Guidance

Dosie linformasion pou sitwayin britanik desandan sagosien ki pe ariv dan UK

Published 29 August 2023

An Novam 2022, Gouvernman UK finn demar enn nouvo prosedir pou bann dimounn desandan sagosien pou gagn nasionalite britanik. Sa fer swit avek enn lalwa presedan ki ti donn nasionalite britanik a bann dimounn ki ti ne lor British Indian Ocean Territory (BIOT) / Larsipel Sagos ek osi a zot zanfan.

Sa dosie linformasion la destine a bann sitwayin britanik ki desandan sagosien ki pe ariv dan UK.

Antan-ki enn introdiksion lor lavi dan UK, sa gid-la donn linformasion lor fason pou zer lavi toulezour, ek osi bann lien ver plizier resours pou permet ou profit bann loportinite disponib dan UK. Nou finn osi pibliye enn dosie linformasion avan-depar, ki donn linformasion lor vwayaz ek lor kouma pou gagn travay ek lozman, ki ou bizin pran an konsiderasion avan pans pou al viv dan UK.

Mem si ou kapav gagn bann linformasion plis detaye lor bann servis spesifik ouswa rezion atraver ou konsey lokal ouswa bann group soutien kominoter, nou espere ki bann resours dan sa dosie-la pou enn pwin depar itil. So konteni reflekte bann linformasion pli resan ki ena omoman so piblikasion. Li pou reexamine regilierman, ek li posib ki enn version aktialize pibliye, ki pou reflekte nouvo linformasion.

Konteni sa dosie-la finn elabore pou asire ki ou ena linformasion ki bizin pou al etabli dan UK. Dan sertin seksion, bann konsey done zot spesifik pou Langleter. Si ou baze dan Lekos, Wales ou Irland-di-Nor, pou ena bann lien Web ki pou diriz ou ver linformasion ki pertinan pou sa bann pei-la.

Tou linformasion zeneral pou Lekos, Wales ek Irland-di-Nor trouv lor:

https://www.nidirect.gov.uk
https://www.gov.scot/
https://gov.wales/

1. Ou stati

Antan-ki enn sitwayin britanik ki pe viv dan UK, ou pou ena mem drwa ek responsabilite ki ninport ki lezot sitwayin britanik. Ou kapav viv ek travay dan UK, san okenn kontrol depi limigrasion, ek gagn drwa benefisie sertin tip asistans depi Leta britanik ek osi ledikasion primer ek segonder gratis pou zanfan.

Servis Lasante dan Langleter li gratis kan pe gagn akse avek li, pou enn dimounn ki an rezidans ordiner.Tretman an lien avek aksidan ek anka irzans, ek osi randevou kot dokter zeneralis (GP) zot gratis pou tou dimounn. Pou sertin tip tretman, li posib ki ou pou bizin prouve ki ou pe viv dan UK dan enn fason legal pou resevwar sertin tip swin medikal gratis. ‘Devolved Administrations’ [Bann administrasion investi avek bann pouvwar delege] ena zot prop regleman konsernan akse avek swin medikal.

Akse avek sertin asistans baze lor kantite letan ki finn viv dan UK. An konsekan, li posib ki ou napa gagn akse avek sertin tip asistans an atandan ki ou finn res dan UK pou enn sertin kantite letan. Bann sitwayin non-britanik ki pe vinn res dan UK napa pou neseserman benefisie depi mem drwa ouswa gagn akse avek mem nivo asistans.

2. Ouver enn kont labank

Ena plizier labank ek ou kapav swazir seki plis konvenir ou ek ou fami. Ena osi bann fourniser ki zis online ki ou kapav servi.

Pou ouver enn kont labank, an zeneral, ou pou bizin montre enn form idantifikasion kouma ou paspor ouswa enn permi kondir ouswa enn kart idantite ki rekonet, ek osi enn prev ou ladres, kouma ou kontra lokasion ou enn faktir gaz, elektrisite ou telefonn.

Kan ou ouver enn kont labank, ou bizin demande ki bann fre ki ena, toutfwa enn fwa ki prosesis-la finn konplete, li abitiel ki fourni enn kart debi. Bokou kart zot contactless [san-kontak]. Sertin magazin aksepte zis peman san-kontak parey kouma sertin fourniser transpor, kouma par exanp dan London. Ou kapav osi fer bann aranzman pou ki bann faktir peye direkteman depi ou kont, atraver ‘direct debit’. Demann ou labank ransegnman lor la.

Li posib ki ou finn resevwar enn asistans depi ou konsey pou ouver enn kont labank. Si non, kapav gagn plis linformasion lor ouvertir enn kont labank lor: https://www.citizensadvice.org.uk/debt-and-money/banking/getting-a-bank-account/

3. Demann lavantaz ek gagn enn National Insurance Number [Nimero Sekirite Sosial]

National Insurance Number [Nimero Sekirite Sosial]

National Insurance (NI) number [Nimero Sekirite Sosial] servi pou asire ki ou National Insurance contributions [Kontribision pou Sekirite Sosial] ek tax anrezistre lor ou nom inikman. Se enn kod konpoze avek let ek sif e ki zame napa sanze.

Si ou pena enn Nimero Sekirite Sosial, ou kapav gagn linformasion lor kouma gagn enn lor: https://www.gov.uk/apply-national-insurance-number.

Ou bizin apply pou enn Nimero Sekirite Sosial deswit parski li pou pli fasil ek rapid pou ou pou fer demann pou bann lavantaz ek osi pey tax ki bizin lor larzan ki ou gagne depi ou travay. Ou kapav komans travay dan UK san enn Nimero Sekirite Sosial, osi lontan ki ou kapav prouve ki ou ena drwa travay dan UK. Ou kapav apply lor https://www.gov.uk/apply-national-insurance-number.

Akse avek bann lavantaz

UK ena enn sistem sekirite sosial ki finn konsevwar pou vinn an ed a bann seki konfronte avek difikilte finansie, ou ki ena bann bezwin spesifik. Ou Job Centre Plus lokal (dan Great Britain) ouswa Jobs and Benefits Office (dan Irland-di-Nor) pou ransegn ou lor bann lavantaz avek lekel ou kapav gagn akse. Sa kapav inklir:

  • Universal Credit – enn peman ki kapav ed ou pou kou-d-lavi, si ou ena laz pou travay ek ena enn reveni feb. Ou kapav pe travay (sa inklir travay indepandan ou part-time) ou pa pe travay;
  • Pension Credit – enn larzan siplemanter pou ed ou pou kou-d-lavi si ou ena plis ki 66 an ek ena enn reveni feb. Ou kapav apply online, via telefonn ouswa par kourye.
  • Disability benefits [Pansion invalidite] - enn larzan siplemanter pou ede pou bann fre adisionel si ou ena enn problem lasante fizik ou mantal alonterm ou andikap;
  • Carer’s Allowance [Alokasion pou dimounn ki okip enn lot dimounn] – enn larzan siplemanter si ou pe okip enn dimounn owmin 35hr par semenn.
  • Child Benefit [Alokasion familial] – enn larzan siplemanter pou ede avek bann kou asosie pou elve enn zanfan.

Sertin lavantaz ena bann exizans an term rezidans, seki vedir ki ou pou gagn akse avek zot inikman kan ou finn viv dan UK pou enn sertin kantite letan. Li posib ki ou napa gagn akse avek sertin lavantaz kan ou fek ariv dan UK.

Ou kapav pran konesans bann diferan tip lavantaz ki ou kapav gagne lor: https://www.gov.uk/browse/benefits.

Si ou dan Lekos, kapav gagn konsey lor: https://www.mygov.scot/benefits-support.

Si ou dan Irland-di-Nor, kapav gagn konsey isi

Si ou dan Langleter, Lekos ouswa Irland-di-Nor, ou kapav trouv Job Centre Plus ou rezion lor [https://find-your-nearest-jobcentre.dwp.gov.uk/search.php]

Si ou dan Irland-di-Nor, ou kapav trouv Jobs and Benefits Office ou rezion lor: https://www.nidirect.gov.uk/contacts/jobs-and-benefits-offices

Apply pou Universal Credit online

Ou kapav apply pou Universal Credit dan Langleter, Lekos ek Wales lor gov.uk/universal-credit/how-to-claim. Ou kapav apply pou Universal Credit dan Irland-di-Nor lor https://www.nidirect.gov.uk/campaigns/universal-credit.

Ou pou bizin kree enn kont pou fer enn demann. Si ou napa konplet ou aplikasion pou Universal Credit dan enn dele 28 zour apre ki ou finn kree ou kont, ou pou bizin rekomans ou aplikasion. Pou fer aplikasion online, ou pou bizin enn ladres email ek enn akse avek enn telefonn mobil.

Ou bizin osi donn prev ou lidantite. Pou sa, ou pou bizin sertin dokiman idantite, par exanp ou:

  • Paspor, kart debi ou kart kredi
  • Dokiman sitwayennte

Ena de fason gagn asistans avek ou demann Universal Credit. Ou kapav swa apel asistans telefonik Universal Credit ouswa pas par servis Help to Claim. Bann lapel ver asistans telefonik Universal Credit gratis- Telefonn: 0800 328 5644 Ou kapav gagn plis linformasion lor aplikasion pou Universal Credit lor: https://www.gov.uk/apply-universal-credit

Ou kapav gagn asistans gratis depi bann konseye forme pou fer enn demann Universal Credit. Zot kapav ed ou avek bann zafer kouma aplikasion online ou preparasion pou ou premie randevou avek jobcentre.

Servis Help to Claim li fourni par Citizens Advice ek li enn servis konfidansiel. Zot napa pou divilge ou bann linformasion personel sof si ou dakor. Pou plis linformasion- https://www.citizensadvice.org.uk/helptoclaim

Aplikasion pou alokasion familial

Si ou pe vinn depi Moris, ou pou elizib pou fer demann pou alokasion familial kouma ou ariv dan pei. Pou kapav fer enn demann, ou pou bizin download, inprim ek avoy HMRC ou form konplete. Ou kapav gagn form-la lor: https://www.gov.uk/child-benefit/how-to-claim.

Kan ou pe konplet ou demann, ou bizin donn ou ladres presedan. Si ou pe demenaze depi letranze (par exanp depi Moris), li inportan ki ou donn ou ansien ladres dan sa pei-la, ek non pa ou nouvo ladres dan UK.

Si ou pe vinn depi enn lot pei, li posib ki ou pou bizin atann ki ou finn viv trwa mwa dan UK avan ou kapav gagn akse avek Alokasion familial ou inpe pli boner si ou pe travay. Kapav gagn plis linformasion lor akse avek Alokasion familial si ou pe vinn viv dan UK lor: https://www.gov.uk/child-benefit-move-to-uk.

Kontakte Child Benefit Office si ou ena dout lor ou elizibilite ouswa si ou bizin plis ransegnman: https://www.gov.uk/government/organisations/hm-revenue-customs/contact/child-benefit.

Apply pou Pension Credit

Ou kapav apply pou Pension Credit online, par telefonn ouswa par kourye. Ou pou bizin sa bann linformasion-la kan ou apply pou Pension Credit:

  • Nimero Sekirite sosial
  • Linformasion lor tou reveni, savings ek investisman ki ou ena
  • Detay ou kont labank

Ou kapav gagn plis linformasion lor Pension Credit ek kouma pou fer aplikasion lor: https://www.gov.uk/pension-credit.

4. Akse avek servis piblik esansiel

Ou Konsey Lokal

Enn lotorite lokal (ki osi apel enn ‘Council’ [Konsey], par exanp Sheffield City Council) se organism administrasion lokal enn rezion spesifik dan UK ek li ena responsabilite bann servis ek infrastriktir piblik lokal. Sa lien-la kapav ed ou pou rod konsey ki dan ou rezion: https://www.gov.uk/find-local-council Ou konsey (Council) pou donn ou enn panopli konsey ek asistans lor lanplwa, lavantaz, lozman, lasante ek ledikasion. Zot pou ed ou pou:

  • Anrezistre ou avek kabine medikal (general practitioner (GP) surgery) ou rezion, ki fourni avi medikal ek enn larz gam servis lasante.
  • Anrezistre avek Jobcentre Plus ou rezion, ki pou kapav donn ou enn Nimero Sekirite Sosial ek ed ou trouv enn travay dan UK.
  • Gagn plas dan lekol pou zanfan ki ena laz pou al lekol e ki avek ou dan UK.
  • Fourni konsey ek refer ou avek servis lasante piblik spesialize. Sa bann servis-la donn ou asistans si ou ena bann bezwin spesifik. Par exanp, servis pou lasante mantal, asistans sosial pou adilt, ek servis-a-lanfans.
  • Donn asistans anka ou vinn san-zabri.
  • Donn ou asistans pou integre dan ou kominite lokal.

Anrezistre avek enn dokter – Enn dokter zeneralis [General Practitioner (GP)]

Enn dokter (ki osi ena apelasion GP ou General Practitioner [Dokter Zeneralis]), se kategori dokter ki ou pou al gete pou bann problem lasante zeneral.

Nou rekomande ki ou ek ou fami, ek sa inklir bann miner, anrezistre avek enn dokter zeneralis pli vit ki posib apre ki ou arive.

Enn randevou avek enn dokter zeneralis depi NHS (National Health Service (NHS) [Servis Nasional Lasante]) li gratis.

Bann kabine medikal avek dokter zeneralis [GP surgeries] se premie plas ki ou kapav kontakte si ou ena enn problem lasante fizik ou mantal. Zot kapav tret plizier maladi, donn konsey medikal ek preskrir medsinn. Zot kapav osi refer ou avek enn lot servis NHS. Pou rod kabine medikal ki pli pre avek ek pou gagn plis linformasion, al lor: www.nhs.uk/nhs-services/gps/how-to-register-with-a-gp-surgery Ou kapav gagn linformasion lor fason pou anrezistre avek enn kabine medikal dan Lekos: https://www.nhsinform.scot/care-support-and-rights/nhs-services/doctors/registering-with-a-gp-practice

Akse avek medsinn

Enn kabine medikal pou kapav indik ou kot ou bizin ale pou pran ou medsinn. Ou kapav osi gagn linformasion lor lanplasman bann lafarmasi lokal lor:

http://www.nhs.uk/Service-Search/Pharmacy/LocationSearch/10. Anplis fourni ou avek medsinn ki finn preskrir ou, enn farmasien kapav osi donn ou bann konsey gratis lor tretman bann problem lasante miner, kouma lafiennza ek touse.

Bann dimounn avek sertin kondision medikal, madam ansint ek madam ki finn gagn enn tibaba dan 12 dernie mwa kapav benefisie preskripsion gratis depi NHS, avek enn sertifika exanpsion medikal [medical exemption certificate] ki valid ouswa enn sertifika exanpsion maternite [maternity exemption certificate]. Ou bizin ranpli enn form pou fer aplikasion pou sa. Koz avek ou dokter zeneralis pou gete si ou elizib.

Swin ek servis maternite

Ou pou resevwar depi swin gratis kan ou ansint ek apre ki ou finn akouse. Se enn aranzman ki zeneralman fer atraver ou dokter zeneralis. Ou bizin pran kontak avek enn dokter zeneralis kouma ou kone ou ansint.

Ou osi gagn drwa enn asistans depi enn health visitor [swin a-domisil]. Enn health visitor [swin a-domisil] se enn infirmie ouswa enn sazfam kalifie ki ena enn formasion siplemanter.

Zot la pou ed ou, ou fami ek zanfan ziska laz sink an pou res an bonn sante.

Kapav gagn tou linformasion ki ou bizin lor groses, akousman, nesans ek servis maternite NHS lor: https://www.gov.uk/browse/childcare-parenting/pregnancy-birth. Si ou ansint ouswa si ou finn gagn enn tibaba dan 12 dernie mwa, ou ena drwa gagn akse avek preskripsion gratis depi NHS, si ou ena enn sertifika exanpsion maternite ki valid. Montre ou sertifika kouma prev ki ou ena drwa gagn akse avek sa. Plis linformasion lor: https://www.nhsbsa.nhs.uk/check-if-you-have-nhs-exemption/maternity-exemption-certificates

Pou Lekos: https://www.nhsinform.scot/ready-steady-baby

Servis pou lasante mantal

Konsider kouma problem lasante mantal bann inkietid ki nou tou experimante dan nou lavi toulezour ziska bann kondision alonterm pli grav. Kapav gagn konsey lor sit Web NHS lor (https://www.nhs.uk/mental-health/) pou donn ou asistans dan ou parkour pou santi ou pli bien. Pou gagn asistans dan ou rezion, ou kapav osi servi Hub of Hope. Ena bann servis pou lasante mantal dan tou pei, ki kapav ed ou si ou dan difikilte.

Si ou, ouswa kikenn ki ou kontan, bizin led, kapav pran dispozision pou sa atraver enn randevou avek ou dokter zeneralis. Dokter zeneralis kapav ed ou konpran koman zer ou lasante mantal, ek diriz ou ver asistans si bizin.

Si ou dan difikilte me ki ou napa anvi koz avek enn dokter zeneralis, ou kapav, par oumem, al ver psikoterapi (tan ki ou anrezistre avek enn dokter zeneralis). Al lor NHS.uk/talk.

Ena plizier organizasion soutien ki propoz bann asistans telefonik kot ou kapav koze dan konfidansialite avek bann konseye forme. Sa inklir:

Pou plis ransegnman lor la ek lor lezot organizasion asistans ek servis asistans telefonik, al lor https://www.nhs.uk/mental-health/ pou Langleter ouswa lor https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/mental-health/ si ou dan Lekos.

Si lavi kikenn an danze, ou si ou santi ki ou napa kapav gard oumem ouswa enn lot dimounn an sekirite, telefonn lor 999.

Dantistri/swin ek servis danter

Ou ena drwa a swin danter NHS pou protez ou labous, ledan ek zansiv kont douler. Si ou ledan pe fermal, ou bizin telefonn NHS lor 111 pou gagn servis swin danter an irzans.

Ou kapav rod bann dantis dan ou rezion ek demande pou anrezistre ou pou enn randevou. Rod enn dantis lor: https://www.nhs.uk/nhs-services/dentists/how-to-find-an-nhs-dentist/ ek trouv bann pri detaye isi: https://www.nhs.uk/nhs-services/dentists/dental-costs/how-much-will-i-pay-for-nhs-dental-treatment/

Lekos propoz bann konsiltasion pou ledan gratis. Ou kapav rod enn dantis ki pre kot ou lor - https://www.nhsinform.scot/care-support-and-rights/nhs-services/dental/receiving-nhs-dental-treatment-in-scotland

Swin lizie

Ou kapav pran enn randevou avek enn optisien lor ninport ki lari prinsipal pou fer teste ou vizion ouswa pou gagn enn asistans avek ou linet ouswa ou lanti-kontak. Kapav ena bann fre pou peye sof si ou elizib pou enn test vizion NHS ouswa enn voucher optik.

Lekos se sel pei dan UK ki fourni lexame lizie gratis iniversel finanse par NHS. Tou dimounn ordinerman rezidan laba gagn akse avek sa. Dan sertin ka, NHS pou osi donn enn voucher optik pou bann fre linet ou lanti-kontak https://www.nhshighland.scot.nhs.uk/publications/documents/fact%20sheets/guide%20to%20eye%20examinations%20scotland.pdf

Proteksion kont bann maladi infeksie

Vaksinasion NHS gratis pou tou dimounn ek li donn zanfan ek adilt meyer proteksion kont maladi infeksie kouma meninzit, oreyon, larouzol ek ribeol. Koz avek ou dokter zeneralis si ou panse ki ou, ouswa ou zanfan, finn rat enn vaksin ek kapav organiz enn randevou.

Vaksin Coronavirus (Covid)

Pou bann konsey pli resan lor seki bizin fer si ou finn gagn ou si ou sispekte ou finn gagn viris-la, check paz Web gouvernman ki donn konsey lor COVID-19.

Si ou anrezistre avek enn dokter zeneralis dan Langleter, ou kapav checke si ou elizib pou enn vaksin ek pran enn randevou lor sit Web. Sinon, ou kapav osi telefonn gratwitman lor 119 pou pran enn randevou par telefonn si ou pa pe kapav fer li online. Ou kapav koz avek enn tradikter si bizin.

Akse avek lasistans medikal anka irzans

Si ou ouswa enn manb ou fami finn gagn enn aksidan grav ou finn gagn enn maladi grav enn kout, ou bizin al dan lopital ki pli pre avek ou kot ena enn Accident and Emergency department (A&E) [departman Aksidan ek Irzans]. Tretman bann irzans dan enn servis Aksidan ek Irzans dan bann lopital NHS li gratis pou tou dimounn.

Si se enn irzans extrem, telefonn lor 999 ouswa lor 112 ek demande ki enn lanbilans amenn ou lopital. Sa servis-la gratis me bizin servi li zis pou enn irzans. Si ou pe kapav, al par oumem dan Accident and Emergency department.

Ou kapav gagn plis linformasion lor www.nhs.uk/nhs-services/urgent-and-emergencycare-services/when-to-call-999.

Walk-in centre [Sant kot pa bizin pran randevou] ou Urgent Treatment centre [Sant kot gagn tretman an irzans]

Si ou bizin tretman ouswa konsey ki napa enn irzans, me ki napa kapav atann ziska ou prosin randevou avek ou dokter zeneralis, ou kapav gagn konsey par telefonn lor 111, ki opere par NHS. Ou kapav osi demande ki enn interpret vinn lor lapel telefonik-la. NHS 111 pou kapav diriz ou ver enn dokter ouswa ver enn sant kot gagn tretman an irzans dan ou rezion ouswa donn ou lezot konsey, depandan ou sirkonstans ek seki ou bizin.

Ou kapav rod sant tretman an irzans ki pli pre kot ou lor:https://www.nhs.uk/service-search/other-services/Urgent Treatment Centre/LocationSearch/10022.

5. Lanplwa ek peman tax

Pey tax

Dan Langleter, gouvernman (atraver His Majesty’s Revenue and Customs (HMRC)) kolekte tax. Kapav gagn plis linformasion isi: https://www.gov.uk/government/organisations/hm-revenue-customs

Ou kapav servi zouti Check employment status for tax (CEST) depi HMRC pou verifie ou stati lanplwa pou bann rezon tax.

https://www.gov.uk/guidance/check-employment-status-for-tax.

Ou kapav gagn plis linformasion lor stati lanplwa isi: https://www.gov.uk/employment-status

Ou ena responsabilite pey montan ki bizin pou income tax. Income tax reprezant enn poursantaz etabli dapre ou reveni aniel. Si ou anplwaye par enn lot dimounn, an zeneral, li finn fini dedwir depi ou lapey mansiel atraver enn sistem ki apel Pay As You Earn (PAYE).

Si ou napa anplwaye par enn konpani ouswa par enn lot dimounn me ou pe resevwar enn reveni, ou ena responsabilite pou deklar sa larzan-la ek pey montan tax ki bizin. Montan tax ki ou peye li depann lor komie larzan ou gagne. Ou kapav check sa lor: https://www.gov.uk/estimate-income-tax Pou gagn plis konsey, ou kapav kontakte HMRC direkteman, ouswa Citizens Advice ek osi bann kontab profesionel.

6. Asistans san-zabri

Avan ki ou al UK, ou bizin pran ou prop dispozision konsernan plas kot ou pou reste. Si ou napa fer sa, ou riske vinn enn san-zabri. Si ou a-risk vinn san-zabri, ou bizin kontakte ou lotorite lokal pli vit ki posib. Lezot kordone pou gagn asistans:

Ena diferan tip asistans ki ou lotorite lokal kapav donn ou. Par exanp, zot kapav donn ou konsey, enn lozman an irzans, led pou trouv enn lozman alonterm ouswa asistans pou ki ou kapav res dan ou lakaz. Tip led ki done depann lor: ou elizibilite pou benefisie enn asistans, si ou dan enn sitiasion ‘nesesite prioriter’ ek osi lor rezon kifer ou finn vinn san-zabri

7. Servis gardri ek ledikasion

Servis gardri ek ledikasion varye atraver bann diferan Leta ki konstitie UK.

Gardri

Childcare choices li enn sit web itil ki permet ou trouv bann opsion ki ou ena: https://www.childcarechoices.gov.uk/

Pou plis linformasion, koz avek ou lotorite lokal ouswa al lor: https://www.gov.uk/get-childcare

Wales

Pou gagn plis linformasion, al lor: https://gov.wales/help-paying-childcare

Irland-di-Nor

Ou kapav gagn akse avek enn sertin kantite servis gardri gratis pou zanfan depandan ou sitiasion. Pou gagn plis linformasion, al lor: https://www.nidirect.gov.uk/information-and-services/parenting-and-childcare/childcare

Lekos

Ou kapav gagn plis linformasion lor ledikasion preskoler ek gardri lor  https://www.parentclub.scot/

Ledikasion

Langleter

Dan Langleter, zanfan ant 5 ek 16 an oblize swiv enn ledikasion an full-time. Lotorite lokal ki pe donn ou ek ou fami asistans pou inform ou lor bann lekol ki ena plas vakan ek koman pou fer aplikasion.

Zanfan apartir laz 4 an kapav inskrir dan enn lekol primer lokal finanse par Leta, ki an zeneral, donn enn lansegnman a bann zanfan ant 4 ek 11 an. Sertin lekol primer (ki apel ‘infant schools’ [lekol maternel]) donn ledikasion a bann zanfan ant 4 ek 7 an, ek apre, zot integre junior school [lekol primer] apartir laz 7 an.

Zanfan ki ena 11 an ou plis kapav integre enn lekol segonder lokal ki donn lansegnman a bann zanfan ant laz 11 ek 16 an ouswa ant 16 ek 18 an. Ena bann sixth form colleges dan sertin rezion ki donn lansegnman a bann zenn ant 16 ek 19 an ek osi Further education colleges ki donn lansegnman a bann zenn dimounn ek adilt, normalman apartir laz 16 an ek plis. Check seksion ‘Further Education’ ki trouv zis apre pou plis linformasion.

Kontakte ou konsey lokal https://www.gov.uk/find-local-council pou rod:

Bann lotorite responsab admision dan lekol pou servi bann kriter admision pou deside ki zanfan pou gagn plas dan bann ka kot ena pli bokou aplikasion ki plas vakan. Kan ou zanfan pou gagn 4 ou 11 an kan pou ariv prosin Septam (ou si ou zanfan pou gagn 7 an ek ki ou pe fer aplikasion pou enn junior school), pou ena bann dat limit kot ou pou kapav soumet ou aplikasion avek ou lotorite lokal pou gagn enn plas. Bann dat-la koumsa:

  • Primer: 15 Zanvie
  • Segonder: 31 Oktob

Tou bann lezot aplikasion apel zot bann ‘in-year application’ [aplikasion pandan lane] ek sa bann dat limit la napa aplikab dan sa bann ka la. An zeneral, ou ti pou apply direkteman avek lotorite responsab admision pou gagn lekol me dan sertin rezion, se lotorite lokal ki an sarz sa prosesis-la. Ou pou bizin koz avek lotorite ou rezion lor sistem ki aplike dan ou rezion. Ou kapav gagn bann linformasion lor bann lekol ki ankor ena plas vakan depi lotorite lokal kot (bann) lekol-la trouve.

Lekos

Lekos donn a tou bann zanfan apartir laz kat-r-an edmi, e ziska laz 18 an, akse gratis avek lansegnman skoler. Ou konsey lokal ena responsabilite pou donn akse avek lansegnman skoler dan rezion kot ou pe viv. Ou kapav gagn tou linformasion ki bizin konsernan aplikasion pou bann plas dan lekol ek manier pou fer bann reket lor https://www.scis.org.uk/information-for-parents/

Wales

Paran ek carers [dimounn ki okip lot dimounn] bizin kontakte lotorite lokal pou gagn konsey lor aplikasion pou enn lekol.

Plas dan lekol primer - https://www.gov.uk/apply-for-primary-school-place

Plas dan lekol segonder - https://www.gov.uk/apply-for-secondary-school-place

Irland-di-Nor

Tou zanfan ki ena ant kat ek 16 an ena drwa pou enn plas dan lekol. Si ou zanfan elizib pou lekol primer ou post-primer, ou bizin fer aplikasion pou zot plas.

Pou plis linformasion: https://www.nidirect.gov.uk/articles/applying-school-place

Zanfan ek zenn dimounn avek bann bezwin spesifik an term ledikasion ek avek andikap (‘Special Educational Needs and Disability’ (SEND))

Laplipar lekol ek kolez sipoze idantifie ek reponn a bann nesesite zanfan ki ena bann bezwin spesifik an term ledikasion ek avek andikap. Ou konsey lokal pou kapav donn plis asistans ek linformasion. Ou kapav rod ou konsey ou rezion lor: https://www.gov.uk/find-local-council

Pou Lekos

Soutien Adisionel pou Laprantisaz (Additional Support for Learning (ASL) dan Lekos li diferan depi Bezwin Spesifik an term ledikasion ek avek andikap (Special Educational Needs & Disability (SEND)) dan Langleter. Toutfwa, ou zanfan pou touzour gagn asistans si zot bizin. https://enquire.org.uk/

Bann Soutien Adisionel pou Laprantisaz (Additional Support Needs (ASN)) definir dan enn fason bien larz, ek sa inklir bann soutien ki kapav ena enn linpak lor zanfan ki vinn depi fami militer, kouma dan bann ka tranzision, interipsion laprantisaz ek zesion separasion ek lapert. Zot kapav akourterm ouswa alonterm ek arive pou bann rezon divers. ASN dan Lekos inklir bann bezwin ki definir kouma SEND dan Langleter.

Ena enn servis konsey ekose pou gagn soutien adisionel an term laprantisaz, kot ou kapav gagn bann linformasion itil lor moman kot ou zanfan pou kapav benefisie depi enn soutien adisionel. Kapav gagn akse avek sa lor https://enquire.org.uk/

Ledikasion konplemaner (‘Further Education’) pou bann ki ena ant 16 ek 19 an

Further education (FE) [Ledikasion konplemanter] inklir ninport ki letid apre ledikasion segonder ki napa form parti ni enn undergraduate degree ni enn graduate degree.

Kapav gagn plis linformasion lor bann kour ek finansman pou ‘Further Education’ lor: https://www.gov.uk/further-education-coursesKapav gagn plis linformasion lor bann kour ek kalifikasion ‘Further Education’ pou bann ki ena ant 14 ek 19 an lor:

https://www.gov.uk/courses-qualifications

Si ou dan Lekos, ou kapav anvi kontakte Student Awards Agency Scotland (SAAS) pou gagn plis linformasion lor ou elizibilite ek akse avek finansman: https://www.saas.gov.uk/contact-us

Letid pli pouse ek formasion pou adilt

Langleter

Sagosien ki ena sitwayennte britanik e ki al viv UK, pou elizib pou gagn finansman pou sertin kour atraver Adult Education Budget (AEB), akondision ki zot satisfer lezot kriter elizibilite ki napa baze lor kestion rezidans.

Pou plis linformasion, kontakte ou konsey lokal ou al lor “Improve your English, Maths and IT skills”.

Si ou anvi swiv enn kour ki napa dapre kriter elizibilite pou enn finansman atraver AEB, ou pou bizin pey ou kour oumem.

Si ou dakor pou pey enn fre, ou kapav gagn akse avek bann kour Angle prive atraver British Council – Aprann Angle.

Ou kapav gagn linformasion lor fason demontre ou konpetans dan Angle avek enn test Angle ki sekirize.

Staz

Langleter

Enn staz permet ou travay ek gagn larzan antan ki enn anplwaye, avek enn kontra lanplwa ek konze, ek anmemtan aprann ek gagn formasion.

Sa kapav pran ant enn a sis lane pou konplet enn staz, depandan staz ki ou swazir, so nivo ek ou lexperyans presedan.

Sagosien ki ena sitwayennte britanik e ki al viv UK pou elizib pou gagn finansman pou bann staz, akondision ki zot satisfer lezot kriter elizibilite ki napa baze lor kestion rezidans.

Pou vinn enn stazier, ou bizin:

  • Ena 16 an ou lao 16 an
  • Napa pe deza swiv enn kour an full-time
  • Viv dan Langleter

Si ou napa pe viv dan Langleter, check bann opsion anterm staz pou LekosWales, ou Irland-di-Nor.

Pou gagn plis linformasion lor staz, al lor: https://www.apprenticeships.gov.uk

Ledikasion tersier

Ou kapav fer enn resers ek apply pou laplipar bann kour tersier online.

An zeneral, ou bizin ena 18 an ou plis pou kapav swiv enn kour tersier. Bann kour kapav fer dan:

  • liniversite
  • colleges (Lekol profesionel)
  • institision spesialize kouma bann art school ouswa agricultural colleges

Bann diplom tersier inklir:

  • diplomas.
  • bachelor degrees.
  • foundation degrees.
  • postgraduate degrees.

Kapav gagn akse avek linformasion lor bann opsion anterm letid dan UK ek lor prosesis aplikasion lor: Etidie dan UK.

Bann etablisman tersier ena kontrol lor zot politik ek exizans anterm admision. An konsekan, si ou ena kit kestion, ou bizin kontakte direkteman etablisman avek lekel ou interese.

Langleter

Bann etablisman tersier dan Langleter inpoz bann fre pou tuition (kour). Sagosien ki ena sitwayennte britanik e ki al viv UK, pou elizib pou enn “home fee status” (fre aplikab pou bann seki ena stati “ki pe viv lor teritwar”), seki vedir ki zot napa pou bizin pey bann fre internasional. Zot pou osi elizib pou enn ed pou kouver bann depans pou tuition (kour). Pou elizib pou enn alokasion antretien (maintenance support) ki pou kouver bann depans an lien avek kou-d-lavi pandan ki pe etidie dan Langleter, bann Sagosien bizin finn enn rezidan an reg dan UK pou trwa-z-an avan komansman kour.

8. Servis irzans

Lapolis

Lapolis la pou ed ek donn ou asistans. Sa fer parti zot rol pou gard dimounn an sekirite ek fer respekte lalwa. Fode pa ou per pou al ver zot si ou finn viktim enn krim, si ou finn temwin enn krim, ou pou gagn asistans zeneral; par exanp si ou finn perdi.

Pou rapor enn krim, ou bizin telefonn lor sa bann nimero-la:

  • 999 – Bizin telefonn lor sa nimero-la anka irzans. Par exanp, si ou viktim enn agresion ouswa si ou finn trouv enn krim arive. Demann koz ek ‘lapolis’ kan ou telefonn lor la. Se osi nimero ki bizin telefone si ou bizin enn lanbilans ou si ena enn insandi.
  • 112 – Se enn nimero telefonn inik anka irzans ki kapav telefone gratwitman apartir laplipar telefonn portab, ek dan sertin pei, depi tefelonn fix, pou kapav gagn akse avek servis anka irzans – lanbilans, ponpie, lapolis.
  • 101 – Se nimero telefonn pou bann sitiasion mwin irzan. Par exanp, si ou propriete finn andomaze.

Insandi

Si ou bizin raport enn insandie, ou bizin telefonn lor 999.

Protez ek pran swin ou zanfan

UK pran bien-et tou zanfan bien o-serye. Si ou trakase pou ou zanfan ouswa pou enn lot zanfan, ou kapav kontakte:

  • National Society for the Prevention of Cruelty to Children (NSPCC) lor 0808 800 5000 ek help@nspcc.org.uk.
  • Childline lor 0800 1111

Si ou panse ki enn zanfan dan enn danze imedia, telefonn lapolis lor 999 ou 112.

9. Azir kont diskriminasion

Nou konfian ki bann Sagosien ki desid pou etabli dan UK, e ki vinn la avek zot fami, pou akeyir ek pou kapav integre.

Li inakseptab ki fer diskriminasion kont kikenn baze lor so laz, andikap, lidantite transzanr, maryaz ou partenarya sivil, groses ou maternite, ras, relizion ouswa konviksion, apartenans sexiel ou oriantasion sexiel. Par exanp, rasism inplik enn diskriminasion kont enn dimounn ouswa enn tretman diferan pou enn sertin group dimounn baze lor zot ras. Provok laenn rasial, blesir, arselman, dega kont enn propriete ouswa bann agresion verbal kont kikenn ou enn group dimounn baze lor zot ras, se enn infraksion grav.

Fode pa ki ou resevwar enn tretman diferan akoz bann karakteristik mansione lao (enn parti lidantite enn dimounn) kan ou pe apply pou enn travay, pe rod enn lozman, gagn akse avek National Health Service (NHS) [Servis Nasional Lasante] ou zis aste enn zafer dan enn magazin.

Si ou viktim enn krim

Tou dimounn dan UK ena drwa gagn proteksion kont tou form krim. Ninport ki dimounn ki panse li finn viktim enn krim, ouswa ki li finn temwin enn krim, kapav raport sa avek lapolis ek telefonn lor 101 (anka li pa enn irzans), 999 (anka li enn irzans) ouswa online avek lapolis lokal.

Tou infraksion kriminel kapav enn krim baze lor laenn si sa inplik enn ostilite ki pe viz enn dimounn baze lor so ras (sa inklir kouler baze lor ras, nasionalite, sitwayennte ouswa orizinn etnik ou nasional), relizion (sa inklir osi bien krwayans relizie ki enn absans krwayans relizie), oriantasion sexiel, andikap, ou lidantite transzar. Bann lexanp tipik krim ki baze lor laenn kapav inklir agresion, dega kriminel, arselman ek agresion verbal.

Lapolis pran krim baze lor laenn bien o-serye ek ankouraz ninport ki dimounn ki santi ki li finn vize akoz sa bann laspe zot lidantite la pou denonse.

Si kikenn anvi denons enn krim baze lor laenn online, ena bann sit dedie pou ed ou:

Sa bann sit Web la inklir osi linformasion lor enn panopli organizasion saritab ki bann viktim krim baze lor laenn kapav kontakte pou gagn soutien ek asistans.

Kapav gagn ransegnman adisionel lor soutien ki disponib si ou enn viktim ninport ki krim lor: https://www.gov.uk/get-support-as-a-victim-of-crime.

Violans domestik

Violans domestik li enn krim grav dan UK. Kapav pourswiv ninport ki dimounn ki violan ou ena enn konportman abizif anver so partner, konzwin ou enn lot manb lafami, ki li enn zom ouswa enn fam, marye ou pe viv ansam, ou separe.

Violans domestik kapav inklir diferan tip konportman ek li pa limite avek violans fizik; li kapav inklir enn konportman emosionel, psikolozik, kontrol ou opresif, maltretans sexiel ek/ou ekonomik. Violans domestik kapav kontinie ek kapav vinn pli grav apre ki enn relasion finn arete, li donk inportan demann led pli vit ki kapav.

Violans domestik kapav ena enn linpak inportan lor zanfan ek zenn dimounn ek bann fami kapav bizin asistans depi proteksion sosial pou zanfan pou asire ki zanfan napa an danze ek pou ed zot res an sekirite ek okip bann tromatism ki zot finn viv atraver bann violans.

Pou plis linformasion ek asistans:

Nimero telefonn gratis (24hr) National Domestic Abuse Helpline: 0808 2000 247

Ouswa al lor (gagn akse avek live chat Lin.-Van. 3-10pm)

https://www.refuge.org.uk/get-help-now/phone-the-helpline

https://www.womensaid.org.uk/information-support/

https://www.gov.uk/guidance/domestic-abuse-how-to-get-help

https://www.citizensadvice.org.uk/family/gender-violence/domestic-violence-and-abuse-getting-help

10. Kondir

Ou bizin ena enn lasirans otomobil pou kondir ou veikil lor bann semin UK. Sa nesesit enn ‘Third Party Insurance’ [enn lasirans tiers] ki reprezant minimum legal. Sa pou donn garanti ki ou pou ena enn kouvertir lasirans si ou fer enn aksidan ki koz dega ouswa blesir anver enn lot dimounn, veikil, zanimo ou propriete. Toutfwa, li napa kouver okenn lezot fre kouma reparasion ou prop veikil.

Pou gagn ou premie permi kondir tanporer pou loto, motosiklet, mobilet ou lezot veikil depi DVLA online. Pou apply ou bizin:

Gloser

Accident and Emergency Department [Departman aksidan ek irzans] – Enn departman tretman medikal dan enn lopital, ki spesialize dan bann tretman irzans pou pasian. Sa departman-la donn tretman pou bann maladi ek blesir ki nesesit enn latansion imedia ek, dan sertin ka, ki kapav mortel. Sa bann departman-la fonksionn 24hr/24 ek pasian souvan ariv laba par lanbilans apre ki zot finn telefonn nimero telefonn irzans 999.

Child Benefit [Alokasion familial] – Enn peman ki enn paran ouswa enn dimounn ki azir kouma gardien pou enn (ou plis ki enn) zanfan resevwar avek gouvernman sak kat semenn. Ou pou gagn drwa resevwar sa alokasion-la si ou ena enn (ou plis ki enn) zanfan anba 16 an ou anba 20 an, si zot res dan enn ledikasion ou formasion aprouve.

Citizens Advice – Enn organism karitatif indepandan ki spesialize dan donn konsey dan enn fason konfidansiel pou ed dimounn avek problem legal, zesion det, lozman ek lezot problem dan United Kingdom. Se enn servis gratis avek bann biro dan laplipar rezion pei.

Council Tax – Enn tax ki pey konsey lokal pou finans bann servis dan enn rezion. Tax-la baze lor valer lakaz ek kantite dimounn ki res ladan. Montan-la li enn montan fix, depandan lor valer ek re-examine toule 12 mwa.

Debit Card [Kart Debi] – Enn kart ki delivre par enn labank ki donn lotorizasion detanter kart-la transfer larzan dan enn fason elektronik depi so zot kont labank kan li pe aste kiksoz.

Direct Debit – Enn dispozision ki pran avek ou labank ki permet enn tiers transfer larzan depi kont enn dimounn dapre bann dat etabli, pou an zeneral, pey faktir.

Disability Benefits [Pansion invalid] – Enn varyete asistans finansie anka invalidite ki inklir peman, grant, tax credits ek lavantaz. Sant lanplwa ou rezion (Job Centre Plus) pou kapav ed ou avek sa.

Emergency Services [Servis irzans] – Bizin telefonn servis lapolis, ponpie ek lanbilans lor enn sel nimero telefonn irzans dan UK: 999. Pou demann ou ki servis ou pe bizin, ek pou transfer ou lapel ver azan apropriye.

General Practitioner (GP) [Dokter Zeneralis] – Enn dokter baze dan ou kominote ki tret pasian avek maladi minim ouswa kronik e ki pou diriz pasian avek bann kondision medikal grav ver bann dokter spesialis dan lopital.

Help to Claim – Enn servis ki done par Citizens Advice (Pa par gouvernman UK) ki pou donn konsey dan enn fason konfidansiel lor fason pou demann Universal Credit.

Job Centre Plus – Enn lazans lanplwa finanse par gouvernman ek enn biro sekirite sosial ki trouv dan laplipar lavil. Zot lobzektif se ed dimounn gagn travay dan UK ek li ena osi responsabilite pou tou bann demann an term lavantaz.

Kalandriye skoler – Sa pou varye depandan ou rezion; toutfwa zot ena tandans pou koumsa:

  • Trimes Lete: Mars/Avril – Zilye
  • Trimes Lotonn: Septam – Desam
  • Trimes Liver: Zanvie – Mars/Avril

Ledikasion – ena 6 letap dan ledikasion dan UK:

  • Preskoler ou gardri (anba laz 5 an)
  • Maternel (4-7 ou 8 an)
  • Primer ou junior (ziska laz 11-12 an)
  • Segonder (11 ou 12 an ziska 16 an)
  • Further education [Ledikasion konplemanter] (zeneralman komanse dan lekol ouswa kolez par bann 16 – 19 an, mem si sertin dimounn revini pou gagn bann kalifikasion a sa nivo-la plitar kouma ‘formasion pou adilt’)
  • Lansegnman siperyer (zeneralman komanse dan liniversite, apre 18 an)

Local Councils [Konsey lokal] – Enn organism avek dimounn ki finn eli pou zer tou seki konsern enn lavil, pei ou distrik plito ki enn Leta. Konsey donn bann servis vital kouma led-sosial, lekol, lozman ek ramasaz salte.

National Careers Service – Enn lazans finanse par gouvernman ki donn linformasion lor karyer, konsey, aprantisaz ek formasion an lien avek ou karyer. Sa servis-la destine pou bann dimounn ki ena 13 an ou plis.

National Health Service (NHS) [Servis Nasional Lasante] – Enn servis nasional tretman medikal ek lasante finanse par gouvernman avek lekel tou dimounn dan UK kapav gagn akse san ki demann zot pey fre servis. Li finanse par National Insurance contribution tax dan UK.

National Insurance (NI) Number [Nimero Sekirite sosial] – Enn nimero kont ‘personel’ inik ki donn garanti ki tou kontribision anver sekirite sosial ek tax anrezistre lor ou kont tax individiel. Tou dimounn lao 16 an ena enn NI ek ou pou bizin donn ou Nimero Sekirite Sosial kan ou komans enn travay.

Pension Credit – Enn lavantaz finansie ki permet dimounn resevwar enn larzan siplemanter pou kou-d-lavi si zot lao laz retret Leta UK (66 an) ek ena enn reveni feb.

San-zabri – Enn dimounn klase kouma san-zabri si li pena lozman dan UK. Enn dimounn osi klase kouma san-zabri si li ena lozman me napa kapav viv laba akoz violans ou finn expilse.

UK Centre for Professional Qualifications (UK CPQ) – Finn designe par gouvernman UK pou donn konsey ek led lor rekonesans kalifikasion profesionel dan enn kontex internasional.

Universal Credit – Sa peman-la konstitie par enn ‘alokasion standar’ bazik ek peman adisionel ki kapav aplikab dan ou ka depandan ou sitiasion.