Wskazówki

Oczy, serce, biodra i jądra (badanie lekarskie)

Zaktualizowano 4 August 2022

NHS zaleca badania fizykalne noworodków.

Oczy, serce, biodra i jądra (badanie lekarskie)

1. Cel badania przesiewowego

W ciągu 72 godzin po urodzeniu dziecka proponowane jest jego pełne badanie fizykalne. Obejmuje ono cztery określone badania przesiewowe, których celem jest wykrycie, czy dziecko ma problem z oczami, sercem, biodrami lub, w przypadku chłopców, jądrami, tak aby można było jak najwcześniej przeprowadzić odpowiednie badania i zastosować właściwe leczenie.

Badania przesiewowe są przeprowadzane ponownie między 6. a 8. tygodniem życia dziecka, gdyż niektóre ze schorzeń zaczynają się pojawiać lub stają się widoczne dopiero w tym czasie.

2. Informacje dotyczące tych schorzeń

Celem każdej z części badania fizykalnego jest wykrycie innego schorzenia.

Oczy

U 2-3 noworodków na 10 000 występują problemy z oczami wymagające leczenia. Podczas tego badania sprawdzany jest wygląd i ruch gałek ocznych. Głównym celem badania przesiewowego jest ewentualne wykrycie zaćmy (choroby prowadzącej do zmętnienia soczewki oka). Badanie nie wykazuje, jak dobrze dziecko widzi.

Serce

Przeprowadzane jest ogólne badanie serca dziecka, dzięki któremu wykrywane są w nim szmery. Są to dźwięki wywołane przepływem krwi przez serce. W niemal wszystkich takich przypadkach serce działa prawidłowo. Szmery występują powszechnie u noworodków i nie zawsze oznaczają problem. Niemniej jednak ok. 1 na 200 noworodków ma problem z sercem, który wymaga leczenia.

Biodra

Dzieci mogą urodzić się z nieprawidłowo uformowanymi stawami biodrowym, co bez odpowiedzniego leczenia może prowadzić do utykania i problemów ze stawami. Około 1-2 noworodki na 1000 ma problemy z biodrami wymagające leczenia.

Jądra

U chłopców bada się, czy jądra znajdują się we właściwym miejscu. Zstępowanie jąder do moszny może potrwać kilka miesięcy. U 1 na 100 chłopców jądra nie zstępują do moszny, co wymaga leczenia w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia problemów w późniejszym życiu np. obniżonej płodności.

3. Badanie przesiewowe

Wykwalifikowany pracownik służby zdrowia przeprowadzi badanie fizykalne dziecka i zada pytania dotyczące jego ogólnego samopoczucia.

Do określonej części badania dziecko należy rozebrać. Podczas badania pracownik służby zdrowia:

  • przyjrzy się oczom dziecka, zwracając uwagę na ich wygląd i ruchy
  • osłucha serce dziecka za pomocą stetoskopu w celu wykrycia dźwięków wydawanych przez serce
  • zbada biodra dziecka pod kątem prawidłowego działania stawów
  • zbada jądra u chłopców, aby sprawdzić, czy znajdują się we właściwym miejscu.

Te badania przesiewowe są wykonywane w ciągu 72 godzin po narodzinach dziecka oraz ponownie, między 6. a 8. tygodniem życia dziecka.

4. Bezpieczeństwo badania

Z tym badaniem nie wiąże się żadne ryzyko.

5. Decyzja o poddaniu dziecka badaniom przesiewowym należy do Ciebie

Celem badania jest wczesne wykrycie wszelkich problemów, tak aby można było jak najszybciej wdrożyć leczenie.

Dlatego ogólne badanie fizykalne obejmujące to badanie przesiewowe jest zalecane u dziecka.

6. Rezygnacja z badania

Możesz zdecydować o przeprowadzeniu u dziecka badań pod kątem wszystkich lub wybranych schorzeń. Wszelkie wątpliwości należy omówić z położną oraz pracownikiem służby zdrowia proponującym wykonanie badania.

7. Możliwe wyniki

Zazwyczaj nie wykrywa się żadnych problemów. W przypadku ich wykrycia dziecko jest kierowane do dalszej oceny i na dalsze badania, o ile to będzie konieczne.

8. Wyniki

Przeprowadzający badanie pracownik służby zdrowia natychmiast informuje o jego wynikach. W razie konieczności skierowania dziecka do dalszej oceny zostanie ona również omówiona podczas badania.

Wyniki badania zostaną zanotowane w dokumentacji medycznej dziecka oraz jego książeczce zdrowia (tzw. czerwonej książeczce). Dokument ten należy przechowywać w bezpiecznym miejscu i zawsze zabierać go na wizyty lekarskie.

9. Informacje na temat niniejszej ulotki

Niniejsza ulotka została opracowana przez agencję Public Health England (PHE) w imieniu NHS.