Policy paper

Terrorism (Protection of Premises) Bill: Responsible person factsheet (Welsh)

Updated 3 April 2025

Mae’r daflen ffeithiau hon yn esbonio rôl y person sy’n gyfrifol am eiddo a digwyddiadau penodol o dan Fil Terfysgaeth (Diogelu Mangre) y cyfeirir ati yma wedi hyn fel y ‘person cyfrifol’.

Y person cyfrifol am safle cymwys

Ar gyfer mangreoedd, y person cyfrifol yw’r person sydd â rheolaeth dros y safle mewn cysylltiad â’u defnydd (au) Atodlen 1 (e.e. defnyddio adeilad fel maes chwaraeon neu westy). Fel arfer, y person cyfrifol fydd gweithredwr y safle, e.e. os yw person yn prydlesu adeilad at ddefnydd manwerthu fel siop ac yn rheoli’r adeilad at y defnydd hwnnw, nhw fydd y person cyfrifol. Gellir dod o hyd i ragor o wybodaeth am ba safle sydd o gwmpas y bil yn y daflen ffeithiau cwmpas (mangre).

Y person cyfrifol am ddigwyddiadau cymwys

Ar gyfer digwyddiadau cymwys, y person cyfrifol yw’r person sydd â rheolaeth dros y fangre lle mae’r digwyddiad i’w gynnal at ddibenion y digwyddiad hwnnw. Bydd angen ystyried amgylchiadau perthnasol y digwyddiad i benderfynu pwy yw’r person cyfrifol. Er enghraifft, os yw cyngerdd i’w gynnal mewn parc a’r cwmni sy’n cynnal y digwyddiad yn cymryd rheolaeth dros ardal o’r parc a bod ganddo reolaeth dros yr ardal honno at ddibenion y cyngerdd hwnnw, y cwmni sy’n cynnal y digwyddiad fydd y person cyfrifol.

I’r gwrthwyneb, os bydd cartref urddasol yn cynnal cyngerdd yn ei diroedd ac yn cynnal rheolaeth ar safle’r cyngerdd at ddibenion y digwyddiad hwnnw, y cartref urddasol fydd y person cyfrifol. Byddai hyn yn wir hyd yn oed pe bai’r sefydliadau dan gontract cartref urddasol i wneud agweddau ar y digwyddiad (e.e. i ddarparu diogelwch drysau neu docynnau).

Ni ellir dirprwyo cyfrifoldeb i wasanaethau dan gontract. Mae rhagor o wybodaeth am ba ddigwyddiadau sydd o gwmpas y bil i’w gweld yn y daflen ffeithiau cwmpas (digwyddiadau).

Gofynion

Rhaid i’r person cyfrifol sicrhau bod gofynion y bil yn cael eu bodloni. Mae rhagor o wybodaeth am y gofynion ar gyfer safleoedd dyletswydd safonol i’w gweld yn y daflen ffeithiau gofynion dyletswydd safonol.

Gellir dod o hyd i wybodaeth am ofynion ar gyfer safleoedd dyletswydd gwell a digwyddiadau cymwys yn y daflen ffeithiau gofynion dyletswydd  uwch.

Dim ond o fewn yr haen estynedig y mae digwyddiadau cymwys yn digwydd; Nid oes haen safonol ar gyfer digwyddiadau cymwys.

Cydlynu

Os oes mwy nag un person (gan gynnwys mwy nag un cwmni neu sefydliad) yn gyfrifol am safle neu ddigwyddiad cymwys, rhaid iddo, i’r graddau y bo’n rhesymol ymarferol, gydlynu â’i gilydd wrth gydymffurfio â gofynion y bil. Os yw safle cymwys yn ffurfio rhan o safle cymwys arall, rhaid iddynt, i’r graddau y bo’n rhesymol ymarferol, gydlynu wrth gydymffurfio â gofynion y bil. Bydd y math o gydlynu sydd ei angen yn dibynnu ar yr amgylchiadau penodol, ond disgwylir y bydd unigolion cyfrifol yn cyfuno ymdrechion neu gamau gweithredu i gyrraedd canlyniadau effeithiol i’r ddwy ochr. Mae dwy enghraifft o gydlynu wedi’u hamlinellu isod,

1. Mewn sefyllfa lle mae dau berson cyfrifol ar gyfer safle cymwys neu ddigwyddiad, dylent gydlynu i sicrhau cydymffurfiaeth â’r gofynion perthnasol. Er enghraifft, byddai menter ar y cyd yn golygu y gallai fod gan safle neu ddigwyddiad ddau berson cyfrifol sydd â rheolaeth gyfartal, ac felly cyfrifoldeb.
2. Mewn sefyllfa lle mae safle cymwys yn ffurfio rhan o safle cymwys arall; Er enghraifft, siop adrannol o fewn canolfan siopa. Rhaid i’r siop adrannol a’r ganolfan siopa, cyn belled ag y bo’n rhesymol ymarferol, gydlynu i sicrhau eu bod yn cydymffurfio’n unigol, ac yn gronnol.
3. Mae’r gofynion cydgysylltu yn berthnasol i eiddo sy’n dod o fewn cwmpas y bil yn unig. Mae hyn yn golygu bod eiddo llai sydd â chapasiti o dan Nid oes gan 200 sydd wedi’u lleoli o fewn safle cymwys unrhyw ofyniad statudol wedi’i osod arnynt.

Cydweithrediad

Os oes gan berson (“P”), i unrhyw raddau, reolaeth ar safle neu fangre dyletswydd uwch y bwriedir cynnal digwyddiad cymwys ynddo ond nad ef yw’r person cyfrifol am y safle dyletswydd uwch neu’r digwyddiad (“R”), bydd y gofyniad ar gyfer cydweithredu yn berthnasol. Mae hyn yn golygu bod yn rhaid i P, i’r graddau y bo’n rhesymol ymarferol, gydweithredu ag R i ganiatáu i R gydymffurfio â gofynion y bil.

Bydd y gofyniad i gydweithredu yn sicrhau bod y person cyfrifol yn gallu cydymffurfio â’r gofynion a osodir arnynt ac, mewn achosion lle mae angen caniatâd neu gymorth perthnasol arno gan y rhai sydd â rheolaeth dros dir eu hadeilad neu ddigwyddiad, mae dyletswydd ar bartïon o’r fath i gydweithredu, i’r graddau y bo’n rhesymol ymarferol. Mae dwy enghraifft o gydweithrediad yn cael eu hamlygu isod.

1. Pan fo’r person cyfrifol wedi nodi, er mwyn cyflawni ei rwymedigaethau cyfreithiol o dan y bil, bod angen newidiadau i strwythur yr adeilad. Mae eu cytundeb prydles yn mynnu eu bod yn gofyn am ganiatâd y rhydd-ddeiliad am unrhyw addasiadau. Mae’n ofynnol i’r rhydd-ddeiliad ystyried ceisiadau o’r fath i lefel rhesymol ymarferol.
2. Pan fo’r person cyfrifol wedi nodi’r angen i weithredu mesurau lliniaru penodol i gyflawni ei rwymedigaethau cyfreithiol o dan y bil ac mae angen caniatâd rhydd-ddeiliad ar un o’r mesurau. Mae eu prydles hefyd yn dweud y dylent (y rhydd-ddeiliad) gyfrannu canran benodol o’r costau i sicrhau bod eiddo’n parhau i fod yn addas i’r diben. Mae’n ofynnol i’r rhydd-ddeiliad ystyried ceisiadau o’r fath i lefel rhesymol ymarferol.
   
   Os oes anghydfod, efallai y gofynnir i’r tribiwnlys benderfynu a yw person yn berson cyfrifol neu’r graddau y mae gan berson nad yw’n berson cyfrifol reolaeth dros fangre.