Beth i'w wneud ar ôl i rywun farw
Trefnu yr angladd
Fel rheol dim ond ar ôl i’r farwolaeth gael ei chofrestru y gellir cynnal yr angladd. Gallwch dalu am drefnydd angladdau i drefnu’r angladd neu ei wneud eich hun.
Dylech wirio a oedd y person a fu farw wedi gwneud trefniadau ar gyfer ei angladd - gallai hyn gynnwys cynlluniau angladd rhagdaledig neu yswiriant bywyd.
Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English).
Trefnwyr angladdau
Os ydych yn llogi trefnydd angladdau, dewiswch drefnydd angladdau sy’n aelod o’r naill neu’r llall:
- National Association of Funeral Directors
- The National Society of Allied and Independent Funeral Directors (SAIF)
Mae gan y sefydliadau hyn godau ymarfer - rhaid iddynt roi rhestr o brisiau i chi pan ofynnir iddynt.
Mae rhai cynghorau lleol yn rhedeg gwasanaethau angladd eu hunain, er enghraifft, ar gyfer claddedigaethau digrefydd. Mae’r British Humanist Association a Institute of Civil Funerals hefyd yn gallu helpu gydag angladdau digrefydd.
Trefnu’r angladd eich hun
Cysylltwch ag Adran Mynwentydd ac Amlosgfa eich cyngor lleol i drefnu angladd eich hun.
Costau angladd
Gall costau angladd gynnwys:
- ffioedd trefnydd angladdau
- pethau y mae’r trefnydd angladdau yn talu amdanynt ar eich rhan (a elwir yn ‘alldaliadau’ neu ‘gostau trydydd parti’), er enghraifft, amlosgfeydd neu ffioedd mynwentydd, neu gyhoeddiad papur newydd am y farwolaeth
- ffioedd claddu neu amlosgi awdurdodau lleol
Gall trefnwyr angladd restru’r holl gostau hyn yn eu dyfynbris. Gallwch gael dyfynbrisiau gan sawl trefnydd angladdau i weld beth sydd ar gael o fewn eich cyllideb.
Mae gan HelpwrArian wybodaeth am gostau angladd a sut i’w leihau.
Talu am angladd
Gellir talu am yr angladd:
- o gynllun ariannol roedd gan yr unigolyn, er enghraifft, cynllun angladd neu bolisi yswiriant wedi’i dalu ymlaen llaw
- gennych chi, neu aelodau eraill o’r teulu neu ffrindiau
- gydag arian o ystad yr unigolyn (cynilion, er enghraifft) - gelwir cael mynediad at hyn yn gwneud cais am ‘grant cynrychiolaeth’ (a elwir weithiau’n ‘gwneud cais am brofiant’)
Gallwch wneud cais am Daliad Costau Angladd os ydych yn cael anhawster talu am yr angladd.
Symud corff ar gyfer angladd dramor
Rydych angen caniatâd gan grwner i symud corff ar gyfer angladd dramor. Gwnewch gais o leiaf 4 diwrnod cyn eich bod am i’r corff gael ei symud.
Dewch o hyd i grwner lleol gan ddefnyddio Coroners’ Society of England and Wales website.
Mae proses wahanol i