Cronfa Codi’r Gwastad: nodyn esboniadol ar y broses asesu a gwneud penderfyniadau
Mae hwn yn nodi'r broses benderfynu ar gyfer dewis cynigion llwyddiannus am rownd 1 o Gronfa Codi’r Gwastad, yn unol â'r dull a nodir ym mhrosbectws a nodyn technegol Gronfa Codi’r Gwastad.
1. Pwrpas
1.1. Pwrpas y ddogfen hon yw nodi’r broses benderfynu am ddewis cynigion llwyddiannus am rownd un o Gronfa Codi’r Gwastad. Dyma’r broses a ddilynwyd gan swyddogion a gweinidogion ac roedd yn unol â’r dull a nodwyd ym Mhrosbectws Cronfa Codir Gwastad (LUF) (mis Mawrth 2021) a’r Nodyn Technegol LUF (mhia Mai 2021).
2. Cynigion LUF a dderbyniwyd a cham porth yr asesiad
2.1. Derbyniwyd cyfanswm o 305 o gynigion Cronfa Codi’r Gwastad ar neu cyn 18 Mehefin 2021 ac fe’u haseswyd yn unol â’r tri dull fesul cam a nodwyd yn Nodyn Technegol LUF.
2.2. Aseswyd cynigion gyntaf gan swyddogion yr Adran Cronfa Codi’r Gwastad, Tai a Chymunedau (DLUHC) yn erbyn y meini prawf porth pasio/methu cyhoeddedig a nodir ym mharagraffau 10.2 a 14.2 o Nodyn Technegol LUF. Ni lwyddodd deg cynnig i basio un neu fwy o’r meini prawf porth ac felly ni chawsant eu hasesu ymhellach (yn unol â’r broses a amlinellir yn Nodyn Technegol LUF). Hefyd, tynnwyd un cynnig yn ôl gan ymgeisydd a nodwyd un fel cyflwyniad dyblyg. Ar ddiwedd cam Adolygu’r Porth, arhosodd 293 o gynigion.
3. Asesiad, cymedroli a rhestr fer LUF
3.1. Aseswyd a sgoriwyd y 293 cynnig arall yn erbyn y meini prawf cyhoeddedig a nodir yn y Prosbectws a’r Nodyn Technegol (tudalennau 8-12). Roedd hyn yn cynnwys addasrwydd strategol, cyflawnadwyedd, gwerth am arian, ac ym Mhrydain Fawr, adolygwyd a sgoriwyd nodweddion lle hefyd. Cyfunodd yr asesiad a sgoriodd yn erbyn y meini prawf hyn ym Mhrydain Fawr am sgôr allan o 100, a 75 i Ogledd Iwerddon (lle na sgoriwyd nodweddion lle).
3.2. Yn dibynnu ar thema’r cynnig, cafodd ei asesu naill ai gan swyddogion o’r Adran Drafnidiaeth (DfT), Adran Diwylliant y Cyfryngau a Chwaraeon (DCMS), DLUHC (neu gyfuniad). Fe’u cefnogwyd gan gymheiriaid yn Swyddfeydd Ysgrifenyddion Gwladol Cymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon wrth asesu cynigion gan y cenhedloedd hynny. Gwahoddwyd swyddogion yn y gweinyddiaethau datganoledig hefyd i gyfrannu at y broses asesu ar gynigion gan eu priod genhedloedd.
3.3. Roedd yr asesiadau a ddewiswyd i’w cymedroli yn gyfran o gynigion sgôr isel, ffiniol a sgôr uchel. Enwebodd timau asesu hefyd gynigion arbennig o gymhleth neu gymysg i’w cymedroli. Trafododd y paneli cymedroli hynny’r dull o sgorio pob maen prawf i sicrhau bod y canllawiau asesu wedi’u cymhwyso’n deg ac yn gyson, gan newid unrhyw sgoriau yn ôl yr angen.
3.4. Unwaith y cadarnhawyd y sgorau terfynol a sicrhau ansawdd, (ond cyn i weinidogion gael golwg ar y sgoriau o gynigion unigol), penderfynodd Canghellor y Trysorlys, yr Ysgrifennydd Gwladol ar gyfer Codi’r Gwastad, Tai a Chymunedau a’r Ysgrifennydd Gwladol dros Drafnidiaeth fod y Byddai rhestr fer Prydain Fawr (yn unol â’r dull a nodir yn Nodyn Technegol LUF) yn cynnwys cynigion a sgoriodd yr uchaf yn gyffredinol, ac a sgoriodd o leiaf y cyfartaledd (o leiaf 12.5/ 25 neu’n uwch) ar addasrwydd strategol, gwerth am arian a chyflawnadwyedd. Tynnwyd y sgôr ‘torri i ffwrdd’ cyffredinol am restr fer ar 70/100 (wedi’i dalgrynnu) a oedd yn darparu bar uchel ar gyfer ansawdd wrth ddarparu cyfle i weinidogion ddewis dosbarthiad daearyddol a thematig teg o gynigion.
3.5. Penderfynodd yr un gweinidogion hefyd y byddai rhestr fer Gogledd Iwerddon yn cynnwys cynigion a sgoriodd yr uchaf yn gyffredinol, a’r rhai a sgoriodd o leiaf ar gyfartaledd neu uwch (h.y. o leiaf 12.5/25) ar addasrwydd strategol, gwerth am arian a chyflawnadwyedd. Tynnwyd y rhestr fer ‘torri i ffwrdd’ ar 43.5/75 (ei dalgrynnu) - eto i sicrhau cydbwysedd rhesymol rhwng ansawdd a dosbarthiad daearyddol a thematig y cynigion.
4. Gwneud penderfyniadau gweinidogol
4.1. Cyfarfu Canghellor y Trysorlys, yr Ysgrifennydd Codi’r Gwastad a’r Is-ysgrifennydd Gwladol dros Drafnidiaeth (ar ran yr Ysgrifennydd Gwladol dros Drafnidiaeth) â swyddogion o’u hadrannau ac Uned Bolisi Rhif 10 i drafod rhestrau byr Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon. Amcan y drafodaeth weinidogol oedd dod i benderfyniadau dros dro ar ba gynigion i ariannu rhestrau byr Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon. Nodwyd ar gyfer y cofnod bod pob gweinidog wedi rhoi gwybod i’w Swyddfeydd Preifat priodol nad oedd ganddynt fuddiannau etholaethol, personol na ariannol mewn perthynas â’r Gronfa. Yn unol â’r Prosbectws a’r Nodyn Technegol, bu gweinidogion yn ystyried asesiadau swyddogion o’r cynigion, gan ystyried yr ystyriaethau cyhoeddedig. Nododd Canghellor y Trysorlys fod y dyraniad targed ar gyfer y rownd hon oddeutu £1.7 biliwn.
4.2. Trafododd y Gweinidogion restr fer Gogledd Iwerddon yn gyntaf. Gan fod y llywodraeth wedi ymrwymo i godi gwastad pob un o’r DU, nododd y Prosbectws y byddai o leiaf 3% o gyfanswm dyraniadau’r DU o rownd un yn cael eu rhoi o’r neilltu ar gyfer Gogledd Iwerddon. Felly, cytunodd y Gweinidogion i ariannu pob cynnig ar restr fer Gogledd Iwerddon i flaenoriaethu dyraniad cryf ar gyfer y wlad, ac eithrio dau gynnig a ddiystyrwyd oherwydd pryderon ynghylch cyflawni. O ganlyniad, cytunwyd dros dro ar 11 allan o 13 o gynigion ar restr fer Gogledd Iwerddon ar gyfer cyllid (2.9%.)
4.3. Mewn perthynas â rhestr fer Prydain Fawr, cytunodd gweinidogion ar yr egwyddorion canlynol:
- yn gyffredinol, dylid ariannu cynigion sy’n sgorio o leiaf 75/100 yn gyffredinol, er mwyn rhoi blaenoriaeth i’r cynigion o’r ansawdd uchaf;
- sicrhau lledaeniad tecaf prosiectau llwyddiannus ledled Prydain Fawr - yn cwrdd neu’n rhagori ar yr ymrwymiadau a wnaed ar gyfer yr Alban a Chymru yn y Prosbectws, a sicrhau lledaeniad teg o brosiectau llwyddiannus ar draws rhanbarthau Lloegr gan adlewyrchu cydbwysedd y rhestr fer - o ystyried cenhadaeth y Llywodraeth i godi’r gwastad am DU gyfan;
- cyn belled ag y bo modd, dylid lledaenu cynigion llwyddiannus yn deg ar draws y tair thema - adfywio, trafnidiaeth a diwylliant - gan eu bod i gyd yn chwarae rhan bwysig wrth wneud gwahaniaeth gwirioneddol i ardaloedd lleol a bywyd bob dydd; a
- blaenoriaethu sgoriau gwerth am arian cynigion o ran ystyried pwysigrwydd sicrhau gwerth am bob punt o arian trethdalwr.
4.4. Gan fod cyfran lai o brosiectau trafnidiaeth a diwylliant a chyfran fwy o brosiectau adfywio ar y rhestr fer, cytunodd gweinidogion i ariannu’r holl gynigion trafnidiaeth a diwylliant gan sgorio o leiaf 75/100. Fodd bynnag, er mwyn lleihau rhestr fforddiadwy o gynigion llwyddiannus o’r rhestr fer, gwnaethant wrthod ariannu’r cynigion adfywio a chanol tref a sgoriodd isaf o ranbarthau yn Lloegr.
4.5. O ran yr Alban a Chymru, cytunodd gweinidogion i ariannu dau gynnig ychwanegol o’r rhestr fer a sgoriodd o dan 75/100 (ond a oedd yn dal i gwrdd â’r bar o ansawdd uchel o 70/100 (wedi’i dalgrynnu), ac o leiaf 12.5/25 o ran addasrwydd strategol, y gallu i gyflenwi a gwerth am arian ar y rhestr fer) i sicrhau lledaeniad daearyddol tecach o gynigion llwyddiannus.
4.6. O ganlyniad, dewiswyd 94 o gynigion dros dro i’w hariannu ym Mhrydain Fawr: 76 yn Lloegr (79.8%), 10 yng Nghymru (7.2%) ac 8 yn yr Alban (10.1%).
5. Ystyried effeithiau cydraddoldeb penderfyniadau gweinidogol dros dro
5.1. Yn dilyn hynny, derbyniodd Gweinidogion ddadansoddiad cydraddoldeb manwl ar gyfer y rhestr o gynigion yr oeddent wedi’u dewis dros dro i’w hariannu o gymharu â’r rhestr o gynigion na chawsant eu dewis. Ar ôl i weinidogion ystyried effeithiau eu penderfyniad ar gydraddoldebau, yng ngoleuni dyletswydd cydraddoldeb y sector cyhoeddus o dan adran 149 o Ddeddf Cydraddoldebau 2010 ac, yn achos Gogledd Iwerddon, gofynion ychwanegol adran 75 o Ddeddf Gogledd Iwerddon 1998, roeddent yn fodlon cadarnhau eu penderfyniadau
6. Cyhoeddiad a’r camau nesaf
6.1. Cyhoeddwyd y prosiectau a ddewiswyd i dderbyn cyllid am rownd gyntaf Cronfa Codi’r Gwastad gan Ganghellor y Trysorlys yn Adolygiad Gwariant 2021 ac maent wedi’u rhestru ar Cronfa Codi’r Gwastad: cynigwyr llwyddiannus rownd gyntaf. Bydd sesiynau adborth yn cael eu cynnig i leoedd aflwyddiannus i gefnogi cynigion i rowndiau pellach o’r Gronfa. Bydd rownd dau yn agor yng Ngwanwyn 22 a bydd manylion pellach yn cael eu nodi maes o law.
Diweddarwyd ddiwethaf ar 28 October 2021 + show all updates
-
Added translation
-
First published.