Materiał promocyjny

Twój przewodnik o badaniach przesiewowych piersi w ramach NHS (Polish)

Zaktualizowano 14 maja 2025

Applies to England

Ta ulotka zawiera informacje na temat badań przesiewowych piersi NHS, które mogą okazać się pomocne. To Ty możesz zdecydować, czy weźmiesz udział w badaniach przesiewowych piersi.

Dlaczego NHS oferuje badania przesiewowe piersi

Oferujemy badania przesiewowe, ponieważ mogą one ochronić życie przed rakiem piersi.

Badania przesiewowe piersi mogą wykryć oznaki raka piersi na wczesnym etapie. Szukamy nowotworów, które są zbyt małe, aby można je było wyczuć lub zobaczyć.

Wczesne wykrycie raka piersi oznacza, że leczenie może być prostsze i ma większe szanse na skuteczność.

Kogo zapraszamy na przesiewowe badania piersi

Zachęcamy wszystkie kobiety do wykonania pierwszego badania przesiewowego piersi w wieku od 50 do 53 lat. Następnie zaproszenie będziesz otrzymywać co 3 lata, aż do ukończenia 71. roku życia. Wynika to z faktu, że większość nowotworów piersi rozwija się u kobiet w wieku powyżej 50 lat.

Upewnij się, że Twoja przychodnia lekarska posiada prawidłowe i aktualne dane kontaktowe, abyśmy mogli Cię zaprosić. Obejmuje to Twoje:

• imię i nazwisko
• datę urodzenia
• adres
• numer telefonu komórkowego
• adres e-mail

Jeśli jesteś osobą transpłciową lub niebinarną, która chciałaby zostać zaproszona na badania przesiewowe piersi, porozmawiaj ze swoją przychodnią lekarską. Mogą oni doradzić, czy możesz poddać się badaniom przesiewowym piersi. Zapoznaj się z informacjami na temat programów przesiewowych dla osób transpłciowych i niebinarnych.

Jeśli masz 71 lat lub więcej, nadal możesz zdecydować się na badanie przesiewowe piersi co 3 lata, ale nie będziesz otrzymywać automatycznego zaproszenia. Aby umówić się na wizytę, znajdź lokalną jednostkę badań przesiewowych piersi lub poproś Twoją przychodnię lekarską o dane kontaktowe.

Rak piersi

Rak piersi występuje, gdy komórki w piersi zaczynają się nieprawidłowo dzielić i rosnąć.

Jest to najczęstszy rodzaj raka u kobiet w Wielkiej Brytanii. 1 na 7 kobiet może zachorować na raka piersi w ciągu swojego życia.

To, jak poważny jest rak piersi, zależy od tego, jak duży jest nowotwór i czy się rozprzestrzenił.

Wczesne wykrywanie i lepsze leczenie doprowadziły do poprawy powrotu do zdrowia i przeżywalności w przypadku raka piersi.

Jak działają badania przesiewowe piersi

Twój lokalny ośrodek badań przesiewowych zwykle znajduje się w szpitalu lub w mobilnym punkcie badań przesiewowych w innym miejscu.

Badanie przesiewowe piersi wykorzystuje prześwietlenie piersi zwane mammografią do wykonania zdjęć wnętrza piersi. Następnie specjaliści przyjrzą się badaniom mammograficznym pod kątem oznak jakichkolwiek nieprawidłowych zmian w piersiach.

Większość osób nie potrzebuje po tym żadnych dalszych badań, ponieważ nie ma oznak raka piersi.

Jeśli występują jakiekolwiek oznaki możliwego raka piersi, konieczne może być wykonanie dalszych badań. Twój punkt badań przesiewowych zaproponuje Ci spotkanie w celu omówienia dalszych testów.

Etapy rutynowego badania przesiewowego piersi

Przed wizytą

W przypadku konieczności odwołania lub zmiany terminu wizyty skontaktuj się z Twoim lokalnym ośrodkiem badań przesiewowych piersi.

Przed wizytą poinformuj, jeśli:

• posiadasz trudności w nauce lub problemy z poruszaniem się i potrzebujesz dodatkowego wsparcia, np. opiekuna, który mógłby Ci towarzyszyć
• potrzebujesz informacji w innym formacie lub języku

Pomoże to Twojemu lokalnemu ośrodkowi badań przesiewowych wprowadzić dostosowania, których możesz potrzebować. Może to obejmować dłuższą wizytę lub udanie się do innej lokalizacji.

Należy również poinformować punkt badań przesiewowych, jeśli:

• masz implanty piersi
• posiadasz rozrusznik serca lub inne wszczepione urządzenie medyczne
• jesteś w ciąży lub karmisz piersią
• poddałaś się chirurgicznemu usunięciu obu piersi (mastektomia)
• jesteś pod opieką konsultanta ds. piersi
• wykonałaś mammografię w ciągu ostatnich 6 miesięcy

Podczas wizyty

Specjalista zwany mammografistą wykona badanie mammograficzne. Mammografistą będzie kobieta. Wyjaśni, co będzie się działo na każdym etapie, a Ty możesz zadać wszelkie pytania.

Podczas badania przesiewowego zostaną wykonane 2 mammografie każdej piersi.

1. Będziesz mieć zapewnioną prywatność, aby rozebrać się do pasa.
2. Mammografista pomoże Ci umieścić pierś we właściwej pozycji na aparacie rentgenowskim. Mammografista musi dotknąć Twojej piersi.
3. Urządzenie ściska Twoją pierś, aby utrzymać ją na miejscu. Należy pozostać nieruchomo. Dla niektórych kobiet jest to niewygodne lub bolesne. Dyskomfort nie powinien trwać długo. Możesz poprosić o przerwanie badania, jeśli czujesz, że nie możesz go kontynuować.
4. Pierwsze zdjęcie zostanie wykonane z góry, a następnie powtórzony zostanie proces z boku na tej samej piersi.
5. Następnie proces zostanie powtórzony dla drugiej piersi.

Każda mammografia zajmuje zaledwie kilka sekund. Wizyta nie powinna trwać dłużej niż 30 minut, ale często jest krótsza.

Mammografista może zwykle uzyskać wyraźne obrazy piersi podczas pierwszej wizyty. W rzadkich przypadkach może być konieczne drugie badanie przesiewowe w celu uzyskania lepszej jakości obrazów.

Specjalistka zwana mammografistką wykona badanie mammograficzne

Praktyczne wskazówki i porady w dniu wizyty

Konieczne będzie rozebranie się do pasa, więc możesz preferować ubranie, które to ułatwi, takie jak spodnie lub spódnica i bluzka.

Nie używaj dezodorantu ani talku w dniu wizyty, ponieważ może to wpłynąć na wynik. Jeśli to możliwe, przed przybyciem należy zdjąć naszyjniki lub kolczyki z sutków.

Możesz porozmawiać z zespołem ds. badań przesiewowych piersi, jeśli denerwujesz się lub masz jakiekolwiek pytania. Możesz także przyprowadzić ze sobą kogoś, kto będzie Cię wspierał, np. przyjaciela, krewnego lub opiekuna. Zazwyczaj będą oni musieli pozostać w poczekalni podczas wizyty.

Wyniki badania przesiewowego piersi

Twoje wyniki powinny być dostępne w ciągu 2 tygodni od wizyty przesiewowej. Kopię wyników wyślemy również do Twojego lekarza pierwszego kontaktu. Czasami uzyskanie wyników zajmuje więcej czasu.

Istnieją 2 możliwe wyniki:

• nie wymagane są obecnie żadne dalsze badania, lub
• wymagane są dalsze badania

Nie wymagane są obecnie żadne dalsze badania

Taki wynik otrzymuje większość osób (około 96 na 100).

Oznacza to, że mammografia nie wykazała żadnych oznak raka piersi.

Nie potrzebujesz żadnych dalszych testów. Zaproponujemy ponowne badanie piersi za 3 lata, jeśli nadal masz mniej niż 71 lat.

Wynik ten nie gwarantuje, że nie masz raka piersi lub że nie rozwinie się on w przyszłości. Jeśli zauważysz jakiekolwiek nietypowe zmiany w swoich piersiach, jak najszybciej skontaktuj się z Twoją przychodnią lekarską.

Wymagane są dalsze badania

Na każde 100 osób poddanych badaniom przesiewowym piersi, 4 będą wymagały dalszych badań.

Nie musi to oznaczać, że masz raka piersi. Większość osób wymagających dalszych badań nie ma raka piersi.

Otrzymasz zaproszenie na badanie piersi. Jeśli masz obawy lub pytania, przed wizytą możesz porozmawiać telefonicznie z pielęgniarką prowadzącą badania przesiewowe piersi. Zaproszenie do dalszych testów będzie zawierać informacje, jak się z nimi skontaktować.

Podczas wizyty specjalista wyjaśni, jakich badań potrzebujesz.

Mogą one obejmować:

• fizyczne badanie piersi
• dalsze badania mammograficzne
• badanie ultrasonograficzne piersi
• pobranie z piersi niewielkiej próbki zwanej biopsją

Zespół specjalistów poinformuje Cię, kiedy i w jaki sposób otrzymasz wyniki, w zależności od tego, jakie testy zostały wykonane.

Wyniki na każde 100 osób poddanych badaniom przesiewowym piersi

Na każde 100 osób poddanych badaniom przesiewowym piersi, 96 nie wymaga dalszych badań, a 4 będą ich wymagać. Spośród tych 4 osób u 1 zostanie zdiagnozowany rak piersi.

Statystyki te są jedynie wytycznymi dla ogólnej grupy ludności. Twoje indywidualne ryzyko zależy od Twojego wieku i stanu zdrowia.

Możliwe zagrożenia związane z badaniami przesiewowymi piersi

Głównym ryzykiem związanym z badaniami przesiewowymi piersi jest to, że mogą one wykryć raka, który nigdy nie spowodowałby szkody. Wynika to z faktu, że nie zawsze jesteśmy w stanie przewidzieć, czy nowotwór stanie się zagrożeniem dla życia.

W przypadku wykrycia raka piersi zostanie Ci zaproponowane leczenie. Oznacza to, że możesz otrzymać leczenie nowotworu niezagrażającego życiu. Jeśli zostanie Ci zaproponowane leczenie, zespół specjalistów wyjaśni Ci dostępne opcje, aby pomóc Ci podjąć decyzję.

Żadne badanie przesiewowe nie jest w 100% wiarygodne.

Bardzo rzadko nowotwór może zostać przeoczony. Badania przesiewowe nie zawsze wykrywają istniejącego raka. Czasami nowotwory nie są widoczne na mammogramie.

Rak piersi może również rozwinąć się w okresie między wizytami przesiewowymi. Nadal należy regularnie oglądać i dotykać piersi, aby być świadomym wszelkich nietypowych zmian. Jeśli podejrzewasz u siebie objawy raka piersi, jak najszybciej skontaktuj się ze swoją przychodnią lekarską.

Badanie mammograficzne naraża na niewielką ilość promieniowania rentgenowskiego. To bardzo nieznacznie zwiększa ryzyko zachorowania na raka w ciągu całego życia. Urządzenia NHS wykorzystują niskie dawki promieniowania, aby zminimalizować ryzyko. Badania pokazują, że ogólne korzyści z badań przesiewowych piersi przewyższają ryzyko związane z ekspozycją na promieniowanie.

Objawy raka piersi

Ważne jest, aby wiedzieć, jak zwykle wyglądają i jakie są w dotyku Twoje piersi, aby wiedzieć, co jest dla Ciebie normalne. Ułatwia to zauważenie wszelkich zmian w piersiach.

Objawy raka piersi u kobiet mogą obejmować:

• guzek lub obrzęk w piersi, klatce piersiowej lub pod pachą
• zmiany na skórze piersi, takie jak wgłębienia lub zaczerwienienia (wysypki lub zmiany koloru skóry mogą być trudniejsze do zauważenia na czarnej lub brązowej skórze)
• wygląd skórki pomarańczowej, gdzie skóra może być grubsza, a pory bardziej widoczne
• zmiana rozmiaru lub kształtu 1 lub obu piersi
• wydzielina z sutków, która może zawierać krew
• zmiana kształtu lub wyglądu brodawki sutkowej, np. wciągnięcie jej do wewnątrz (odwrócona brodawka sutkowa) lub wysypka (może przypominać egzemę)

Sam ból piersi nie jest zwykle oznaką raka piersi. Jeśli odczuwasz ból lub dyskomfort w piersi lub pod pachą przez cały czas lub prawie cały czas, najlepiej to sprawdzić.

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z tych objawów jak najszybciej skontaktuj się ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu. Poproś zespół recepcji przychodni lekarskiej o pilną wizytę. Należy to zrobić, nawet jeśli niedawno wykonano badanie przesiewowe piersi.

Kto jest bardziej narażony na raka piersi?

Każdy może zachorować na raka piersi, ale prawdopodobieństwo zachorowania może być większe, jeśli:

• masz ponad 50 lat
• masz gęstą tkankę piersi
• w Twojej rodzinie są osoby, które chorowały na raka piersi lub jajników - możesz odziedziczyć wadliwy gen, np. wadliwy gen BRCA
• mają określone schorzenia piersi, takie jak łagodna choroba piersi, rak przewodowy in situ lub rak zrazikowy in situ

Możesz porozmawiać ze swoim lekarzem rodzinnym lub pielęgniarką, jeśli rak piersi lub jajnika występuje w Twojej rodzinie i potrzebujesz porady.

Ryzyko zachorowania na raka piersi można obniżyć, unikając picia więcej niż 14 jednostek alkoholu tygodniowo i utrzymując zdrową wagę.

Badania kliniczne

Możesz otrzymać propozycję wzięcia udziału w badaniu klinicznym. Są to naukowe badania medyczne. Wszelkie oferowane Ci badania będą gromadzić informacje na temat najlepszych rodzajów badań przesiewowych lub zabiegów, dzięki czemu będziemy mogli ulepszyć usługi w przyszłości. Możesz zdecydować, czy chcesz wziąć w nim udział, czy nie.

Dodatkowe informacje i wsparcie

Aby uzyskać poradę na temat badań przesiewowych piersi, możesz skontaktować się z Twoją przychodnią lekarską lub lokalnym ośrodkiem badań przesiewowych piersi.

Informacje te są dostępne w alternatywnych formatach, w tym w innych językach. Są one też dostępne w formacie łatwym do odczytania easy read.

Aby poprosić o informacje w innym formacie, zadzwoń pod numer 0300 311 22 33 lub wyślij e-mail do england.contactus@nhs.net.

Można również:

• znaleźć więcej informacji na temat badań przesiewowych piersi
• znaleźć porady, jak badać piersi
• zapoznać się z informacjami na temat programów przesiewowych NHS dla osób transpłciowych i niebinarnych

Breast Cancer Now oferują również bezpłatne i poufne informacje oraz wsparcie w zakresie zdrowia piersi i badań przesiewowych piersi. Możesz zadzwonić na ich infolinię pod numerem 0808 800 6000. Dostępni są tłumacze ustni, jeśli potrzebujesz wsparcia językowego.

Informacje o tym, jak wystąpić z programu badań przesiewowych.