Publication

Crynodeb o’r ymatebion ac ymateb y llywodraeth

Updated 22 December 2025

Cyflwyniad

Mae’r ddogfen hon yn rhoi crynodeb o’r ymatebion a gafodd Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (Defra) i’w hymgynghoriad ar ymestyn dyddiadau cau cyfredol cyflwyno cofrestriadau trosiannol REACH y DU. Roedd yr ymgynghoriad ar agor am wyth wythnos a daeth i ben ar 8 Medi 2025.

Roedd y ddogfen ymgynghori yn cynnwys 14 o gwestiynau, ac roedd saith ohonynt yn ymwneud â gwybodaeth ymatebwyr, gan ddarparu manylion cyd-destunol pwysig. Mae’r crynodeb hwn yn rhoi trosolwg o’r prif themâu a negeseuon sy’n deillio o’r ymgynghoriad, ochr yn ochr ag ymateb y llywodraeth i’r pwyntiau hynny.

Mae Defra yn ddiolchgar i bawb a gymerodd ran yn yr ymgynghoriad ac a gyflwynodd ymatebion. Mae’r dystiolaeth a’r safbwyntiau a gafwyd wedi cael eu hystyried a’u dadansoddi’n ofalus gan swyddogion wrth ddatblygu safbwynt y llywodraeth.

Cefndir i’r ymgynghoriad

Rheoliad Cofrestru, Gwerthuso ac Awdurdodi Cemegau (REACH) y DU yw un o’r prif ddarnau o ddeddfwriaeth ar gyfer rheoleiddio cemegau ym Mhrydain Fawr, a ddisodlodd REACH yr UE ym Mhrydain Fawr o 31 Rhagfyr 2020 (dyddiad ymadael â’r Undeb Ewropeaidd (UE)). Sefydlodd weithdrefn REACH y DU, sy’n rheoleiddio’r gweithgynhyrchu, gosod ar y farchnad a’r defnydd o sylweddau ym Mhrydain Fawr. Mae REACH yr UE yn parhau i fod yn berthnasol yng Ngogledd Iwerddon.  Mae REACH y DU yr un fath â REACH yr UE, gyda mân newidiadau i’w wneud yn weithredol yma ym Mhrydain Fawr.

Mae REACH y DU yn mynnu bod sylweddau sy’n cael eu gweithgynhyrchu ym Mhrydain Fawr, neu sy’n cael eu mewnforio i Brydain Fawr, yn cael eu cofrestru gydag Asiantaeth REACH y DU (yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch).  Mae data cofrestru yn darparu gwybodaeth hanfodol am beryglon, defnyddiau a dod i gysylltiad posibl â sylwedd.

Mae’r wybodaeth hon yn cefnogi’r rheini sy’n cofrestru i benderfynu ar fesurau rheoli risg priodol ar gyfer eu gweithrediadau eu hunain, ac ar gyfer defnyddwyr eraill i lawr y gadwyn gyflenwi. Mae hefyd yn galluogi awdurdodau’r DU i gyflawni eu swyddogaethau rheoleiddio’n effeithiol.  

Mewn perthynas â sylweddau a oedd wedi cael eu cofrestru’n flaenorol gyda REACH y UE, ac sydd bellach angen cael eu cofrestru gyda REACH y DU, yn 2019 pennwyd un dyddiad cau i gychwyn, sef mis Hydref 2021, ar gyfer cwblhau’r broses gofrestru drosiannol. Cafodd hyn ei ddisodli’n ddiweddarach yn 2020 gan ddull gweithredu fesul cam, gyda therfynau amser newydd ym mis Hydref 2023, mis Hydref 2025 a mis Hydref 2027, yn dibynnu ar fandiau tunelli a phroffil peryglon sylweddau.

Mewn ymateb i bryderon rhanddeiliaid ynghylch y costau sy’n gysylltiedig â chaffael y data sydd ei angen ar gyfer y cofrestriadau hyn o dan REACH y DU, cafodd y dyddiadau cau ar gyfer cyflwyno cofrestriadau trosiannol eu hymestyn yn 2023 i roi amser i’r llywodraeth ddatblygu model cofrestru trosiannol amgen (ATRm), i ddeddfu ar gyfer y model cofrestru newydd hwn, ac i roi cyfnod trosiannol o ddwy flynedd i’r diwydiant.

Nod yr ATRm yw lleihau’r costau i fusnesau o bontio o REACH yr UE i REACH y DU, gan sicrhau lefel uchel o ddiogelwch ar gyfer iechyd pobl a’r amgylchedd. Mae’r dyddiadau cau presennol ar gyfer cwblhau’r broses gofrestru drosiannol hon, yn dibynnu ar dunelledd a phroffil perygl y sylwedd, wedi’u nodi yn Erthygl 127P REACH y DU ac maent fel a ganlyn:

• 27 Hydref 2026 ar gyfer sylweddau ar Restr Ymgeiswyr REACH yr UE neu Restr Ymgeiswyr REACH y DU cyn 31 Rhagfyr 2023; sylweddau sy’n garsinogenaidd, mwtagenig neu wenwynig i’w hatgynhyrchu a’u gweithgynhyrchu neu eu mewnforio mewn meintiau o 1 tunnell y flwyddyn (tpa) neu fwy fesul gwneuthurwr neu fewnforiwr; sylweddau sy’n wenwynig iawn i fywyd dyfrol ac sy’n cael eu gweithgynhyrchu neu eu mewnforio mewn meintiau o 100 tpa neu fwy; a phob sylwedd sy’n cael ei weithgynhyrchu neu ei fewnforio mewn meintiau o 1,000 tpa neu fwy.

• 27 Hydref 2028 ar gyfer sylweddau sy’n cael eu hychwanegu at Restr Ymgeiswyr REACH y DU rhwng 1 Ionawr 2024 a 27 Hydref 2026; a’r holl sylweddau sy’n cael eu gweithgynhyrchu neu eu mewnforio mewn meintiau o 100 tpa neu fwy fesul gwneuthurwr neu fewnforiwr.

• 27 Hydref 2030 ar gyfer yr holl sylweddau eraill sy’n cael eu gweithgynhyrchu neu eu mewnforio mewn meintiau o 1 tpa neu fwy fesul gwneuthurwr mewnforio.

Roedd ymgynghoriad ATRm 2024 yn gofyn am safbwyntiau ar fodel ATRm arfaethedig. Er bod hyn yn dal i gael ei ystyried, rydym yn disgwyl na fydd y gofynion cofrestru trosiannol terfynol yn fwy na’r rhai a amlinellir yn yr ymgynghoriad. Gan fod y dyddiad cau cyntaf ar gyfer cofrestru trosiannol yn codi ym mis Hydref 2026, h.y. mewn llai na dwy flynedd, ac o ystyried yr angen am gyfnod gweithredu addas ar ôl i’r ddeddfwriaeth ATRm gael ei gwneud, mae wedi dod yn ofynnol diwygio’r dyddiadau cau presennol ar gyfer cofrestru trosiannol.

Mae’r ymgynghoriad cyfredol hefyd yn cynnwys cynnig i ymestyn yr amserlenni deddfwriaethol i’r Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch gynnal gwiriadau cydymffurfio ar o leiaf 20% o ffeiliau cofrestru, fel sy’n ofynnol o dan Erthygl 41(5) o Reoliad REACH y DU. Rhaid addasu’r amserlenni hyn yn unol â’r dyddiadau cau diwygiedig ar gyfer cyflwyno cofrestriadau trosiannol i sicrhau bod yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch yn gallu gwneud y gwiriadau perthnasol, i sicrhau cydymffurfiaeth ar ôl i’r data gael ei gyflwyno.

Pwrpas yr ymgynghoriad a’r opsiynau a ystyriwyd

Pwrpas yr ymgynghoriad hwn oedd ceisio barn partïon sydd â diddordeb ar ein cynnig i ymestyn dyddiadau cau presennol cyflwyno REACH y DU am hyd at 3 blynedd. Fe wnaethom ymgynghori ar dri dewis, a ddatblygwyd ar y cyd â’r Llywodraethau Datganoledig ar gyfer Cymru a’r Alban, gan gynnwys y dewis gwneud dim.

• Gwaelodlin - Gwneud Dim - nid yw’n newid y dyddiadau cau presennol ar gyfer cyflwyno (27 Hydref 2026, 27 Hydref 2028 a 27 Hydref 2030).

• Dewis 1 - Mae’n symud y dyddiad cau cyntaf ar gyfer cyflwyno yn ôl 3 blynedd a byddai’n defnyddio bylchau o flwyddyn rhwng dyddiadau cau cofrestru. Byddai hyn yn golygu dyddiadau cau 27 Hydref 2029, 27 Hydref 2030 a 27 Hydref 2031. Dewis 1 yw’r dewis y mae’r llywodraeth yn ei ffafrio.

• Dewis 2 - Mae’n symud yr holl ddyddiadau cau ar gyfer cyflwyno yn ôl 2 flynedd a hanner, a byddai’n cadw’r bylchau presennol o ddwy flynedd rhwng y dyddiadau cau ar gyfer cofrestru. Byddai hyn yn golygu dyddiadau cau 27 Ebrill 2029, 27 Ebrill 2031 a 27 Ebrill 2033.

• Dewis 3 - Mae’n symud y dyddiad cau cyntaf ar gyfer cyflwyno yn ôl 2 flynedd a hanner, a byddai’n defnyddio bylchau o flwyddyn rhwng y dyddiadau cau cofrestru. Byddai hyn yn golygu dyddiadau cau 27 Ebrill 2029, 27 Ebrill 2030 a 27 Ebrill 2031. 

Roeddem hefyd wedi gofyn am farn ar ein cynnig i wneud diwygiadau cysylltiedig i’r dyddiadau ar gyfer archwiliadau cydymffurfio o dan Erthygl 41(5) o Reoliad REACH y DU, fel eu bod yn gysylltiedig â’r dyddiadau cau arfaethedig ar gyfer cyflwyno data ac i sicrhau bod y broses reoleiddio hon yn cael ei defnyddio yn y ffordd fwyaf effeithiol. Ni fyddai hyn yn bosibl pe bai’r Asiantaeth yn parhau i fod yn ddarostyngedig i’r dyddiadau cyfredol ar gyfer gwiriadau cydymffurfio, gan y byddent yn dod cyn y dyddiadau cau perthnasol ar gyfer cyflwyno.

Proses ymgynghori

Cynhaliwyd yr ymgynghoriad am wyth wythnos, rhwng 14 Gorffennaf ac 8 Medi, ac roedd yn fyw ar wefan Citizen Space. Cyhoeddwyd Datganiad Cysondeb Erthygl 1 ochr yn ochr â’r ymgynghoriad hefyd.

Wrth lansio’r ymgynghoriad, rhoesom wybod i randdeiliaid a gwahoddwyd y rhai â diddordeb i gymryd rhan. Er mwyn cynyddu ymwybyddiaeth, yn enwedig ymysg ein cynulleidfa darged, rhoesom gyhoeddusrwydd i’r ymgynghoriad ar wefan yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch, a thrwy e-fwletin yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch. Roeddem hefyd wedi codi ymwybyddiaeth yn ystod cyfnod yr ymgynghoriad drwy gyfarfodydd mewnol gyda phartïon â diddordeb.

Dadansoddiad o’r ymatebion

Lle bo hynny’n ymarferol, mae amcangyfrif rhifiadol o’r rhai o blaid ac yn erbyn pob cynnig wedi cael ei ddarparu ochr yn ochr â dadansoddiad o’r ymatebion yn ôl sector. Cynhaliwyd dadansoddiad thematig ansoddol o’r ymatebion penagored i nodi’r prif faterion, pryderon a themâu sy’n deillio o adborth rhanddeiliaid. Roedd y dadansoddiad yn edrych ar y rhesymeg, y dystiolaeth a’r enghreifftiau a ddarparwyd, yn ogystal â chyd-destun ehangach adborth gan randdeiliaid.

Lle bo hynny’n ymarferol, mae crynodebau meintiol wedi cael eu cynnwys i ddangos cyfran yr ymatebwyr sy’n cefnogi neu’n gwrthwynebu dewisiadau penodol. Fodd bynnag, roedd y dadansoddiad yn pwysleisio’n bennaf gynnwys, cyd-destun a rhesymeg safbwyntiau rhanddeiliaid yn hytrach na chyfrif ystadegol yn unig. Cafodd yr ymatebion eu dadgyfuno hefyd yn ôl sector, maint busnes a rôl o dan REACH y DU, er mwyn rhoi cipolwg ar sut gallai’r cynigion effeithio ar wahanol grwpiau o randdeiliaid.

Trosolwg o’r ymatebwyr

Cafwyd cyfanswm o 210 o ymatebion i’r ymgynghoriad. Cyflwynwyd 200 drwy wefan Citizen Space a 10 drwy e-bost. Cafwyd ymateb da i’r holl gwestiynau fel y dangosir yn Ffigur 1. Roedd gan 9 o’r 14 cwestiwn gyfradd ymateb o 100%.

Ffigur 1: Cyfradd ymateb i bob Cwestiwn yn yr Ymgynghoriad (C1-C14)

Cwestiwn	Cyfradd Ymateb (%)
Cwestiwn 1	100%
Cwestiwn 2	100%
Cwestiwn 3	98%
Cwestiwn 4	98%
Cwestiwn 5	98%
Cwestiwn 6	95%
Cwestiwn 7	100%
Cwestiwn 8	100%
Cwestiwn 9	100%
Cwestiwn 10	100%
Cwestiwn 11	75%
Cwestiwn 12	100%
Cwestiwn 13	72%
Cwestiwn 14	65%

Mae rhestr o’r ymgyngoreion nad oeddent yn dymuno aros yn ddienw yn amgaeedig yn Atodiad A. Anogwyd partïon â diddordeb i ymateb drwy’r porth ymgynghori ar Citizen Space, drwy e-bost neu drwy bost a gludir dros dir.

Ymatebwyr yn ôl Sefydliad

Ffigur 2: Nifer yr Ymatebwyr yn ôl Sefydliad

Sefydliad	Cyfanswm
Corff Anllywodraethol	3
Elusen	1
Ymgynghoriaeth	10
Busnes bach neu ficro (llai na 50 o weithwyr, gan gynnwys unrhyw weithrediadau byd-eang)	30
Busnes canolig (50-249 o weithwyr, gan gynnwys gweithrediadau byd-eang)	26
Busnes mawr (250 neu fwy o weithwyr, gan gynnwys gweithrediadau byd-eang)	101
Cymdeithas fasnach	26
Cymdeithas diwydiant	6
Arall	7

Rolau Rhanddeiliaid

Gofynnwyd i randdeiliaid nodi eu rôl o dan REACH y DU, gyda’r opsiwn i ddewis nifer o rolau lle bo hynny’n briodol. Mae’r ymatebion yn tynnu sylw at amrywiaeth rolau yn y gadwyn gyflenwi a pha mor gymhleth yw rhyngweithio â rheoleiddio cemegion i sefydliadau.

Mae cyfran sylweddol o randdeiliaid yn gweithredu mewn masnach ryngwladol. Nododd y grŵp mwyaf eu bod yn Fewnforwyr o’r UE/AEE, sef tua dwy ran o dair o’r ymatebwyr (65%). Dywedodd dros hanner (56%) eu bod wedi mewnforio o Weddill y Byd hefyd. Mae tua 44% o’r ymatebwyr yn allforio i’r UE/AEE a 41% i Weddill y Byd, sy’n dangos bod busnesau Prydain Fawr yn masnachu gydag amrywiaeth eang o farchnadoedd. Ochr yn ochr â masnach, roedd tua 44% o’r ymatebwyr yn Ddefnyddwyr Eilaidd, gan ddelio’n uniongyrchol â sylweddau wrth gyflawni eu gweithgareddau busnes.

Mae’r data hefyd yn dangos amrywiad yn y ffordd y mae sefydliadau yn diffinio eu rôl yn gul neu’n fras. Nododd tua 18% o randdeiliaid un rôl yn unig, yn aml fel Cynrychiolwyr yn Unig neu Ddefnyddwyr Eilaidd. Fodd bynnag, nododd cyfran lawer mwy eu bod â rolau sy’n gorgyffwrdd. Er enghraifft, dewisodd rhai rhanddeiliaid gynifer â phump neu chwe rôl, gan nodi eu bod yn cymryd rhan ar sawl pwynt yn y gadwyn gyflenwi. Mae hyn yn awgrymu y gallai newidiadau rheoleiddiol gael effeithiau eang ar draws eu gweithrediadau, nid dim ond un swyddogaeth fusnes.

Mae dadansoddiad o’r cyfuniadau mwyaf cyffredin yn datgelu patrymau sy’n codi dro ar ôl tro. Cyfunodd llawer o sefydliadau rolau fel Defnyddwyr a Mewnforwyr Eilaidd, gyda 13 o randdeiliaid yn nodi rôl ddeuol fel Defnyddiwr a Mewnforiwr Eilaidd o’r UE/Ardal Economaidd Ewrop, a 10 yn nodi Defnyddiwr a Mewnforiwr Eilaidd o Weddill y Byd. Mae’r cyfuniadau hyn yn tanlinellu natur gydgysylltiedig cadwyni cyflenwi, lle mae cwmnïau nid yn unig yn dod â sylweddau i Brydain Fawr ond hefyd yn eu prosesu a’u defnyddio’n uniongyrchol.

Ni ddewisodd tua 17% o randdeiliaid unrhyw rôl. Gall hyn ddangos ansicrwydd ynghylch eu sefyllfa reoleiddiol, neu fod rhai ymatebwyr wedi cymryd rhan yn yr ymgynghoriad o safbwynt ehangach (e.e. Cymdeithasau Masnach neu Ymgyngoriaethau), yn hytrach na fel deiliaid dyletswyddau sydd â chyfrifoldebau cyfreithiol uniongyrchol.

Ffigur 3: Dosbarthiad yr Ymatebwyr yn ôl Rôl

Rôl	Nifer yr Ymatebwyr
Defnyddiwr eilaidd sylweddau cemegol	128
Allforiwr sylweddau o Brydain Fawr i Weddill y Byd	100
Allforiwr sylweddau o Brydain i’r UE/AEE	117
Mewnforiwr sylweddau a/neu gymysgeddau o Weddill y Byd	141
Mewnforiwr sylweddau a/neu gymysgeddau o Ogledd Iwerddon	26
Mewnforiwr sylweddau a/neu gymysgeddau o’r UE/AEE	182
Gwneuthurwr sylweddau	80
Cynrychiadol yn Unig	73

Crynodeb o’r ymatebion

Roedd cyfanswm o bedwar cwestiwn ar ddeg yn y ddogfen ymgynghori. Mae’r saith cwestiwn cyntaf yn ymwneud â hunaniaeth a rôl yr ymatebwyr ac adroddir arnynt yn yr adran flaenorol. Mae’r ymatebion a gafwyd mewn perthynas â’r cwestiynau penodol (C8-C14) a godwyd yn y ddogfen ymgynghori wedi’u crynhoi isod.

Cwestiwn 8

Rhowch y dewisiadau canlynol yn nhrefn eich dewis, gydag 1 yn golygu’r un rydych chi’n ei ffafrio fwyaf a 4 yn golygu’r un rydych chi’n ei ffafrio leiaf.

Dewisiadau:

• Gwneud dim
• Dewis 1 (27 Hydref 2029, 27 Hydref 2030, a 27 Hydref 2031)
• Dewis 2 (27 Ebrill 2029, 27 Ebrill 2031, a 27 Ebrill 2033)
• Dewis 3 (27 Ebrill 2029, 27 Ebrill 2030, a 27 Ebrill 2031)

Gofynnwyd i’r rhanddeiliaid yng Nghwestiwn 8 roi’r pedwar polisi yn nhrefn eu dewis, gydag 1 yn golygu’r un roeddent yn ei ffafrio fwyaf a 4 yn golygu’r un roeddent yn ei ffafrio leiaf. Dyma’r dewisiadau a gyflwynwyd: Gwneud dim, Dewis 1, Dewis 2, a Dewis 3. Bwriad y cwestiwn hwn oedd cofnodi dewisiadau cyffredinol rhanddeiliaid rhwng cadw at y terfynau amser presennol neu fabwysiadu un o’r dewisiadau arfaethedig ar gyfer estyniad.

Mae canlyniadau’r ymgynghoriad yn dangos bod y mwyafrif yn ffafrio Dewis 2 (70% dewis cyntaf), ac yna Dewis 1 (23%). Ychydig iawn o gefnogaeth a gafodd Dewis 3, a gwrthodwyd yr opsiwn “Gwneud Dim” yn gryf.

Ffigur 4: Tabl o’r holl safleoedd ar gyfer Cwestiwn 8

Safle	Gwneud dim	Dewis 1	Dewis 2	Dewis 3
1af (dewis sy’n cael ei ffafrio fwyaf)	3	48	148	11
2il	1	128	40	41
3ydd	1	34	19	156
4ydd (dewis sy’n cael ei ffafrio leiaf)	205	0	3	2

Trosolwg o’r gwahanol opsiynau

Gwneud dim

Gwrthodwyd yr opsiwn “Gwneud dim” yn gryf. Roedd bron pob un o’r ymatebwyr (98%) wedi’i nodi fel y dewis olaf, gyda dim ond tri ymatebydd yn ei roi’n gyntaf. Dywedodd ymatebwyr yn gyson fod hyn yn afrealistig. Nodwyd na fyddai’r llywodraeth na’r diwydiant yn barod, nad yw’r ATRm wedi’i gwblhau’n derfynol, ac y byddai busnesau’n wynebu costau a tharfu gormodol ar gadwyni cyflenwi. Mae’r ymatebion yn dangos consensws clir nad yw diffyg gweithredu yn opsiwn hyfyw a bod rhanddeiliaid yn disgwyl ymyrraeth gan y llywodraeth.

Dewis 1

Cafodd Dewis 1 gefnogaeth gymedrol fel dewis cyntaf, gyda 23% o’r ymatebwyr yn ei roi yn y safle cyntaf, ond cefnogaeth gryfach o lawer fel ail ddewis gyda 61%. Nid oedd yr un ymatebydd wedi’i roi yn y safle olaf. Er nad dyma’r dewis i’r mwyafrif, roedd llawer o’r ymatebwyr yn cydnabod manteision Dewis 1.  Roedd nifer yn croesawu’r dyddiad cau cyntaf hwyrach, sy’n rhoi amser i gwblhau a chyhoeddi’r ATRm cyn i’r rhwymedigaethau ddechrau. Roedd rhanddeiliaid a oedd yn cefnogi Dewis 1 yn cydnabod ei fod yn taro cydbwysedd rhwng rhoi digon o amser i’r diwydiant ac osgoi oedi diangen cyn gweithredu REACH y DU yn llawn. Mae hyn yn awgrymu, er nad Dewis 1 yw’r ffefryn cyffredinol, ei fod yn cael ei ystyried yn gyfaddawd cryf neu’n sefyllfa wrth gefn.

Dewis 2

Daeth Dewis 2 i’r amlwg fel y dewis cyntaf a ffefrir gyda 70% yn ei roi yn y safle cyntaf, a dim ond tri ymatebydd yn ei roi yn y safle olaf. Dyma’r dewis lle’r oedd y nifer fwyaf o ymatebwyr naill ai’n ei osod yn gyntaf neu’n ail. Roedd yn cael ei ffafrio’n gryf gan fusnesau bach a microfusnesau (yn ogystal â chymdeithasau masnach a busnesau canolig eu maint).

Ystyriwyd mai Dewis 2 oedd y mwyaf realistig a chymesur, gan ei fod yn cynnal bylchau o ddwy flynedd rhwng terfynau amser. Roedd ymatebwyr yn gwerthfawrogi’r gallu i ledaenu costau cydymffurfio, rheoli adnoddau’n effeithiol, a dysgu gwersi o amserlenni cynharach. Dadleuodd llawer fod angen mwy o amser o ystyried ansicrwydd ynghylch gofynion ATRm, argaeledd ymgynghorwyr, a chapasiti mewn labordai. Ar yr un pryd, mynegodd cyrff anllywodraethol amheuon ynghylch Dewis 2, gan ystyried y byddai ei fylchau o ddwy flynedd yn ymestyn y cyfnod heb ddata diogelwch yn ddiangen, gan danseilio gallu’r rheoleiddiwr i weithredu’n brydlon ar risgiau cemegol. Roeddent hefyd yn pwysleisio y dylai unrhyw estyniad i ddyddiadau cau gynnwys mesurau diogelu clir, fel blaenoriaethu cofrestru’r sylweddau mwyaf peryglus cyn gynted â phosibl.

Dewis 3

Roedd bron i dri chwarter (74%) yr ymatebwyr yn rhoi dewis 3 yn drydydd, gyda dim ond 5% yn ei nodi fel eu prif ddewis. Er nad oedd yn cael ei wrthod mor gryf â “Gwneud dim”, yn gyffredinol roedd yn cael ei ystyried yn ateb llai deniadol o’i gymharu â Dewisiadau 1 a 2. Roedd ymatebwyr o’r diwydiant yn teimlo nad oedd modd rheoli’r broses o ddechrau’n gynharach yn Ebrill 2029, ynghyd â’r bylchau cywasgedig o flwyddyn, ac roeddent yn rhybuddio y byddai’n ymestyn capasiti rheoleiddio a diwydiant yn ormodol, gan beryglu cyflwyniadau brysiog a ffeiliau cofrestru o ansawdd is.

Mynegodd cyrff anllywodraethol gefnogaeth glir i Ddewis 3, a oedd, yn eu barn nhw, y dull mwyaf priodol o sicrhau mynediad cyflymach at ddata diogelwch a chau bylchau rheoleiddio presennol. Roeddent o’r farn y byddai bylchau byrrach rhwng terfynau amser yn rhoi’r wybodaeth sydd ei hangen ar reoleiddwyr i ddiogelu iechyd pobl a’r amgylchedd yn well, gan roi digon o amser i’r llywodraeth gwblhau model cofrestru sy’n cyd-fynd â’r UE ar yr un pryd.

Gyda’i gilydd, fframiodd cyrff anllywodraethol Ddewis 3 fel rhan o weledigaeth ehangach ar gyfer REACH y DU: trefn sy’n darparu data amserol, sy’n cyd-fynd â safonau’r UE, ac sy’n sicrhau bod mesurau diogelu iechyd ac amgylcheddol yn parhau i fod yn ganolog i ddylunio rheoleiddiol.

Themâu trawsbynciol

Daeth sawl thema drawsbynciol i’r amlwg o blith yr ymatebwyr.

• Eglurder a sicrwydd: Pwysleisiodd ymatebwyr yr angen am fanylion ATRm cyn ymrwymo adnoddau.
• Cyfranoldeb: Dadleuodd llawer fod yn rhaid i derfynau amser adlewyrchu maint yr ymdrech reoleiddiol sydd ei hangen.
• Cystadleurwydd a thwf: Roedd ymatebwyr yn cysylltu terfynau amser â phwysau economaidd ehangach, gan rybuddio y gallai amserlenni wedi’u cywasgu’n ormodol wthio busnesau allan o farchnad y DU.
• Diogelu: Mynegodd cyrff anllywodraethol a rhai ymatebwyr bryder y gallai oedi ehangu’r bwlch gyda rheolaethau’r UE, ac roedd ymatebwyr o’r diwydiant yn dadlau’n gyffredinol bod amddiffyniadau REACH presennol yr UE yn golygu na fydd yr estyniadau’n tanseilio diogelwch.

Ymateb y Llywodraeth i Gwestiwn 8

Mae’r llywodraeth yn nodi’r gefnogaeth gref gan randdeiliaid i Ddewis 2, sy’n adlewyrchu awydd y diwydiant am fwy o amser i baratoi, lledaenu costau, ac addasu i’r ATRm. Fodd bynnag, ar ôl ystyried yr adborth i’r ymgynghoriad a’r rhesymeg sylfaenol, mae’r llywodraeth yn parhau i ystyried Dewis 1 fel y ffordd fwyaf cymesur ymlaen.

Mae Dewis 1 yn rhoi digon o amser i’r llywodraeth gwblhau a deddfu ar gyfer yr ATRm, gan sicrhau nad yw cofrestru trosiannol yn destun oedi diangen. I’r perwyl hwn, mae Dewis 1 yn lleihau unrhyw risg sy’n gysylltiedig â pheidio â chwblhau’r ATRm cyn y dyddiad cyflwyno. Mae hefyd yn rhoi mwy o amser na Dewis 2 i’r diwydiant baratoi a chyflwyno gwybodaeth am y sylweddau mwyaf peryglus a’r rhai â’r tunelledd uchaf.

Mae cyfiawnhad dros fylchau byrrach o flwyddyn rhwng terfynau amser oherwydd byddai’r ATRm yn lleihau’r baich gwybodaeth yn sylweddol o’i gymharu â REACH yr UE, ac nid yw’r cyfiawnhad gwreiddiol dros fylchau o ddwy flynedd (amser i drafod mynediad at ddata’r UE) yn berthnasol mwyach. Yn gyffredinol, mae’r dull hwn hefyd yn sicrhau bod gwybodaeth ar gael yn gynharach yn gyffredinol i reoleiddwyr, gan gefnogi ymyriadau amserol i ddiogelu iechyd pobl a’r amgylchedd.

Fel hyn, mae Dewis 1 yn cydbwyso’r angen am sicrwydd rheoleiddiol a chymesuredd ag amcanion cyffredinol y llywodraeth o gynnal safonau uchel o ddiogelwch, lleihau’r baich ar ddiwydiant, a sicrhau bod yr ATRm yn cael ei ddarparu mewn modd amserol ac effeithiol.

Yn amodol ar gydsyniad Gweinidogion Cymru a’r Alban, bydd Llywodraeth y DU yn deddfu i ymestyn y dyddiadau cau presennol i 27 Hydref 2029, 27 Hydref 2030 a 27 Hydref 2031.

Cwestiwn 9

Ticiwch pa un o’r bandiau tunelledd sy’n berthnasol i’ch busnes chi.

Yng Nghwestiwn 9, gofynnwyd i ymatebwyr nodi pa fandiau tunelledd o dan REACH y DU oedd yn berthnasol i’w busnes. Nod y cwestiwn hwn oedd helpu i nodi ystod a graddfa’r busnesau a ymatebodd i’r ymgynghoriad, a deall sut gallai safbwyntiau ar y dewisiadau arfaethedig amrywio yn ôl faint o sylweddau sy’n cael eu gweithgynhyrchu neu eu mewnforio.

Mae’r set ddata yn dangos pa mor amlwg yw busnesau mawr, sy’n cyfrif am dros 100 o ymatebion ac wedi’u gwasgaru ar draws pob band tunelledd. Yn fwyaf nodedig, maent yn clystyru’n drwm yn y categori “Pob Un” (64), gan adlewyrchu portffolios eang sy’n berthnasol i nifer o gyfeintiau sylweddau. Maent hefyd yn ymddangos gan amlaf yn y band uchaf (1,000 tpa neu fwy, gydag 19 o gofnodion), gan danlinellu eu cyfrifoldeb dros y rhan fwyaf o gemegau cyfaint uchel a roddir ar y farchnad.

Mae busnesau canolig (cyfanswm o 26) wedi’u dosbarthu’n fwy cyfartal, gyda niferoedd cymharol fach ar draws pob band. Mae eu presenoldeb ar ei gryfaf yn y categori “Pob Un” (13) a’r categori ≥100 tpa (5), sy’n awgrymu, er nad ydynt mor niferus â chwmnïau mawr, eu bod yn dal i fod yn agored iawn i ddyletswyddau cofrestru canolig ac uchel.

Mae busnesau bach a microfusnesau (30 i gyd) yn ffurfio grŵp penodol. Maent wedi’u crynhoi fwyaf yn y categorïau ≥100 tpa (10) a ≥10 tpa (7) ond maent hefyd yn bresennol yn y categori “Pob Un” (7). Mae 5 o fusnesau bach a microfusnesau yn perthyn i’r categori ≥1,000 tpa, sy’n dangos bod rhai gweithredwyr llai yn rheoli sylweddau cyfaint uchel iawn. Mae hyn yn tynnu sylw at amrywiaeth yr effaith ar draws y busnesau bach a microfusnesau, gyda rhai’n delio â phortffolios cymedrol tra bo eraill yn delio â niferoedd sy’n debyg i gwmnïau llawer mwy.

Dewisodd y rhan fwyaf o gymdeithasau masnach (26) ac ymgyngoriaethau (10) y categori “Pob Un”, gan adlewyrchu eu rolau traws-sector o ran cynrychioli aelodau neu gefnogi cleientiaid ar draws gwahanol ystodau o dunelledd. Mae cysylltiadau masnach hefyd i’w gweld yn y band cyfaint uchel ≥1,000 tpa (3), sy’n debygol o gyfleu safbwynt cyfunol eu haelodau. Mae cymdeithasau’r diwydiant (6) yn dilyn patrwm tebyg, gyda chynrychiolaeth fach ar draws y band “Pob Un” a’r bandiau canol.

Yn olaf, mae sefydliadau “Arall” (7) ac 1 elusen yn cyfrannu niferoedd llai, wedi’u gwasgaru’n bennaf ar draws categorïau “Pob Un” a chyfeintiau mawr.

Ymateb y Llywodraeth i Gwestiwn 9

Mae’r llywodraeth yn nodi bod nifer fach o fusnesau bach a microfusnesau wedi dweud eu bod yn gweithredu ar fandiau tunelledd uwch, gan gynnwys rhai’n delio â sylweddau ar 1,000 tunnell y flwyddyn neu fwy. Mae hyn yn adlewyrchu’r amrywiaeth o fodelau busnes yn y sector, gyda rhai busnesau bach a microfusnesau yn rheoli portffolios mwy neu’n gweithredu fel mewnforwyr ar gyfer sylweddau cyfaint uchel.

Fodd bynnag, mae’r rhan fwyaf o’r busnesau bach a microfusnesau yn gweithredu o fewn y bandiau tunelli is a chanolig, ac yn gyffredinol, nid yw’r dystiolaeth o’r ymgynghoriad yn dangos y byddai’r dewis sy’n cael ei ffafrio gan y llywodraeth (Dewis 1) yn cael effaith anghymesur nac andwyol ar fusnesau bach. Mae Dewis 1 yn rhoi digon o hyblygrwydd ac amser i bob cofrestrai gydymffurfio â gofynion REACH y DU ar yr un pryd â sicrhau bod rhwymedigaethau’n parhau i fod yn gymesur ac yn hawdd eu rheoli.

Cwestiwn 10

Yn eich barn chi, pa effaith fyddai’r dewis rydych chi’n ei ffafrio ar gyfer ymestyn y dyddiadau cau yn ei chael ar nod UK REACH o sicrhau lefel uchel o ddiogelwch ar gyfer iechyd pobl a’r amgylchedd.

Yng Nghwestiwn 10, gofynnwyd i ymatebwyr roi sylwadau ar sut y gallai’r opsiwn o’u dewis ar gyfer ymestyn y dyddiadau cau cyflwyno effeithio ar amcan craidd REACH y DU, o gynnal lefel uchel o ddiogelwch ar gyfer iechyd pobl a’r amgylchedd. Y nod oedd deall a oedd rhanddeiliaid yn credu y byddai amser ychwanegol i gyflwyno data yn cael unrhyw effaith sylweddol ar lefel gyffredinol y warchodaeth a ddarperir gan y drefn.

Roedd y rhan fwyaf o’r ymatebwyr o’r farn na fyddai ymestyn dyddiadau cau cofrestru REACH y DU yn tanseilio’r nod o ddiogelu iechyd pobl a’r amgylchedd yn sylweddol. Fe wnaethant egluro bod y rhan fwyaf o sylweddau eisoes wedi’u cofrestru o dan REACH yr UE a’u bod yn cael eu defnyddio ar farchnad Prydain Fawr, sy’n golygu y dylai data diogelwch ac offer rheoli risg fel Taflenni Data Diogelwch, labelu a gofynion Rheoliadau Rheoli Sylweddau Peryglus i Iechyd (COSHH) fod ar waith yn barod. Nid effeithir ar rwymedigaethau dyletswydd gofal chwaith, gan sicrhau y bydd cyfathrebu a rheoli risg drwy’r gadwyn gyflenwi gyfan yn parhau yn ystod y cyfnod trosiannol.

Tynnodd ymatebwyr sylw at y ffaith y byddai terfynau amser hirach yn helpu’r diwydiant i osgoi cyflwyniadau brysiog neu o ansawdd gwael. Byddai amser ychwanegol yn caniatáu i fusnesau drefnu portffolios, casglu gwybodaeth sydd ar goll, a pharatoi ffeiliau o ansawdd uwch, gan gefnogi cydymffurfiaeth hirdymor. Roedd rheoleiddwyr hefyd yn cael eu hystyried yn fuddiolwyr, gyda mwy o amser ar gael i gwblhau’r ATRm a darparu eglurder ar y gofynion.

Thema a gododd dro ar ôl tro oedd pwysigrwydd blaenoriaethu’r sylweddau mwyaf peryglus, yn enwedig y rhai mewn bandiau tunelledd uwch neu sydd â dosbarthiadau perygl gorfodol, hyd yn oed os caiff terfynau amser eu hymestyn ar gyfer sylweddau eraill. Nododd llawer o ymatebwyr fod sylweddau o’r fath eisoes yn dod o dan REACH yr UE ac y byddant yn cael sylw’n gynnar o dan amserlenni REACH y DU, gan helpu i gynnal amddiffyniadau cryf.

Nododd ymatebwyr, er nad oes gan y DU fynediad llawn at ffeiliau’r UE mwyach, mae data’r UE sydd ar gael i’r cyhoedd ac asesiadau parhaus ECHA, fel y rhai a ddarperir drwy’r Adnodd Cydlynu Gweithgareddau Cyhoeddus (PACT) ac Asesiad o Anghenion Rheoleiddio (ARN), yn dal i gynnig llinell sylfaen gadarn ar gyfer penderfyniadau diogelwch. Cyfeiriwyd at hyn fel sicrwydd y bydd iechyd a diogelu’r amgylchedd yn parhau i gael eu cynnal yn ystod y cyfnod trosiannol.

Roedd cyrff anllywodraethol o’r farn mai Dewis 3 oedd y mwyaf effeithiol ar gyfer sicrhau mynediad amserol at ddata diogelwch, a chynnal nod REACH y DU o gynnal lefel uchel o ddiogelwch ar gyfer iechyd pobl a’r amgylchedd. Pwysleisiodd cyrff anllywodraethol na ddylid caniatáu terfynau amser estynedig oni bai eu bod yn cynnwys mesurau lliniaru risg cadarn, a chynllun clir i ddarparu model cost-effeithiol sy’n cyd-fynd â’r UE. Roeddent hefyd yn galw am flaenoriaethu data ar y sylweddau mwyaf peryglus, gan argymell bod y dyddiad cau cyntaf ar gyfer cyflwyno yn cynnwys yr holl sylweddau sydd â dosbarthiadau perygl gorfodol, ni waeth beth fo’u tunelledd.

Ymateb y Llywodraeth i Gwestiwn 10

Mae’r llywodraeth yn nodi’r farn gyffredinol ymysg ymatebwyr na fydd ymestyn terfynau amser yn peryglu amcan REACH y DU o ddiogelu iechyd pobl a’r amgylchedd. Dylai dyletswyddau cyfreithiol presennol, gan gynnwys darparu Taflenni Data Diogelwch, labelu a rhwymedigaethau COSHH, barhau i sicrhau bod gwybodaeth am ddiogelwch yn cael ei chyfleu’n effeithiol. Mae’r llywodraeth yn cytuno y bydd amser ychwanegol yn cefnogi’r gwaith o baratoi ffeiliau cofrestru o ansawdd uwch ac y bydd yn galluogi cwblhau’r ATRm, ac y byddai hyn yn berthnasol i’r tri dewis.

Rydym hefyd yn cydnabod y pwysigrwydd a roddir gan ymatebwyr ar sicrhau bod y sylweddau mwyaf peryglus yn cael eu blaenoriaethu. Bydd y llywodraeth yn cynnal y ffocws hwn, gan sicrhau bod y sylweddau hyn yn cael sylw cyn gynted â phosibl ar yr un pryd â pharhau i gynnal lefelau uchel o ddiogelwch ar gyfer iechyd pobl a’r amgylchedd drwy gydol y cyfnod trosiannol.

Cwestiwn 11

Rhowch safbwyntiau a thystiolaeth am unrhyw effaith o ran cost, naill ai i’r diwydiant cemegol neu i ddefnyddwyr, nad ydynt wedi’u nodi uchod, o ran ymestyn y dyddiadau cau wrth i’r polisi ATRm gael ei gwblhau.

Yng Nghwestiwn 11, gofynnwyd i ymatebwyr ddarparu unrhyw safbwyntiau neu dystiolaeth am effeithiau cost posibl naill ai i’r diwydiant cemegol neu i ddefnyddwyr yn sgil ymestyn y dyddiadau cau ar gyfer cyflwyno, wrth i’r ATRm gael ei gwblhau. Y nod oedd casglu unrhyw dystiolaeth neu ddata ategol i lywio asesiad y llywodraeth o’r goblygiadau cost cyffredinol.

Roedd yr adborth bron yn gwbl ansoddol. Roedd y rhan fwyaf o’r ymatebion yn cynnwys datganiadau eang fel “dim effaith”, “lledaenu’r gost”, “ansicr” neu “fwy o faich”. Ni roddodd yr un ymatebydd amcangyfrifon o gostau wedi’u meintioli, ystodau na dadansoddiadau manwl, er bod un busnes bach wedi amcangyfrif cost ffeiliau cofrestru 1-10 tunnell am £12,000, heb gynnwys ffioedd cofrestru. Dywedodd nifer o randdeiliaid yn benodol, yn enwedig defnyddwyr eilaidd, nad oedd ganddynt “ddealltwriaeth glir o gostau” neu “ddim yn gwybod” sut i asesu’r effaith.

Daeth nifer o themâu i’r amlwg o’n dadansoddiad. Yn gyntaf, roedd ansicrwydd a diffyg gwelededd yn amlwg, gyda llawer yn nodi bod yr effeithiau ymhellach i lawr y gadwyn gyflenwi ar ddefnyddwyr yn arbennig o anodd eu rhagweld. Yn ail, dywedodd rhai ymatebwyr na fyddai effaith cost neu effaith fach iawn, gan resymu mai dim ond newid amseriad cydymffurfio y mae ymestyn terfynau amser, yn hytrach na newid y baich cyffredinol. Yn drydydd, awgrymodd eraill y gallai estyniadau helpu drwy ledaenu costau dros gyfnod hirach, gan eu gwneud yn haws eu rheoli, yn enwedig ar gyfer busnesau bach neu ficro a chanolig. Ochr yn ochr â hyn, cyfeiriodd grŵp llai at fanteision ac arbedion posibl, gan ddadlau bod amser ychwanegol yn lleihau’r pwysau ariannol uniongyrchol ac yn caniatáu i gwmnïau baratoi’n fwy effeithlon. Fodd bynnag, mynegodd rhai ymatebwyr bryder i’r gwrthwyneb: y gallai oedi ymestyn ansicrwydd, arafu cydymffurfiaeth, neu hyd yn oed lesteirio cystadleurwydd, gan arwain at gostau uwch yn y tymor hir.

Roedd yr ymatebion gan fusnesau bach a microfusnesau (18 i gyd) yn adlewyrchu llawer o’r themâu hyn ond yn ychwanegu rhagor o naws. Roedd nifer o fusnes bach a microfusnesau yn croesawu estyniadau fel ffordd o ledaenu costau’n fwy cyfartal, gan eu helpu i reoli cydymffurfiad heb gynnydd sydyn a chaniatáu iddynt gynnal eu portffolios cynnyrch. Roedd nifer yn cysylltu’r manteision yn uniongyrchol â’r pwysau economaidd presennol, gan nodi y byddai estyniadau’n lleddfu straen ariannol mewn amgylchedd heriol ac yn rhoi sicrwydd wrth i’r ATRm gael ei gwblhau.

Dywedodd rhai busnesau bach a microfusnesau y byddai’r effeithiau’n fach iawn neu y byddai’r costau’n syml yn cael eu gohirio, tra bod eraill yn tynnu sylw at risgiau, gan gynnwys y posibilrwydd y gallai rhai cyflenwyr tramor dynnu’n ôl o farchnad y DU, gan adael busnesau bach a microfusnesau yn wynebu costau uwch neu lai o gynnyrch ar gael. Roedd lleiafrif yn cyfaddef na allent asesu’r effaith ar ddefnyddwyr o gwbl, gan adlewyrchu ansicrwydd ehangach ar draws y gadwyn gyflenwi.

Roedd cyfeiriadau at ddefnyddwyr a defnyddwyr eilaidd yn ymddangos yn aml ar draws yr holl ymatebwyr. Nododd llawer nad oedd yn glir sut y gallai costau lifo drwy gadwyni cyflenwi i ddefnyddwyr terfynol. Roedd busnesau mwy yn tueddu i ganolbwyntio ar wasgaru costau wrth nodi ansicrwydd parhaus. Roedd y busnesau bach a microfusnesau yn rhoi pwyslais ar amserlenni hawdd eu rheoli ond nid oeddent mor glir ynghylch yr effeithiau ar ddefnyddwyr. Tynnodd cymdeithasau masnach ac ymgyngoriaethau sylw at ansicrwydd ac effeithiau parhaus ar ddefnyddwyr eilaidd. I’r gwrthwyneb, pwysleisiodd cyrff anllywodraethol risgiau yn hytrach nag effeithiau cost posibl.

Yn gyffredinol, roedd yr ymatebion yn cyflwyno darlun cymysg o’r effaith ar gostau. Roedd rhai rhanddeiliaid yn disgwyl ychydig neu ddim cost, roedd eraill yn rhagweld beichiau ychwanegol, ac roedd cyfran nodedig yn gweld estyniadau fel cyfle i ledaenu neu hyd yn oed leihau costau. Ansicrwydd oedd y brif thema, yn enwedig o ran effeithiau ymhellach i lawr y gadwyn gyflenwi ar ddefnyddwyr.

Ar gyfer busnesau bach a microfusnesau yn benodol, ystyriwyd bod lledaenu costau dros amserlenni hirach yn hanfodol i leddfu pwysau ariannol a sicrhau sefydlogrwydd portffolio, er bod pryderon o hyd ynghylch cystadleurwydd, cyflenwyr yn tynnu’n ôl, a bylchau o ran gwelededd. Yn hollbwysig, ni ddarparodd unrhyw ymatebwyr y tu hwnt i un busnes bach a microfusnes dystiolaeth o gostau meintiol, sy’n golygu bod y dadansoddiad yn dal yn dibynnu ar wybodaeth ansoddol ac effeithiau ar sail canfyddiadau.

Ymateb y Llywodraeth i Gwestiwn 11

Mae’r llywodraeth yn nodi bod rhanddeiliaid wedi rhoi amrywiaeth eang o safbwyntiau ar effeithiau cost posibl, ond na chyflwynwyd tystiolaeth sylweddol o gost wedi’i mesur. Rydym yn cydnabod y pryderon a godwyd ynghylch ansicrwydd, yn enwedig i ddefnyddwyr eilaidd, ac yn cydnabod bod amlygrwydd costau yn dal yn gyfyngedig ar hyn o bryd. Rydym hefyd yn nodi’r farn a fynegwyd gan lawer o ymatebwyr, gan gynnwys busnesau bach a microfusnesau, y gallai terfynau amser estynedig helpu i ledaenu costau a lleddfu pwysau cydymffurfio, tra bod eraill yn rhybuddio am risgiau ansicrwydd hir ac effeithiau posibl ar gystadleurwydd. Yn gyffredinol, mae hyn yn golygu nad yw’r ymatebion i’r ymgynghoriad yn darparu sail gref dros ffafrio un dewis dros un arall.

Bydd y llywodraeth yn parhau i weithio’n agos gyda busnesau o bob maint i feithrin dealltwriaeth gliriach o’r effeithiau cost posibl, gan gynnwys y rheini sy’n effeithio ar ddefnyddwyr eilaidd. Mae’r llywodraeth wedi ymrwymo o hyd i sicrhau bod y polisi ATRm terfynol yn cydbwyso’r angen i ddiogelu iechyd pobl a’r amgylchedd â dull gweithredu sy’n gymesur, yn ddichonadwy ac yn gynaliadwy i’r diwydiant.

Cwestiwn 12

Ydych chi’n cytuno â chynnig y llywodraeth, fel y nodir yn Rhan 1, i symud y dyddiadau cau presennol ar gyfer gwiriadau cydymffurfio fel eu bod yn cyd-fynd â’r dyddiadau cau arfaethedig ar gyfer cyflwyno? - Esboniwch y rhesymau dros eich ateb.

Gofynnwyd i’r ymatebwyr a oeddent yn cytuno â chynnig y llywodraeth i symud y dyddiadau cau presennol ar gyfer gwiriadau cydymffurfio, fel eu bod yn cyd-fynd â’r dyddiadau cau arfaethedig ar gyfer cyflwyno. Mae’r canlyniadau meintiol yn dangos cefnogaeth aruthrol i’r cynnig, fel y dangosir yn ffigur 5:

Ffigur 5 - Ymatebion i Gwestiwn 12

Ymateb	Cyfrif	Canran
Ydw	197	94%
Nac ydw	13	6%
Cyfanswm	210	100%

Mae’r sylwadau ansoddol yn atgyfnerthu’r patrwm hwn. Roedd llawer o’r ymatebwyr yn croesawu cysoni fel dull rhesymegol a chyson, gan osgoi dryswch a sicrhau nad yw busnesau’n cael eu cosbi am beidio â chydymffurfio cyn i ddata gael ei gyflwyno’n ffurfiol. Thema gyffredin oedd mai dim ond pan fydd setiau data cyflawn ar gael y dylid cynnal gwiriadau cydymffurfio, neu fel arall mae risg o asesu ffeiliau anghyflawn neu bod anghydfod yn eu cylch. Tynnodd ymatebwyr sylw hefyd at fanteision sefydlogrwydd, tegwch a rhagweladwyedd rheoleiddiol yn ystod y cyfnod trosiannol, yn enwedig tra bo’r ATRm yn dal i gael ei gwblhau.

Nododd nifer o randdeiliaid y byddai rheoleiddwyr yn wynebu heriau o ran adnoddau o dan y dyddiadau cau presennol ac y byddai symud y dyddiadau’n caniatáu i wiriadau gael eu cynnal yn fwy effeithiol. Roedd lleiafrif bach o’r ymatebwyr yn gwrthwynebu’r cynnig, gan ddadlau y byddai ymestyn terfynau amser yn achosi oedi pellach o ran craffu ac yn lleihau prydlondeb goruchwyliaeth reoleiddiol. Fodd bynnag, nid oedd y safbwyntiau hyn yn cael eu rhannu’n eang.

Ymateb y Llywodraeth i Gwestiwn 12

Mae’r llywodraeth yn nodi’r gefnogaeth gref i gysoni dyddiadau cau gwiriadau cydymffurfio â dyddiadau cau diwygiedig ar gyfer cyflwyno. Rydym yn cytuno y bydd y dull hwn yn sicrhau cysondeb, yn atal asesiadau cynamserol o ddata anghyflawn, ac yn cefnogi busnesau i gyflawni eu rhwymedigaethau’n deg. Bydd cysoni’r dyddiadau cau hefyd yn helpu rheoleiddwyr i reoli llwythi gwaith yn fwy effeithiol a sicrhau bod penderfyniadau cydymffurfio yn seiliedig ar wybodaeth gadarn a chyflawn.

Mae’r llywodraeth yn cydnabod y pryderon a godwyd gan nifer fach o ymatebwyr ynghylch y posibilrwydd o oedi a llai o oruchwyliaeth os bydd dyddiadau cau gwiriadau cydymffurfio yn cael eu symud. Fodd bynnag, mae’n angenrheidiol ac yn ymarferol cysoni terfynau amser y gwiriadau cydymffurfio â’r dyddiadau cau diwygiedig ar gyfer cyflwyno. Mae gwirio cydymffurfiaeth yn dibynnu’n uniongyrchol ar argaeledd data cofrestru; felly, unwaith y bydd y dyddiadau cau ar gyfer cyflwyno wedi’u hymestyn, rhaid i linellau amser y gwiriadau cydymffurfio cysylltiedig hefyd symud i barhau i fod yn ymarferol. Mae’r dull hwn yn caniatáu cynnal gwiriadau cydymffurfio ar ffeiliau cywir ac yn sicrhau bod yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch yn gallu cynllunio a rheoli’r adnoddau sydd ar gael yn effeithiol o fewn y fframwaith diwygiedig.

Cwestiwn 13

Beth yw eich barn am sut y dylid trefnu’r gwiriadau cydymffurfio mewn perthynas â’r dyddiadau cau ar gyfer cyflwyno? - Esboniwch y rhesymau dros eich ateb.

Gofynnwyd i’r ymatebwyr am eu barn ar sut y dylid trefnu gwiriadau cydymffurfio mewn perthynas â’r dyddiadau cau diwygiedig ar gyfer cyflwyno. Cafwyd cyfanswm o 154 o ymatebion.

Awgrymodd nifer y dylai gwiriadau cydymffurfio ddechrau tua blwyddyn ar ôl pob dyddiad cau ar gyfer cyflwyno, er mwyn rhoi digon o amser i’r diwydiant a rheoleiddwyr brosesu cyflwyniadau cyn i’r gwiriadau ddechrau.

Thema a gododd dro ar ôl tro oedd pwysigrwydd blaenoriaethu. Teimlai llawer o ymatebwyr y dylai gwiriadau cydymffurfio dargedu sylweddau risg uwch yn gyntaf, fel y rheini mewn bandiau tunelledd uwch neu sydd â nodweddion peryglus, gyda sylweddau risg is neu gyfaint is yn cael sylw yn nes ymlaen. Roedd rhai hefyd yn argymell dull gweithredu fesul cam neu gyfnod, gan adlewyrchu’r arferion deddfwriaethol presennol, gyda gwiriadau cydymffurfio’n cael eu cynnal un, dwy a phum mlynedd ar ôl y dyddiad cau perthnasol ar gyfer cofrestru. Ystyriwyd bod hyn yn ddull teg a phragmatig a fyddai’n caniatáu i reoleiddwyr reoli llwythi gwaith yn effeithlon ar yr un pryd â sicrhau bod craffu’n digwydd ar draws pob cofrestriad dros amser.

Codwyd pryderon ynghylch adnoddau gan nifer o ymatebwyr. Roeddent yn pwysleisio bod yn rhaid i amserlennu adlewyrchu capasiti gweithredol y rheoleiddiwr, neu gallai gwiriadau arwain at risg o fynd yn anghyson neu’n aneffeithiol. Mynegodd nifer fach o ymatebwyr rwystredigaeth ynghylch oedi pellach, gan ddadlau y dylid cynnal gwiriadau cydymffurfio cyn gynted â phosibl er mwyn cynnal pwysau rheoleiddio.

Ymateb y Llywodraeth i Gwestiwn 13

Mae’r llywodraeth yn nodi’r gefnogaeth gref gan randdeiliaid i gysoni terfynau amser gwiriadau cydymffurfio â’r dyddiadau cau diwygiedig ar gyfer cyflwyno, ac mae’n cytuno mai dyma’r dull mwyaf cyson a theg. Rydym yn cydnabod pwysigrwydd sicrhau bod gwiriadau cydymffurfio’n cael eu cynnal ar ffeiliau cyflawn, a bod gan y diwydiant eglurder ynghylch yr amserlenni y mae’n rhaid iddo weithio iddynt.

Yn unol ag Erthygl 41(5) REACH y DU, sy’n mynnu bod o leiaf 20% o’r ffeiliau cofrestru yn destun gwiriad cydymffurfio, mae’r llywodraeth yn bwriadu sicrhau bod y rhwymedigaeth hon yn parhau i gael ei chyflawni. I gyflawni hyn, bydd gwiriadau cydymffurfio yn dilyn amserlen 1, 2 a 5 mlynedd ar ôl pob dyddiad cau ar gyfer cyflwyno. Mae hyn yn efelychu’r model deddfwriaethol presennol ac yn adlewyrchu barn rhanddeiliaid bod dull gweithredu fesul cam yn sicrhau tegwch a bod modd ei ragweld. Bydd hefyd yn sicrhau bod gwiriadau cydymffurfio yn parhau i fod yn gymesur, gyda gwiriadau cynharach yn canolbwyntio ar dunelledd uwch a sylweddau mwy peryglus, gan ganiatáu amser i gofrestreion baratoi cyflwyniadau cadarn ar gyfer sylweddau Rhestr Ymgeiswyr. 

Cwestiwn 14

A oes unrhyw bwyntiau, ystyriaethau neu bryderon ychwanegol yr hoffech eu codi nad ydynt wedi cael sylw yn eich ymatebion uchod?

Cafwyd 111 o ymatebion i Gwestiwn 14. Roedd y rhain yn gwbl ansoddol ac yn amrywio’n eang o ran cwmpas, ond daeth nifer o themâu cyffredin i’r amlwg ar draws diwydiant, cymdeithasau, cyrff anllywodraethol a busnesau unigol. Defnyddiodd llawer o ymatebwyr y cwestiwn hwn i ailadrodd pryderon am ansicrwydd, dyblygu ymdrechion, a dyluniad yr ATRm yn y dyfodol, tra bod eraill wedi tynnu sylw at faterion strwythurol fel gwahaniaethau rhwng y DU a’r UE, rhwystrau yn y gadwyn gyflenwi, a’r angen am eglurder a chefnogaeth reoleiddiol i fusnesau bach neu ficro a chanolig.

Themâu Allweddol

• Ansicrwydd ynghylch ATRm
  Un o’r prif themâu oedd pryder parhaus ynghylch y diffyg eglurder o ran strwythur a gofynion terfynol yr ATRm. Pwysleisiodd ymatebwyr fod ansicrwydd hir yn ei gwneud yn anodd i gwmnïau gynllunio’n effeithiol, dyrannu adnoddau, a mesur rhwymedigaethau posibl. Galwodd nifer am i’r llywodraeth roi sicrwydd cyn gynted â phosibl, gyda chanllawiau clir, adnoddau ymarferol a hyfforddiant, yn enwedig ar gyfer busnesau bach neu ficro a chanolig sy’n llywio REACH y DU am y tro cyntaf.

• Dyblygu data a chostau
  Beirniadodd llawer o ymatebwyr y dyblygu ar rwymedigaethau cofrestru o dan REACH y DU a’r UE. Roedd busnesau’n dadlau, lle mae data eisoes yn bodoli o dan REACH yr UE, bod gorfod ailgyflwyno ar gyfer REACH y DU yn ychwanegu costau diangen a baich gweinyddol. Roedd rhai yn galw’n benodol ar y DU i gydnabod cofrestriadau REACH presennol yr UE neu archwilio mecanweithiau ar gyfer rhannu data sy’n ceisio lleihau dyblygu, a chaniatáu ailgyfeirio adnoddau tuag at arloesi.

• Gwahaniaeth rhwng y DU a’r UE a rhwystrau yn y farchnad
  Tynnodd cyrff diwydiannol a chymdeithasau masnach sylw dro ar ôl tro at y ffaith bod gwahaniaethau rhwng REACH y DU a’r UE yn creu rhwystrau i fasnach, cystadleurwydd ac integreiddio’r gadwyn gyflenwi. Dadleuodd ymatebwyr fod dwy system gyfochrog, hyd yn oed os ydynt yn union yr un fath yn dechnegol, yn creu beichiau ychwanegol heb sicrhau manteision iechyd neu amgylcheddol cyfatebol. Awgrymodd nifer y byddai mwy o gysondeb â’r UE, o bosibl drwy drefniant “arddull y Swistir”, yn fwy effeithlon a chynaliadwy.

• Heriau’r gadwyn gyflenwi a materion DUIN

Cododd rhai ymatebwyr heriau ymarferol ynghylch system DUIN (Hysbysiad Mewnforio Defnyddiwr Eilaidd). Dywedodd busnesau eu bod wedi’u cyfyngu rhag mewnforio sylweddau mewn meintiau dros 999 kg y flwyddyn oni bai fod y sylwedd wedi’i fewnforio ganddynt o’r blaen yn ystod y cyfnod DUIN cymwys o ddwy flynedd. Roeddent yn dadlau bod hyn yn cyfyngu ar dwf, yn lleihau cystadleurwydd, ac yn gallu gorfodi busnesau i gyfyngu ar fewnforion o dan drothwyon rheoleiddio. Gofynnwyd am adolygiad o reolau cymhwysedd DUIN i leddfu’r pwysau ar y gadwyn gyflenwi.

• Yr angen am reoleiddio cymesur a chymorth arloesi
  Tynnodd nifer o ymatebwyr sylw at y ffaith bod gofynion gormodol mewn perygl o lesteirio arloesedd a chyfyngu ar gyflwyno cynnyrch newydd i farchnad Prydain Fawr. Roeddent yn annog y llywodraeth i fabwysiadu dull gweithredu cymesur sy’n seiliedig ar risg, gan roi gofal penodol i fusnesau bach a microfusnesau. Dadleuodd rhai dros eithriadau neu weithdrefnau symlach ar gyfer sylweddau sydd eisoes wedi’u cofrestru yn yr UE, gan bwysleisio nad yw dyblygu’n darparu llawer o warchodaeth ychwanegol.

• Galwadau am well cyfathrebu a chymorth
  Pwysleisiodd ymatebwyr yr angen am gyfathrebu newidiadau rheoleiddiol yn gynharach ac yn gliriach, gyda digon o amser paratoi. Soniwyd dro ar ôl tro am ganllawiau, hyfforddiant ac offer ymarferol fel rhai angenrheidiol i gefnogi cydymffurfiaeth, yn enwedig ar gyfer busnesau llai.

Mae’r ymatebion i Gwestiwn 14 yn tanlinellu pryderon eang ynghylch ansicrwydd, dyblygu a dargyfeirio oddi wrth yr UE yn fframwaith REACH presennol y DU. Er bod llawer yn croesawu ymestyn terfynau amser fel cam pragmatig, roedd rhanddeiliaid yn pwyso am eglurder brys ar yr ATRm, dull mwy cymesur o ymdrin â gofynion data, a chamau i fynd i’r afael â rhwystrau masnach a chadwyn gyflenwi sy’n cael eu creu drwy wyro oddi wrth REACH yr UE. Pwysleisiodd busnesau bach a microfusnesau yn benodol yr angen am rwymedigaethau y gellir eu rheoli, canllawiau ymarferol a chymorth i barhau i gydymffurfio.

Y camau nesaf

Mae’r llywodraeth yn croesawu’r ymatebion a gafwyd i’r ymgynghoriad hwn ac mae’n ddiolchgar i’r holl randdeiliaid a gyfrannodd eu safbwyntiau. Rydym wedi ystyried yn ofalus y dystiolaeth a’r sylwadau a ddarparwyd ar yr opsiynau arfaethedig i ymestyn y dyddiadau cau ar gyfer cyflwyno, gan gynnwys yr opsiwn ‘gwneud dim’. Yn gyffredinol, roedd yr ymatebwyr yn cefnogi asesiad y llywodraeth mai bach iawn fyddai effaith ymestyn y terfynau amser o dan Ddewis 1 neu Ddewis 2 ar y lefelau uchel o warchodaeth ar gyfer iechyd pobl a’r amgylchedd o dan REACH y DU.

Ar ôl ystyried cydbwysedd y dystiolaeth, daw’r llywodraeth i’r casgliad mai Dewis 1 yw’r dull mwyaf cymesur. Bydd yr amser ychwanegol y mae’n ei gynnig yn helpu i leihau’r baich ar fusnesau bach a microfusnesau a defnyddwyr eilaidd, gan sicrhau ar yr un pryd bod data ar gael yn brydlon ac yn drefnus. Felly, yn amodol ar gydsyniad Gweinidogion Cymru a’r Alban, mae Llywodraeth y DU yn bwriadu cyflwyno deddfwriaeth sy’n ymestyn dyddiadau cau ar gyfer cyflwyno REACH y DU, gan eu symud o 27 Hydref 2026, 2028, a 2030 i 27 Hydref 2029, 2030, a 2031.

Mae’r llywodraeth hefyd yn bwriadu deddfu, yn amodol ar gydsyniad Gweinidogion Cymru a’r Alban, i gysoni dyddiadau’r gwiriadau cydymffurfio statudol o dan Erthygl 41(5) â’r dyddiadau cau newydd ar gyfer cyflwyno. Bydd hyn yn sicrhau bod gwiriadau cydymffurfio’n cael eu cynnal dim ond ar ôl i ddata gael ei gyflwyno, gan gynnal tegwch i gofrestreion a chefnogi goruchwyliaeth reoleiddiol effeithiol.

Bydd y ddeddfwriaeth ddiwygiedig yn cael ei chyflwyno yn 2026, yn dilyn y broses seneddol arferol, i sicrhau bod y dyddiadau cau newydd a’r trefniadau cydymffurfio yn dod i rym mewn da bryd cyn y dyddiad cau estynedig cyntaf ym mis Hydref 2029.

Atodiad A: Rhestr o’r sefydliadau a ymatebodd

Isod ceir rhestr o’r ymgyngoreion a ymatebodd i’r ymgynghoriad hwn ac na wnaethant gais i aros yn ddienw

2M Group

3M United Kingdom PLC

1. NOTEDOME LIMITED

ACRE Consultancy

Angus Horticulture Limited

Air Liquide UK Ltd

Airedale Chemical Company Limited t/a Airedale Group

Airedale Group

AkzoNobel

Alfa Chemicals Limited

Aquaspersions Limited

Azelis Life Sciences

Azelis UK & Ireland

Baerlocher UK Ltd

Baker Hughes

BASF plc

Biachem Ltd

Blue Frog Scientific Limited

BOC Ltd

Brenntag UK & Ireland Limited

Brineflow Limited

Caroline Raine Chemical Consultancy Limited

Celtic Chemicals

Cobalt Institute

Consortiwm Manwerthu Prydain (BRC)

Consortiwm REACH Alwminiwm

Consortiwm Tewychwyr Ireidiau REACH Ewropeaidd

CropEnergies AG gyda chwmnïau cyswllt yn y DU a’r UE

Cynghrair Anfferrus

Cyngor Busnes Japan yn Ewrop

Cymdeithas Busnesau Cemegol

Cymdeithas Cemegau Prydain (BCA)

Cymdeithas Cynhyrchion Cosmetig, Cynhyrchion Ymolchi a Phersawr y DU (CTPA)

Cymdeithas Diwydiannau Amaethyddol

Cymdeithas Diwydiannau Cemegol

Cymdeithas Diwydiannau Technoleg Iechyd Prydain (ABHI)

Cymdeithas Diwydiant Cynhyrchion Glanhau’r DU (UKCPI)

Cymdeithas Gludyddion a Selyddion Prydain (BASA)

Cymdeithas Gweithgynhyrchwyr a Fformiwleiddwyr Cynhyrchion Ensym (AMFEP)

Cymdeithas Gweithgynhyrchwyr Inswleiddio Gwlân Mwynol (MIMA)

Cymdeithas Gwneuthurwyr Aerosol Prydain

Cymdeithas Ireidiau’r Deyrnas Unedig

Cymdeithas Ryngwladol y Persawrau (IFRA)

Cymdeithas Ryngwladol y Persawrau y DU (IFRA UK)

Cymdeithas Rheoli Plâu Prydain (BPCA)

Cyswllt Bywyd Gwyllt a Chefn Gwlad (WCL)

CHEM Trust

Chemical Compliance Advisory Services Limited

Christeyns

Dakram Materials Ltd

Diversey UK Ltd

Domino UK Limited

Dr Knoell Consult Ltd.

dsm-firmenich

edding UK Ltd.

EOSCA - Cymdeithas Cemegion Arbenigol Meysydd Olew Ewropeaidd

Essar Oil UK Limited

Etex Building Performance Ltd

Evonik Chemicals Ltd.

Fidra

Flexsys Chemicals Belgium NV

Fuels Industry UK Ltd.

Ffederasiwn Gorchuddion Prydain

Ffederasiwn Plastigau Prydain (BPF)

GEELIO Umwelttechnologie GmbH

Georg H. Luh Farben- und Chemikalien Großhandelsges. mbH

Givaudan

Glasson Grain Limited

Hardie Polymers Ltd

Henkel

HOS-Technik GmbH

Hubergroup UK

Huntsman Corporation

ICL Europe Cooperatief U.A. (ICL-Group)

Innospec Limited

Ironsides Lubricants

James Durrans & Sons Ltd

Kemira

Kluthe UK Ltd

Knauf (UK) GmbH

Lake Chemicals and Minerals

LANXESS Solutions Uk Ltd

Lead REACH Consortium

Lyondellbasell (LYB)

Make UK

Mallard Consulting Ltd

Marubeni

MegaChem (UK) Ltd.

Megara Resins S.A.

Merck KGaA

Metaflake Limited

Mexichem UK Limited

Mineral Products Association Ltd

Mitsubishi Chemical Methacrylates

Morgan Advanced Materials

Nice-Pak International

Nobel NC CO Ltd

Nordmann UK Limited

Norkem Holdings PLC

Nouryon

Pearl Chemicals

Picon Limited

Plastribution Limited

Polynt Composites UK Ltd

Polynt UK Ltd

Prayon S.A

Protex Chemicals Ltd

Phillips 66 Limited

Quintessence Fragrances Limited

Rain Carbon Germany

Reckitt (Reckitt Benckiser/RB)

RENOLIT UK Limited

RETORTE GmbH Selenium Chemicals & Metals

RS Clare & Co. Ltd

S C JOHNSON LTD & ECOVER (UK) LTD

Saint-Gobain construction products UK yn masnachu fel British Gypsum

SC Johnson Professional Ltd

Sherwin Williams

Sika Limited

SLB

Solenis Industries UK Ltd, Solenis UK Ltd

Solvay SA

SSE

STEPAN UK Ltd

Syngenta Crop Protection AG (ar ran Syngenta Ltd. a Syngenta UK Ltd.)

Synthomer (UK) Ltd

SZ

Tennants Distribution Limited

TIB Chemicals AG

Tilley Distribution UK Ltd

TopBlue Ltd

Trinseo

The SPB GLOBAL CORPORATION S.L.

Thomas Swan & Co. Ltd.

Thor Specialities (UK) Ltd

Unilever UK Ltd

Uniper UK Limited

Vale Europe Limited

Wilfrid Smith Ltd

WSP UK Ltd.

Wychem LTD

Yara UK Ltd

Zeller+Gmelin GmbH & Co. KG

Zotefoams plc

Zschimmer & Schwarz Italiana S.p.A.