Credyd Cynhwysol os oes gennych blant
Os ydych yn gyfrifol am blentyn, efallai y bydd gennych hawl i swm ychwanegol o Gredyd Cynhwysol a chymorth gyda chostau gofal plant.
Yn berthnasol i Loegr, yr Alban a Chymru
Swm ychwanegol i blant
Os ydych yn cael Credyd Cynhwysol, gallech gael swm ychwanegol i helpu i gefnogi eich plant os ydynt yn byw gyda chi fel arfer.
Mae Credyd Cynhwysol yn talu’r swm ychwanegol ar gyfer eich plentyn cyntaf a’ch ail blentyn. Dim ond os oes eithriadau’n berthnasol yn berthnasol y bydd gennych hawl i daliadau ychwanegol ar gyfer trydydd blentyn neu blant dilynol.
Gallwch gael y swm ychwanegol dros eich plant tan 31 Awst ar ôl eu pen-blwydd yn 16 oed.
Efallai y byddwch yn stopio cael y swm plentyn ychwanegol os, er enghraifft, mae eich plentyn:
- yn gadael addysg amser llawn, heb fod yn uwch neu hyfforddiant cymeradwy
- ddim yn byw gyda chi mwyach
- yn mynd i ofal cyngor lleol (ac eithrio gofal seibiant)
- yn y carchar, neu’n y ddalfa yn aros am achos llys neu ddedfryd
Pobl ifanc rhwng 16 a 19 oed
Byddwch yn parhau i gael taliadau ar gyfer person ifanc rhwng 16 a 19 oed yn eich cartref os ydynt naill ai:
- mewn addysg nad yw’n uwch amser llawn fel TGAU, Safon Uwch, Safon T, Scottish Highers, SVQs neu NVQs hyd at lefel 3
- yn gwneud cwrs hyfforddiant cymeradwy sy’n ddi-dâl ac nad yw’n rhan o gontract swydd
Mae cwrs addysg yn cael ei ystyried i fod yn llawn amser os yw’n cynnwys o leiaf 12 awr yr wythnos o wersi a gwaith ymarferol yn ystod y tymor. Nid oes rhaid iddo arwain at gymhwyster ffurfiol.
Cyn i’ch plentyn gyrraedd 19, rhaid iddynt fod wedi dechrau, wedi’u cofrestru mewn, neu wedi derbyn lle ar yr addysg neu’r hyfforddiant.
Ni allwch gael taliadau Credyd Cynhwysol ar gyfer pobl ifanc sydd ar gyrsiau uwch.
Darganfyddwch pa fathau o gyrsiau sy’n cael eu cyfrif fel addysg ‘addysg nad yw’n uwch’ ac addysg ‘uwch’ ar gyfer Credyd Cynhwysol.
Hyfforddiant cymeradwy
Ni ddylai’r cwrs neu’r hyfforddiant gael ei dalu amdano gan gyflogwr eich plentyn na’i gynnwys mewn contract swydd, er enghraifft prentisiaeth.
Gwiriwch gyda darparwr hyfforddiant eich plentyn os nad ydych yn siŵr a yw eu hyfforddiant wedi’i gymeradwyo.
Rhoi gwybod am fanylion addysg neu hyfforddiant eich plentyn
Bydd newidiadau i addysg eich plentyn yn effeithio ar faint o Gredyd Cynhwysol sy’n cael ei dalu.
Er enghraifft, dylech roi gwybod am newid gan ddefnyddio’ch cyfrif Credyd Cynhwysol ar unwaith os yw’ch plentyn:
- yn newid eu cwrs neu eu hyfforddiant
- yn gorffen eu cwrs neu hyfforddiant yn gynnar
Os ydych wedi dweud wrthym y dyddiad mae cwrs eich plentyn yn gorffen
Bydd y swm ychwanegol o Gredyd Cynhwysol ar gyfer eich plentyn yn dod i ben pan fydd eu cwrs yn dod i ben. Dyddiad gorffen y cwrs yw’r dyddiad nad yw eich plentyn bellach wedi’u cofrestru ar, neu wedi’u derbyn ar, eu cwrs.
Os nad yw dyddiad gorffen eu cwrs yn gywir, neu os ydynt bellach wedi’u cofrestru, neu wedi’u derbyn, ar gwrs gwahanol, rhaid i chi roi gwybod i ni. Dywedwch wrthym y dyddiad cywir drwy roi gwybod am newid mewn amgylchiadau o dan ‘plant a phobl eraill sy’n byw gyda chi’ gan ddefnyddio’ch cyfrif Credyd Cynhwysol.
Os nad oes gennym ddyddiad gorffen cwrs
Efallai y byddwn yn cysylltu â chi o bryd i’w gilydd i wirio bod eich plentyn yn dal i gael addysg neu hyfforddiant os nad ydym yn gwybod pryd y bydd eu cwrs yn dod i ben.
Pan mae eich plentyn yn troi’n 19
Mae taliadau i bobl ifanc sy’n dal i fod ar gyrsiau addysg neu hyfforddiant cymwys yn parhau tan 31 Awst ar ôl eu pen-blwydd yn 19 oed.
Ar ôl hyn, os yw’ch plentyn yn parhau eu cwrs neu hyfforddiant, efallai y byddant yn gallu gwneud cais am Gredyd Cynhwysol fel myfyriwr.
Os yw eich plentyn yn 18 oed neu drosodd a ddim mewn addysg neu hyfforddiant
Os nad yw’ch plentyn bellach wedi’u gofrestru ar, neu wedi’u derbyn ar, addysg neu hyfforddiant cymwys, gallant wneud cais am Gredyd Cynhwysol eu hunain.
Swm ychwanegol os oes gan eich plentyn anabledd
Efallai y byddwch yn cael swm misol ychwanegol os yw unrhyw un o’ch plant yn anabl. Byddwch yn cael y swm ychwanegol hwn waeth faint o blant sydd gennych.
Bydd yr ychwanegiad plentyn anabl yn cael ei dalu naill ai ar gyfradd is neu uwch.
Mae’r gyfradd is ar gyfer plentyn sydd:
- yn derbyn unrhyw gyfradd o’r naill ran neu’r llall o Lwfans Byw i’r Anabl (DLA), ac eithrio cyfradd uchaf yr elfen gofal
- yn derbyn unrhyw gyfradd o’r naill ran neu’r llall o Daliad Annibyniaeth Personol (PIP), ac eithrio cyfradd uwch y rhan bywyd bob dydd
Mae’r gyfradd uwch ar gyfer plentyn sydd:
- yn derbyn y gyfradd uchaf o’r elfen gofal o DLA
- yn derbyn y gyfradd uwch o ran bywyd bob dydd o PIP
- yn ddall neu â nam difrifol ar y golwg
Cymorth gyda chostau gofal plant
Gallwch hawlio hyd at 85% o’ch costau gofal plant yn ôl os ydych yn gweithio.
Efallai y byddwch hefyd yn gallu cael help os oes rhaid i chi dalu costau gofal plant ymlaen llaw ac os yw un o’r canlynol yn berthnasol:
- rydych yn dechrau gweithio
- rydych yn cynyddu’r oriau rydych yn gweithio, er enghraifft rydych wedi symud o waith rhan-amser i waith llawn amser
Darganfyddwch fwy am Costau gofal plant Credyd Cynhwysol.
Beth sydd angen i chi ei wneud i gael Credyd Cynhwysol
Os oes gennych blant ac yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol, bydd angen i chi enwebu prif ofalwr. Os ydych yn rhiant unigol, chi fydd y prif ofalwr yn awtomatig.
Os nad chi yw’r prif ofalwr, ac nad ydych yn gweithio’n llawn amser, fel arfer disgwylir i chi chwilio am waith yn llawn amser.
Os mai chi yw’r prif ofalwr, bydd yr hyn a ddisgwylir gennych yn gyfnewid am gael Credyd Cynhwysol yn dibynnu ar oedran y plentyn ieuengaf yn eich cartref:
| Oedran eich plentyn ieuengaf | Eich cyfrifoldebau | |
|---|---|---|
| O dan 1 | Ni fydd disgwyl i chi chwilio am waith. | |
| 1 oed | Ni fydd disgwyl i chi chwilio am waith. Yr unig weithgaredd sy’n gysylltiedig â gwaith y bydd disgwyl i chi ei wneud yw cael apwyntiadau rheolaidd i drafod symud i waith yn y dyfodol. | |
| 2 oed | Ni fydd disgwyl i chi chwilio am waith. Y gweithgareddau sy’n gysylltiedig â gwaith y bydd disgwyl i chi eu gwneud yw cael apwyntiadau rheolaidd gyda Chredyd Cynhwysol a gweithgareddau paratoi am waith, fel ysgrifennu eich CV. | |
| Oedran rhwng 3 a 12 oed | Bydd disgwyl i chi weithio hyd at 30 awr yr wythnos, neu dreulio hyd at 30 awr yr wythnos ar weithgareddau sy’n gysylltiedig â gwaith fel gwneud cais am swyddi. | |
| 13 oed a throsodd | Bydd disgwyl i chi weithio hyd at 35 awr yr wythnos, neu dreulio hyd at 35 awr yr wythnos ar weithgareddau sy’n gysylltiedig â gwaith fel gwneud cais am swyddi. |
Bydd eich gweithgareddau sy’n gysylltiedig â gwaith yn dibynnu ar eich amgylchiadau unigol, a gellir eu lleihau neu eu dileu ymhellach os oes gennych gyflwr iechyd, anabledd, neu gyfrifoldebau gofalu eraill. Darganfyddwch fwy am pryd y gellir lleihau eich gweithgareddau sy’n gysylltiedig â gwaith.
Ymrwymiad hawlydd
Ymrwymiad hawlydd yw eich cofnod o’r cyfrifoldebau rydych wedi’u derbyn yn gyfnewid am dderbyn Credyd Cynhwysol, a’r canlyniadau o beidio â chwrdd â hwy. Gallai eich taliadau Credyd Cynhwysol gael eu stopio neu eu lleihau os nad ydych yn bodloni eich cyfrifoldebau. Gelwir hyn yn sancsiynau.
Os ydych yn hawlio Credyd Cynhwysol fel cwpl, bydd angen i’r ddau ohonoch dderbyn ymrwymiad hawlydd. Bydd gan bob un ohonoch eich ymrwymiad hawlydd eich hun, a gall eich un chi gael ei effeithio os bydd eich partner yn dechrau gweithio neu os bydd eu hamgylchiadau’n newid.
Rhoi gwybod am newid amgylchiadau
Mae’n rhaid i chi roi gwybod am newidiadau i’ch amgylchiadau cyn gynted ag y byddant yn digwydd, fel eich bod yn parhau i gael y swm cywir o Gredyd Cynhwysol bob mis.
Rhowch wybod am newid mewn amgylchiadau drwy fewngofnodi i’ch cyfrif Credyd Cynhwysol ar-lein a dewis ‘rhoi gwybod am newid’.
Efallai na fydd yr Adran Gwaith a Phensiynau (DWP) yn rhannu gwybodaeth yn awtomatig ar draws y gwahanol fudd-daliadau y maent yn eu rheoli. Os ydych yn hawlio nifer o fudd-daliadau, efallai y bydd angen i chi roi gwybod am unrhyw newidiadau ar wahân ar gyfer pob un, gan ddilyn y prosesau hysbysu penodol ar gyfer pob budd-dal.
Gofalwyr maeth
Swm ychwanegol o Gredyd Cynhwysol
Os ydych yn ofalwr maeth, ni allwch gael y swm ychwanegol o Gredyd Cynhwysol ar gyfer y plentyn rydych yn ei faethu, gan gynnwys y swm ychwanegol dros blentyn anabl.
Cymorth gyda chostau gofal plant
Os ydych mewn gwaith â thâl y tu allan i’ch rôl maethu, gall Credyd Cynhwysol helpu i dalu eich costau gofal plant.
Beth mae angen i chi ei wneud i gael Credyd Cynhwysol
Os mai chi yw’r prif ofalwr maeth mewn cwpl maeth, neu’n ofalwr maeth unigol, bydd y canlynol yn berthnasol.
Os yw’r plentyn o dan flwydd oed
Ni fydd angen i chi wneud unrhyw weithgaredd sy’n gysylltiedig â gwaith na mynychu apwyntiadau. Gallwch ddewis gwneud gweithgareddau i baratoi ar gyfer gwaith.
Os yw’r plentyn rhwng un a 16 oed
Dim ond i siarad am gynlluniau gwaith yn y dyfodol y bydd angen i chi fynychu apwyntiadau. Gallwch ddewis gwneud gweithgareddau i baratoi ar gyfer gwaith. Os oes gan y plentyn anghenion gofal, gallai eich gweithgareddau sy’n gysylltiedig â gwaith, gan gynnwys apwyntiadau, gael eu lleihau neu eu dileu.
Os ydych rhwng lleoliadau
Os cawsoch leoliad yn ystod yr 8 wythnos diwethaf ac yn disgwyl cael un arall yn fuan, bydd angen i chi fynychu apwyntiadau i siarad am gynlluniau gwaith yn y dyfodol. Mae angen i chi ddangos eich bod yn bwriadu parhau i faethu.
Gofalwyr teulu a ffrindiau (sy’n berthynas)
Rydych yn ofalwr teulu a ffrindiau os ydych yn gofalu am blentyn oherwydd:
- nid oes ganddynt rieni
- nid yw eu rhieni yn gallu gofalu amdanynt
- os nad oeddech chi’n gofalu amdanynt, mae’n debygol y byddent yn derbyn gofal gan gyngor lleol oherwydd pryderon am eu lles
Yng Nghymru a Lloegr, gelwir gofalwr teulu a ffrindiau hefyd yn berson cysylltiedig neu ofalwr sy’n berthynas. Yn yr Alban fe’u gelwir yn ofalwr person cysylltiedig neu ofalwr sy’n berthynas anffurfiol.
Swm ychwanegol o Gredyd Cynhwysol
Os ydych yn ofalwr sy’n berthynas i blentyn sydd ddim yn derbyn gofal, fel arfer byddwch yn cael y swm ychwanegol ar gyfer plant, gan gynnwys unrhyw swm ychwanegol i blentyn anabl, os yw’r plentyn fel arfer yn byw gyda chi.
Os ydych yn ofalwr sy’n berthynas i blentyn sy’n derbyn gofal, ni fyddwch fel arfer yn cael y swm ychwanegol ar gyfer plant, na’r swm ychwanegol i blentyn anabl, os nad yw’r plentyn fel arfer yn byw gyda chi.
Cymorth gyda chostau gofal plant
Os ydych eisoes yn gweithio neu’n dewis dechrau gweithio, gall Credyd Cynhwysol helpu i dalu eich costau gofal plant.
Beth sydd angen i chi ei wneud i gael Credyd Cynhwysol
Fel gofalwr teulu a ffrindiau neu ofalwr sy’n berthynas, nid oes angen i chi weithio na gwneud gweithgaredd sy’n gysylltiedig â gwaith os yw’r ddau o’r canlynol yn berthnasol:
- ymunodd y plentyn â’ch cartref o fewn y 12 mis diwethaf
- mae’r plentyn rhwng un ac 16 oed
Ar ddiwedd y cyfnod o 12 mis, bydd y gweithgareddau sy’n gysylltiedig â gwaith y mae angen i chi eu gwneud yn seiliedig ar oedran y plentyn ieuengaf.
Os nad ydych eisoes yn gweithio, rhaid i chi fynychu apwyntiadau i drafod cynlluniau ar gyfer symud i’r gwaith yn y dyfodol.
Sut mae Credyd Cynhwysol yn gweithio gyda budd-daliadau a thaliadau eraill i blant
Cynllun Gofal Plant Di-dreth
Os ydych yn hawlio Credyd Cynhwysol, ni allwch agor cyfrif Gofal Plant Di-dreth nes i chi gau eich cais Credyd Cynhwysol.
Budd-dal Plant
Telir Credyd Cynhwysol ar wahân i Fudd-dal Plant. Dim ond os yw’r cap ar fudd-daliadau yn berthnasol y bydd Budd-dal Plant yn effeithio ar eich taliadau Credyd Cynhwysol.
Taliadau’r Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant
Ni fydd unrhyw daliadau’r Gwasanaeth Cynhaliaeth Plant a dderbynnir yn effeithio ar eich taliadau Credyd Cynhwysol.
Gellid lleihau eich taliadau Credyd Cynhwysol os oes arian yn ddyledus ar gyfer cynhaliaeth plant.