Teganau Ffug, Niwed Gwirioneddol: arbenigwyr yn rhybuddio rhieni am deganau ffug peryglus
Mae ymgyrch newydd y Swyddfa Eiddo Deallusol yn rhybuddio prynwyr am risgiau iechyd a diogelwch mawr.
Prif ddatblygiadau:
-
mae 259,000 o deganau ffug gwerth dros £3.5m wedi cael eu hatafaelu ar ffin y DU hyd yma eleni - sy’n cyfateb i 24 tunnell o nwyddau
-
roedd 90% o’r rhain - 236,000 - yn ddoliau Labubu ffug - a atafaelwyd cyn y gallent gyrraedd defnyddwyr y DU.
-
mae 75% o deganau ffug a atafaelwyd yn methu profion diogelwch gyda chemegau gwaharddedig a pheryglon tagu wedi’u canfod, tra bod 46% o’r rhai a’u prynodd wedi profi problemau diogelwch difrifol.
-
gyda saith o bob deg prynwr teganau wedi’u cymell gan gost, a dim ond 27% yn nodi diogelwch fel ystyriaeth prynu, mae ymgyrch newydd yn anelu at dynnu sylw at y niwed cudd sy’n gysylltiedig â theganau ffug.
Mae teganau ffug yn peryglu plant, gan ysgogi rhybuddion brys gan y llywodraeth, timau Safonau Masnach ac arbenigwyr diogelwch plant. Mae ffigurau’r Swyddfa Gartref yn datgelu bod tua 259,000 o deganau ffug gwerth dros £3.5m eisoes wedi’u hatafaelu gan y Llu Ffiniau ar ffin y DU eleni. Mae canfyddiadau brawychus yn dilyn cyrchoedd hefyd yn dangos bod 75% o’r teganau ffug a atafaelwyd wedi methu profion diogelwch hanfodol.
Mae’r ymgyrch “Teganau Ffug, Niwed Gwirioneddol” – dan arweiniad y Swyddfa Eiddo Deallusol (IPO) ynghyd â manwerthwyr teganau blaenllaw, awdurdodau lleol a dylanwadwyr cyfryngau cymdeithasol – yn tynnu sylw at y peryglon a nodwyd gan brofion arbenigol o’r nwyddau a atafaelwyd. Mae’r rhain yn cynnwys teganau ffug sy’n cynnwys cemegau gwaharddedig sy’n gysylltiedig â chanser, peryglon tagu, a risgiau difrifol eraill – gan gynnwys mewn teganau a werthir ar gyfer plant bach a babanod.
Mae’r pryderon diogelwch yn cyd-fynd â phrofiadau defnyddwyr o deganau ffug: canfu ymchwil ar gyfer yr IPO fod bron i hanner (46%) y rhai a brynodd deganau ffug wedi nodi problemau yn amrywio o deganau’n torri bron yn syth i labelu anniogel, arogleuon gwenwynig a hyd yn oed adroddiadau am salwch mewn plant.
Mae ymwybyddiaeth yn uchel, ond diogelwch sy’n dod olaf
Mae ymchwil ar gyfer yr IPO hefyd yn dangos, er bod 92% o brynwyr teganau yn ymwybodol o gynhyrchion ffug sy’n cael eu gwerthu yn y DU, mai arbed arian - yn hytrach nag ystyried diogelwch - sydd flaenaf ar hyn o bryd wrth wneud penderfyniadau prynu. Mae saith o bob deg prynwr teganau yn blaenoriaethu cost tra bydd 43% yn prynu mewn ymateb i alw gan eu plentyn. Mae ansawdd (48%) ac adnabyddiaeth brand (46%) hefyd yn dylanwadu ar ddewisiadau.
Fodd bynnag, mae diogelwch yn llawer is yng ngolwg defnyddwyr: dim ond 27% o brynwyr teganau sy’n crybwyll hyn fel ffactor sy’n dylanwadu ar eu penderfyniad, gan dynnu sylw at yr angen i godi ymwybyddiaeth o’r risgiau.
Mae’r ymgyrch Teganau Ffug, Niwed Gwirioneddol yn rhybuddio rhieni a phrynwyr presennol y gallai teganau ffug, er eu bod yn aml yn rhatach, gael canlyniadau dinistriol i iechyd a diogelwch plant.
Mae ffigurau atafaelu yn datgelu problem ar raddfa ddiwydiannol sy’n mynd ymhell y tu hwnt i dueddiadau feiraol
Mae ffigurau o’r Swyddfa Gartref yn tanlinellu maint y broblem. Yn 2025 yn unig, mae swyddogion tollau a gorfodi yn Llu Ffiniau’r DU hyd yma wedi atafaelu 53 o lwythi o deganau ffug ar wahân sy’n dod i mewn i’r DU trwy gargo awyr, cludo nwyddau a chanolfannau parseli. At ei gilydd, cafodd 259,812 o deganau ffug a chynhyrchion cysylltiedig eu rhyng-gipio - sy’n cyfateb i 24 tunnell o nwyddau - cyn y gallent gyrraedd defnyddwyr. Amcangyfrifir bod gwerth manwerthu’r eitemau hyn bron i £3.5 miliwn.
Un o’r enghreifftiau mwyaf amlwg yw doliau Labubu ffug – ystod o deganau casgladwy hynod boblogaidd. Ers dechrau 2025, mae mwy na 200,000 o ddoliau Labubu ffug eisoes wedi’u hatafaelu cyn y gallent gyrraedd defnyddwyr y DU, sy’n cyfrif am tua 90% o’r holl deganau ffug a atafaelwyd yn y DU eleni. Ers hynny, mae arbenigwyr wedi gwerthfawrogi’r casgliad ar bron i £3.3 miliwn.
Ond mae arbenigwyr yn rhybuddio mai dim ond crafu’r wyneb mae’r duedd Labubu: mae troseddwyr sy’n ymwneud â ffugio yn targedu ystod eang o deganau ar draws sawl categori, gan adael plant yn agored i gynhyrchion anniogel o ansawdd gwael ar draws y farchnad.
Dywedodd Dirprwy Gyfarwyddwr Gorfodi’r IPO, Helen Barnham:
Gyda theganau ffug, anaml y bydd yr hyn a welwch yn cyfateb i’r hyn a gewch. Y tu ôl i’r pecynnu gall fod peryglon tagu cudd, cemegau gwenwynig a chydrannau diffygiol sy’n rhoi plant mewn perygl gwirioneddol. Mae’r cynhyrchion hyn wedi osgoi pob gwiriad diogelwch y mae’r gyfraith yn ei gwneud yn ofynnol, a dyna pam rydym yn gweithio gyda’n partneriaid i gadw’r ffugion peryglus hyn allan o gartrefi’r DU. Nod ein hymgyrch ‘Teganau Ffug, Niwed Gwirioneddol’ yw codi ymwybyddiaeth ymhlith rhieni a phrynwyr presennol o’r niwed cudd sy’n gysylltiedig â ffugion. Rhaid i ddiogelwch plant ddod yn gyntaf, felly rydym yn annog rhieni - peidiwch â gadael i’ch plentyn fod yn brofwr.
Dywedodd Phillip Holiday, cyfarwyddwr rhanbarthol Llu’r Ffiniau:
Mae Llu’r Ffiniau wedi atafaelu dros 259,000 o deganau ffug peryglus gwerth £3.5 miliwn eleni, gan eu hatal rhag cyrraedd teuluoedd yn y DU. Rydym yn gweithio gyda phartneriaid i nodi ac atal y cynhyrchion peryglus hyn ar ffiniau’r DU, gan amharu ar rwydweithiau troseddol ac amddiffyn plant rhag teganau anniogel.
Help i ganfod y niwediau cudd
Mae ymchwil ar gyfer yr IPO yn dangos y byddai mwy na hanner y prynwyr teganau (58%) yn meddwl ddwywaith cyn prynu tegan ffug pe byddent yn gwybod y risgiau diogelwch, a byddai 52% yn croesawu offer i helpu i adnabod cynhyrchion dilys. Dyna pam mae ymgyrch Teganau Ffug, Niwed Gwirioneddol yn taflu goleuni ar y peryglon hyn mewn ffordd newydd drawiadol.
I ddod â’r mater yn fyw, mae’r ymgyrch yn cynnwys graffeg o ddeunydd pacio teganau ffug sy’n datgelu’r niwed cudd a geir mewn cynhyrchion ffug. Fe’u cynlluniwyd i’w rhannu ar gyfryngau cymdeithasol i helpu rhieni a phrynwyr presennol i ledaenu’r gair ar-lein – lle mae gweld tegan ffug yn arbennig o anodd oherwydd na allwch archwilio’r tegan yn agos. Gellir dod o hyd i’r rhain yn y parth www.faketoys.co,uk. Mae gan yr ymgyrch gefnogaeth dylanwadwyr cyfryngau cymdeithasol, manwerthwyr teganau blaenllaw, Safonau Masnach ac awdurdodau lleol.
Dywedodd y dylanwadwr rhianta, ‘Budgeting Mum’:
Fel rhiant, rydych chi eisiau’r tawelwch meddwl bod y teganau rydych chi’n eu prynu yn ddiogel i’ch plant. Gall rhywbeth sy’n edrych fel bargen droi allan i fod yn rhywbeth anniogel neu hyd yn oed beryglus. Gyda chynifer o bobl yn prynu teganau ar-lein nawr, gall fod hyd yn oed yn anoddach gweld y teganau ffug. Ni allwch ddal y tegan yn eich dwylo na gwirio’r deunydd pecynnu’n iawn. Dyna pam mae’r ymgyrch hon yn bwysig: mae’n rhoi’r hyder i rieni fel fi wybod beth i chwilio amdano, fel y gallwn amddiffyn ein plant.
Sut i osgoi prynu teganau ffug
Cyn i chi brynu:
-
glynwch wrth fanwerthwyr dibynadwy neu wefannau brandiau swyddogol a byddwch yn ofalus gyda gwerthwyr trydydd parti mewn marchnadoedd
-
gwiriwch adolygiadau’n ofalus. Edrychwch y tu hwnt i’r rhai pum seren a darllenwch y rhai negyddol
-
byddwch yn ofalus o brisiau sy’n edrych yn “rhy dda i fod yn wir”. Mae nwyddau ffug yn aml yn llawer rhatach
-
gwnewch yn siŵr nad yw’r tegan wedi’i alw’n ôl drwy chwilio am y brand ac enw’r cynnyrch
Pan fydd y tegan yn cyrraedd:
-
chwiliwch am farc diogelwch UKCA neu CE a chyfeiriad cyswllt yn y DU ar y deunydd pecynnu
-
gwiriwch fod y deunydd pecynnu yn edrych yn broffesiynol ac yn cynnwys rhybuddion oedran
-
archwiliwch y tegan: dim cydrannau bach rhydd, stwffin, na batris heb eu sicrhau
Os gwelwch chi degan Ffug neu anniogel:
-
peidiwch â’i roi i’ch plentyn. Dychwelwch ef ar unwaith.
-
gadewch adolygiad i rybuddio rhieni eraill
-
rhowch wybod am y gwerthwr i’r platfform y gwnaethoch brynu ohono
-
cysylltwch â Safonau Masnach i helpu i atal teganau peryglus rhag cyrraedd teuluoedd eraill
Nodiadau i olygyddion
-
dangosodd profion cynnyrch a gynhaliwyd gan Safonau Masnach a’r IPO fod 21 allan o 28 o deganau ffug a brofwyd wedi methu profion diogelwch
-
cynhaliwyd ymchwil ar gyfer yr IPO gan AudienceNet rhwng 2 a 5 Medi 2025 ymhlith sampl genedlaethol gynrychioliadol o oedolion yn y DU sydd wedi prynu teganau i blentyn yn ystod y 12 mis diwethaf.
-
gall yr 118 o achosion cludo nwyddau ffug ar wahân gynnwys cratiau cargo sy’n cynnwys nifer o eitemau o deganau, parseli ac ati sy’n ffug
-
mae ffigurau atafaelu Llu’r Ffiniau, o fis Ionawr i fis Awst 2025 mewn perthynas â theganau yn cynnwys yr holl ffigurau atafaelu teganau ffug ar draws sawl porthladd ac ar gyfer sawl brand o fis Ionawr 2025 i fis Awst 2025
-
mae’r holl ffigurau atafaelu a adlewyrchir yn y datganiad hwn yn ychwanegol at unrhyw ddigwyddiadau atafaelu gan Safonau Masnach neu Heddluoedd
Updates to this page
-
Added translation
-
First published.