Canllawiau

Hawlio Treth Incwm yn ôl pan fyddwch wedi rhoi’r gorau i weithio (P50)

Sut i hawlio ad-daliad yn ystod y flwyddyn dreth bresennol os nad ydych yn cael budd-daliadau trethadwy neu bensiwn gan eich cyflogwr, ac os nad ydych wedi dechrau swydd newydd (P50).

• Gan: Cyllid a Thollau EF
• Cyhoeddwyd: 13 July 2023
• Diweddarwyd ddiwethaf: 10 October 2023 — Gweld pob diweddariad

Mae’n bosibl y byddwch yn gallu hawlio Treth Incwm yn ôl os ydych wedi rhoi’r gorau i weithio’n ddiweddar, er enghraifft os:

• ydych wedi bod yn ddi-waith am o leiaf 4 wythnos, ac nad ydych yn hawlio budd-daliadau trethadwy’r wladwriaeth
• ydych wedi ymddeol o’r gwaith, ac nad ydych yn cael pensiwn gan gyn-gyflogwr
• nad ydych yn disgwyl dychwelyd i’r gwaith
• ydych wedi dychwelyd i addysg amser llawn

Ni allwch hawlio ad-daliad os ydych yn dal i fod wedi’ch cofrestru gydag asiantaeth gyflogaeth. Bydd yn rhaid i chi gysylltu â nhw i ofyn iddynt anfon eich tâl olaf a’ch manylion treth at CThEF.

Dysgwch ragor am Dreth Incwm a Lwfansau Personol.

Gwirio cyfanswm eich incwm, gan ei fod yn bosibl y bydd yn rhaid i chi gyflwyno Ffurflen Dreth Hunanasesiad yn lle llenwi’r ffurflen hon.

Cyn i chi ddechrau

1. Gwirio eich bod wedi cael eich tâl olaf gan eich cyflogwr cyn gwneud cais am ad-daliad.

2. Gwirio a ydych yn cael incwm trethadwy arall, neu fudd-daliadau trethadwy eraill, cyn diwedd y flwyddyn dreth — mae hyn hefyd yn cynnwys pensiwn gwaith gan eich cyn-gyflogwr.

3. Gwirio a ydych yn cael pensiwn gwaith — gall eich darparwr pensiwn ad-dalu unrhyw swm sy’n ddyledus i chi.

4. Gwirio a oes gennych Rhan 2 a Rhan 3 o’ch P45 — os nad ydynt gennych, bydd yn rhaid i chi esbonio pam.

Adegau pan na ddylech ddefnyddio’r ffurflen hon

Does dim rhaid i chi hawlio ar P50 os:

• ydych wedi cael taliad pensiwn hyblyg a hoffech hawlio ad-daliad o dreth a ordalwyd — defnyddiwch ffurflen P55 i hawlio gordaliad taliad pensiwn a gyrchir yn hyblyg yn ôl
• ydych yn ddi-waith, ac yn disgwyl dechrau swydd newydd cyn pen 4 wythnos — Bydd eich cyflogwr newydd yn ad-dalu unrhyw swm sy’n ddyledus i chi drwy’ch cyflog
• ydych yn hawlio budd-daliadau trethadwy’r wladwriaeth — gwiriwch fudd-daliadau trethadwy’r wladwriaeth
• ydych yn cael pensiwn galwedigaethol — Cysylltwch â’ch darparwr pensiwn a fydd yn ad-dalu’r hyn sy’n ddyledus i chi, neu arhoswch tan ar ôl 5 Ebrill a byddwn yn ad-dalu unrhyw dreth y gwnaethoch ei gordalu
• ydych wedi cael cyfandaliad pensiwn bach (cymudiad pitw neu gronfa bychain) — gwnewch hawliad ar P53 neu P53z os ydych wedi cael cyfandaliad pensiwn bach

Os ydych wedi rhoi’r gorau i weithio, a daeth eich tâl olaf i law cyn 5 Ebrill gallwch ddysgu sut i hawlio ad-daliad treth ar gyfer y flwyddyn dreth flaenorol.

Hawlio ar-lein

Y ffordd gyflymaf o wneud hawliad yw ar-lein. I ddefnyddio’r gwasanaeth ar-lein, bydd angen Dynodydd Defnyddiwr (ID) a chyfrinair ar gyfer Porth y Llywodraeth arnoch. Os nad oes gennych Ddynodydd Defnyddiwr, gallwch greu un pan fyddwch yn defnyddio’r gwasanaeth.

Llenwch y ffurflen hon ar-lein os na allwch fewngofnodi

Gallwch ddefnyddio ein harweiniad rhyngweithiol. Mae’n rhaid i chi wneud y canlynol:

1. Dechrau eich hawliad ar-lein.

2. Argraffu’r ffurflen.

3. Llofnodi’r datganiad.

4. Anfon y ffurflen at CThEF.

Talu Wrth Ennill
Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg CThEF
HMRC
BX9 1AS

Yr hyn sy’n digwydd nesaf

Unwaith i ni gael eich hawliad wedi’i gwblhau, byddwn yn cadarnhau os yw ad-daliad yn ddyledus i chi. Os bydd angen rhagor o wybodaeth arnom, byddwn yn cysylltu â chi.

Gall ymateb gan CThEF gymryd 14 diwrnod i’ch cyrraedd. Peidiwch â chysylltu â ni yn ystod y cyfnod hwn i weld hynt eich hawliad.

Os nad oes gennych gyfrif banc neu gymdeithas adeiladu, rhowch enw a chyfeiriad rhywun sydd ag un (rhywun rydych chi’n ymddiried ynddo) er mwyn i ni allu anfon y taliad ato.

Byddwn yn anfon archeb talu atoch chi neu’ch enwebai.

Ni ellir gwneud ad-daliadau drwy gyfrwng Bacs (System Glirio Awtomataidd y Bancwyr).

Cael gwybod pryd i ddisgwyl ymateb gan CThEF ynghylch ymholiad neu gais rydych wedi’i wneud.

Yr wybodaeth sydd ei hangen arnoch er mwyn hawlio

Bydd yn rhaid i chi roi gwybod i ni os ydych wedi cael unrhyw incwm ers i chi adael eich cyflogaeth diwethaf.

Bydd angen y canlynol arnoch:

• Rhif Yswiriant Gwladol
• cyfeirnod TWE y Cyflogwr — os yw hwnnw gennych
• rhan 2 a rhan 3 o’ch P45 — os nad ydynt gennych, bydd yn rhaid i chi esbonio pam
• elw a wnaed o hunangyflogaeth yn ystod y flwyddyn dreth hon — os o gwbwl

Mae’ch P45 yn dangos faint o dreth rydych wedi’i thalu ar eich cyflog hyd yma yn ystod y flwyddyn dreth (6 Ebrill i 5 Ebrill).

Bydd yn rhaid i chi gadarnhau os ydych wedi cael unrhyw un o’r canlynol:

• pensiynau gan gyflogwr blaenorol
• pensiynau gwasanaethau cyhoeddus
• pensiynau y lluoedd arfog
• blwydd-dal pensiwn personol
• pensiynau bach a delir fel cyfandaliadau (cymudiad pitw)
• Pensiwn y Wladwriaeth
• budd-daliadau trethadwy ers 6 Ebrill o’r flwyddyn dreth bresennol

Dylech hefyd wirio a ydych wedi cael unrhyw incwm o’r canlynol:

• eiddo
• ymddiriedolaethau
• comisiynau
• cildyrnau
• incwm tramor
• elw a delir ar bolisïau yswiriant bywyd y DU
• unrhyw incwm arall nad ydych wedi’i nodi ar y ffurflen

Cyhoeddwyd ar 13 July 2023
Diweddarwyd ddiwethaf ar 10 October 2023 + show all updates

1. 10 October 2023

   The planned downtime for the print and post claim form that started at 2pm on Friday 6 October 2023 will now end at 3pm on Friday 13 October 2023. We apologise for any inconvenience this may cause.

2. 6 October 2023

   Due to planned downtime, the print and post claim form will be unavailable from 2pm on Friday 6 October 2023 to 10am on Tuesday 10 October 2023.

3. 13 July 2023

   Added translation