Cydberchnogaeth
Gwerthu pan fydd perchennog wedi colli gallu meddyliol
Rhaid ichi wneud cais i’r Llys Gwarchod os yw pob un o’r canlynol yn gymwys:
- rydych yn un o 2 neu ragor o berchnogion yr eiddo neu’r tir
- mae un o’r perchnogion wedi colli ‘gallu meddyliol’
- rydych am werthu’r eiddo neu’r tir
Mae colli gallu meddyliol yn golygu na all rhywun wneud penderfyniad ei hun ar yr adeg pan fydd angen ei wneud.
Mae hyn yn golygu:
- na all y perchennog sydd wedi colli gallu meddyliol lofnodi dogfennau cyfreithiol rhwymol a bod angen cymorth arno i wneud penderfyniadau
- bydd yn rhaid ichi wneud cais i benodi rhywun i gymryd lle’r perchennog sydd wedi colli gallu er mwyn i’r eiddo gael ei werthu
Penodi rhywun i weithredu ar ran perchennog
Bydd yn rhaid ichi benodi rhywun i weithredu ar ran y perchennog sydd wedi colli gallu meddyliol hyd yn oed:
- os ydych eisoes yn gweithredu ar ran perchennog fel ‘dirprwy’
- os yw’r Cyfreithiwr Swyddogol yn ‘gyfaill cyfreitha’ ar gyfer perchennog
Efallai na fydd yn rhaid ichi wneud cais os oes pŵer atwrnai cofrestredig gennych.
Darllenwch y cyfarwyddyd ar werthu eiddo cydberchnogaeth (COP GN2) i weld a oes angen ichi wneud cais.
Cael y ffurflenni
Llwythwch i lawr a llenwch:
- ffurflen gais (COP1) y Llys Gwarchod er mwyn ichi allu penodi rhywun sy’n gallu delio â gwerthu’r eiddo
- yr ymrwymiad arbennig gan ymddiriedolwyr (COP12)
- ffurflen wybodaeth (COP1D)
- y datganiad tyst (COP24) – defnyddiwch y cyfarwyddyd ar werthu eiddo cydberchnogaeth (COP GN2) i’w lenwi
- datganiad tyst arall (COP24) fel tystysgrif o addasrwydd (ee geirda) os nad ydych yn penodi eich hun neu eich cyfreithiwr i weithredu ar gyfer y perchennog
Ffïoedd
Codir ffi o £371 i wneud cais. Efallai y bydd yn rhaid ichi dalu £494 ychwanegol os yw’r llys yn penderfynu bod angen cynnal gwrandawiad.
Darllenwch y cyfarwyddyd ffïoedd i wybod pryd na fydd yn rhaid ichi dalu efallai.
Ymholiadau
Cysylltwch â’r Llys Gwarchod am gymorth ac i wybod a oes yn rhaid ichi lenwi ffurflenni eraill.
Y Llys Gwarchod
courtofprotectionenquiries@hmcts.gov.uk
Ffôn: 0300 456 4600
Dydd Llun i ddydd Gwener, 9am i 5pm
Darllenwch ragor am gost galwadau
Gallwch ysgrifennu at y Llys Gwarchod hefyd neu fynd i’r cownter cyhoeddus.
Ni allwch gael cyngor cyfreithiol gan staff y llys.
Anfon eich cais
Anfonwch y copi gwreiddiol ac un copi o bob un o’r canlynol i’r Llys Gwarchod:
- y ffurflen gais
- datganiad tyst
- copi o’r cofnodion yng Nghofrestrfa Tir EF os yw’r gwerthiant yn cynnwys unrhyw dir cofrestredig
- copi o’r trawsgludiad os yw’r eiddo’n ddigofrestredig
- unrhyw ddogfennau eraill a gwybodaeth y gofynnir amdanynt
Court of Protection
PO Box 70185
First Avenue House
42-49 High Holborn
London
WC1A 9JA
Dweud wrth bobl am eich cais
Bydd y Llys Gwarchod yn anfon copi o’ch ffurflenni cais atoch, wedi’i stampio â dyddiad cyhoeddi, wythnos ar ôl ichi wneud cais.
Rhaid ichi ddweud wrth (‘cyflwyno’) unrhyw un a enwir yn eich cais (ee y sawl sydd wedi colli gallu) ynghylch gwneud cais o fewn 14 diwrnod o’r dyddiad cyhoeddi.
Darllenwch y cyfarwyddyd (COP1) i wybod pwy i’w hysbysu.
Anfonwch y canlynol atynt:
- rhybudd bod ffurflen gais wedi cael ei chyhoeddi (COP15)
- ffurflen gydnabod (COP5) er mwyn iddynt allu cadarnhau eu bod wedi cael gwybod am hyn
Gallwch ddweud wrthynt:
- trwy’r post i’w cyfeiriad cartref
- trwy ffacs
- yn bersonol
Cadarnhau eich bod wedi dweud wrth bobl
O fewn 7 diwrnod o gyflwyno’r dogfennau, rhaid ichi lwytho i lawr a llenwi’r ffurflenni (‘tystysgrifau cyflwyno’) yn cadarnhau eich bod wedi dweud wrth:
Anfonwch nhw i gyd gyda’i gilydd i’r Llys Gwarchod – mae’r cyfeiriad i’w weld ar y ffurflenni.
Ar ôl gwneud cais
Darllenwch y cyfarwyddyd i gael gwybod beth sy’n digwydd os oes rhaid ichi fynd i wrandawiad yn y Llys Gwarchod.
Diweddarwch y cofnodion eiddo ar ôl ichi benodi rhywun i weithredu ar gyfer y perchennog sydd wedi colli gallu meddyliol.
Os yw’ch cais yn cael ei wrthod ac ni chawsoch wrandawiad
Gallwch ofyn i benderfyniad gael ei ailystyried os yw’ch cais yn cael ei wrthod ac ni chawsoch wrandawiad.
Llwythwch i lawr a llenwch ffurflen gais COP9.
Anfonwch y gwreiddiol, un copi o’r ffurflen ac unrhyw ddogfennau y gofynnir amdanynt yn y ffurflen i’r cyfeiriad ar y ffurflen.
Rhaid ichi wneud cais o fewn 21 diwrnod i’r penderfyniad gael ei wneud.
Mae’n rhad ac am ddim.
Os yw’ch cais yn cael ei wrthod a chawsoch wrandawiad
Gallwch apelio yn erbyn y penderfyniad os yw’ch cais yn cael ei wrthod a chawsoch wrandawiad llafar.
Llwythwch i lawr a llenwch hysbysiad apelydd (COP35).
Anfonwch yr hysbysiad ac unrhyw ddogfennau eraill y gofynnir amdanynt yn y ffurflen i’r cyfeiriad ar y ffurflen.
Rhaid ichi wneud cais o fewn 21 diwrnod i’r penderfyniad gael ei wneud neu o fewn y terfyn amser a osodwyd gan y barnwr a wrthododd eich cais.
Ffïoedd
Codir ffi o £234 i wneud cais. Efallai y bydd yn rhaid ichi dalu £494 ychwanegol os yw’r llys yn penderfynu bod angen cynnal gwrandawiad.
Darllenwch y cyfarwyddyd ffïoedd i wybod pryd na fydd yn rhaid ichi dalu efallai.
Ceisiadau brys
Cysylltwch â’r Llys Gwarchod i wneud cais brys, ee i atal rhywun sydd heb y gallu meddyliol rhag cael ei symud o’r lle mae’n byw.