Consultation outcome

Annex B: summary of responses (Welsh accessible version)

Updated 2 May 2023

Tachwedd 2021

Y Swyddfa Gartref

Ymgynghoriad y Ddyletswydd Diogelu

Crynodeb o’r ymatebion i’r ymgynghoriad Adroddiad drafft

Ipsos MORI

Crynodeb Gweithredol

Mae’r adran hon yn crynhoi’r prif themâu a ddeilliodd o’r ymgynghoriad fesul adran. O’r herwydd, mae’n cyflwyno trosolwg o’r pwyntiau mwyaf perthnasol yn hytrach na chrynodeb cynhwysfawr o bob mater.

Proffil cyfranogwyr yr ymgynghoriad

Yn gyffredinol, cwblhawyd y ffurflen ymgynghori ar-lein 2264 o weithiau, ochr yn ochr â 491 o ymatebion e-bost1. Mae’r tabl isod yn dangos sut mae’r cyfraddau ymateb yn cael eu dadansoddi yn ôl gwahanol fathau o gyfranogwyr.

Dull ymateb	Ymatebion nad ydynt yn rhanddeiliaid (e.e. cyhoeddus/sefydliadau)	Ymatebion rhanddeiliaid	Ymatebion i’r ymgyrch	CYFANSWM
Ffurflenni ymateb ar-lein	1,785	479	0	2,264
E-bost	195	0	296	491
CYFANSWM	1,980	479	296	2,755

Dylid nodi nad ymatebodd pob cyfranogwr i bob cwestiwn yn yr ymgynghoriad – mae’r dadansoddiad yn y crynodeb hwn hefyd yn darparu cydbwysedd yr ymatebion fel cyfran o’r nifer fesul cwestiwn, sy’n debygol o amrywio o gyfanswm y ffigurau cyfranogwyr uchod.

Adran 1 – I pwy (neu ble) y dylai deddfwriaeth fod yn gymwys?

• Cytunodd y rhan fwyaf o’r cyfranogwyr y dylai lleoliadau a sefydliadau sy’n berchen ar, gweithredu neu’n gyfrifol am Leoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd gymryd camau priodol a chymesur i ddiogelu’r cyhoedd rhag ymosodiadau. Roedd tua saith o bob deg o’r rhai a ymatebodd (1,664 allan o 2,345) yn cytuno neu’n cytuno’n gryf. Gwnaeth y cyfranogwyr awgrymiadau hefyd ar gyfer y math o leoliadau a lleoedd lle dylai’r Ddyletswydd fod yn berthnasol. Roedd y lleoliadau a grybwyllwyd fwyaf i gyd yn Lleoliadau Hygyrch i’r Cyhoedd (53), pob sefydliad/lleoliad/waeth beth fo’r maint (32), pob lleoliad ar gyfer cynulliadau mawr (31), mannau addoli/sefydliadau crefyddol (31), pob sefydliad/lleoliad (26) a lleoliadau preifat (20).
• Teimlai’r rhan fwyaf o’r rhai a ymatebodd y dylai capasiti lleoliadau benderfynu a ddylid gweithredu Dyletswydd ai peidio. Roedd hanner (1,267 allan o 2,388) o’r farn mai capasiti ddylai fod y prif faen prawf, tra bod llawer llai o gyfranogwyr o’r farn mai lefelau staffio (292) neu refeniw blynyddol (166) fyddai’r penderfynyddion gorau. Yna gofynnwyd i’r cyfranogwyr awgrymu trothwyon maint priodol i’w cynnwys yng nghwmpas y Ddyletswydd a’r farn a grybwyllwyd fwyaf oedd y dylai pob sefydliad fod o fewn cwmpas Dyletswydd Diogelu waeth beth fo’u maint (664 allan o 2348).
• Cytunodd y rhan fwyaf o’r cyfranogwyr y dylai lleoliadau a sefydliadau sy’n berchen ar, gweithredu neu’n gyfrifol am Leoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd, baratoi eu staff i ymateb yn briodol pe bai ymosodiad terfysgol. Roedd tua saith o bob deg yn cytuno â hyn (1,655 allan o 2345), tra bod tua dwywaith gymaint o gyfranogwyr (1,578 allan o 2349) hefyd yn teimlo ei bod yn briodol i berchnogion a gweithredwyr ystyried diogelwch a gweithredu mesurau lliniaru priodol o gymharu â’r rhai a oedd yn anghytuno (771).
• Roedd cytundeb cryf y dylai partïon gydweithio lle mae cyfrifoldeb sefydliadol a rennir am leoliad. Roedd mwyafrif o 979 allan o 1,198 o’r farn bod hyn yn briodol. Ymhellach, credai 711 o’r 763 (sy’n berchen ar Leoliad sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd neu’n ei redeg) eu bod yn ymwybodol o ddosbarthiad eu sefydliad ac a yw’n dod o fewn cwmpas y diffiniad o Leoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd.
• Nid oedd y rhan fwyaf o’r cyfranogwyr yn credu y dylid cael eithriadau eraill o Ddyletswydd Diogelu (ac eithrio’r rhai a restrir yn Atodiad 1). O’r 2,340 a ymatebodd, nid oedd 1,347 yn credu y dylid cael eithriadau eraill, ond roedd dau o bob pump a ymatebodd i’r cwestiwn hwn (993) yn credu y dylid eu cael.

Adran 2 – Beth ddylai’r gofynion fod?

• Ystyriwyd bod atebolrwydd yn gonglfaen i’r Ddyletswydd. Roedd hyn yn cyfeirio’n bennaf at yr angen am rolau a chyfrifoldebau clir, yn enwedig ymhlith trefnwyr digwyddiadau a’r rhai ar lefel uwch yn y lleoliadau a’r trefnwyr.

• Dywedodd tua’r un nifer fod eu sefydliad yn cynhyrchu asesiad risg (540) â’r rhai nad oeddent (543). Mae’r rhan fwyaf o sefydliadau sy’n cynnal asesiadau risg yn eu hadolygu o leiaf unwaith y flwyddyn, gyda llai na hanner (400 allan o 977) yn eu hadolygu sawl gwaith y flwyddyn.

• Y camau lliniaru a grybwyllid amlaf yn erbyn terfysgaeth oedd cysylltu â’r heddlu neu adnodd arall ar fygythiadau a mesurau diogelwch priodol, gan weithio i sicrhau bod ymddygiadau diogelwch yn cael eu mabwysiadu gan weithluoedd, hyfforddiant staff i godi ymwybyddiaeth o’r bygythiad a sicrhau bod staff yn deall gweithdrefnau gwacáu. O ran gweithgareddau a mecanweithiau presennol sy’n arwain at y diogelwch amddiffynnol gorau a pharodrwydd sefydliadol, yr ymatebion mwyaf cyffredin oedd codi ymwybyddiaeth staff, cyrsiau hyfforddi ac ymgyrchoedd cyfathrebu. O ran y swyddogaethau awdurdod lleol gorau sy’n bodoli eisoes, y rhai a grybwyllwyd fwyaf oedd Iechyd a Diogelwch, diogelwch tân, prosesau rheoli adeiladu, Grwpiau Cynghori ar Ddiogelwch a Phartneriaethau Diogelwch Cymunedol.

• Roedd ychydig mwy o gyfranogwyr a wrthwynebodd (759) ofyniad deddfwriaethol i awdurdodau lleol a phartneriaid lleol eraill ddatblygu cynllun strategol, na’r rhai a’i cefnogodd (652). Er gwaethaf hyn, credai’r mwyafrif llethol o’r cyfranogwyr mai llywodraeth leol oedd yn y sefyllfa orau i ddod â phartneriaethau at ei gilydd (620). O’r cyfanswm o 1,631 o gyfranogwyr, roedd 977 yn cefnogi’r gofyniad i sefydliadau perthnasol ymuno mewn partneriaeth i gyflawni canlyniadau diogelwch.

• Lle mae cyngor diogelwch cyfredol ar gael gan y Llywodraeth, mae’r rhan fwyaf (872 allan o 1,351) yn credu y byddai’n briodol i’r canllawiau hyn ddod yn ddeddfwriaethol o dan y Ddyletswydd Protect. Roedd mwy o gyfranogwyr (844) hefyd o’r farn y byddai’n rhesymol i fusnesau a gweithredwyr eraill gael mandad i ddilyn y Ddyletswydd Protect, o’i gymharu â 296 a wrthwynebodd.

• Pan ofynnwyd sut y gellid annog neu orfod ymgysylltu â sefydliadau partner, y themâu mwyaf cyffredin oedd annog ymgysylltu â’r heddlu (195) a gwneud ymgysylltu’n orfodol/ei ddeddfu (180). Ymhlith y materion eraill a grybwyllwyd roedd gwella cydweithredu/cydgysylltu/gweithio cydgysylltiedig (130), cynnull cyfarfodydd/fforymau lleol (129) a hyfforddiant/addysg (118).

Adran 3 – Sut y dylai cydymffurfedd weithio?

• Rhannwyd y cyfranogwyr bron yn gyfartal rhwng y rhai a oedd yn cefnogi cyfundrefn arolygu (194) a’r rhai a’i gwrthwynebodd (191). Ymhlith yr awgrymiadau ar sut y gallai cyfundrefn gydymffurfio weithredu roedd: hyfforddiant (115), ymweliadau/arolygiadau rheolaidd (104), archwiliadau (65), cosbedigaethau/cosbau am beidio â chydymffurfio (64).

• Yn gyffredinol, roedd y farn tuag at ddefnyddio dirwyon am beidio â chydymffurfio wedi’i rhannu’n gymharol â 517 yn cefnogi cosbau sifil a 547 yn eu gwrthwynebu. Ymhlith y rhesymau dros gefnogi’r defnydd o ddirwyon roedd: cynnydd mewn cydymffurfedd, y teimlad bod cosbau sifil yn angenrheidiol ac yn hir-ddisgwyliedig, y cynnydd mewn atebolrwydd lleoliadau a sefydliadau, tegwch canfyddedig cosbau o’r fath ac yn y pen draw byddai’r mesur yn arwain at welliant mewn diogelwch a diogeledd y cyhoedd. Ymhlith y rhesymau dros wrthwynebu’r cynnig cosb sifil roedd: nid oedd ei angen a/neu byddai’n annheg, roedd y diffiniad o ‘gamau rhesymol’ yn amwys ac yn aneglur, yr angen i eithrio rhai mathau o leoliadau a sefydliadau, yr heriau sy’n gysylltiedig â chostau gorfodi a’r potensial iddo fod yn wrthgynhyrchiol (ac yn y pen draw nid yw’n arwain at well cydymffurfedd).

Adran 4 – Sut y dylai’r Llywodraeth gefnogi a gweithio gyda phartneriaid orau?

• Yr awgrymiadau mwyaf cyffredin ar gyfer mesurau defnyddiol i helpu i gydymffurfio â Dyletswydd Diogelu oedd gwasanaeth digidol lle gallech gyrchu deunydd perthnasol (806), templed asesu risg (795). Ymhlith y themâu eraill a grybwyllwyd roedd yr angen am wybodaeth ar gynnal asesiad risg ar gyfer bygythiadau terfysgaeth (671), gwybodaeth hawdd ei threulio ynghylch methodolegau bygythiad ac ymosodiadau (667), cyngor ar yr hyn sy’n gyfystyr â lliniaru rhesymol ymarferol a phriodol ar gyfer fy amgylchiadau (657) a chyrsiau hyfforddi ac ymwybyddiaeth staff (654).
• O ran y cyngor a’r cymorth sydd eu hangen ar sefydliadau o fewn cwmpas y Ddyletswydd Diogelu, y themâu a godwyd amlaf oedd sicrhau bod cyngor a chymorth yn bwrpasol ac nid yn ‘un maint sy’n addas i bawb’. Soniwyd yn gyffredinol am yr angen am eglurder a phwysigrwydd ymgysylltu a chyfathrebu effeithiol. Tynnodd y cyfranogwyr sylw hefyd at yr angen i gynnwys arbenigwyr diogelwch o ran darparu cyngor ac arweiniad.
• O ran yr hyn y gallai’r Llywodraeth ei wneud i gefnogi partneriaid wrth gyflawni’r Ddyletswydd Diogelu, y prif gymorth a nodwyd oedd yr angen i’r Llywodraeth ddarparu cyllid ac adnoddau.
• O’r cyfranogwyr hynny sy’n berchen ar/gweithredu Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd (1,083) roedd mwy a ddywedodd eu bod yn cael cyngor gan y Llywodraeth ynghylch bygythiad, diogelwch amddiffynnol, a pharodrwydd (599) na’r rhai a ddywedodd nad oeddent (484). Roedd y ddau brif reswm dros beidio â chyrchu cyngor ac arweiniad y Llywodraeth yn cynnwys peidio â gwybod ei fod yn bodoli (217) a pheidio â meddwl bod angen iddynt fynd i’r afael â’r bygythiad (200). Roedd rhesymau eraill, llai cyffredin, megis y diffyg amser i gyrchu’r wybodaeth (74) a’r ffaith ei bod yn rhy ddryslyd i ddod o hyd i’r hyn y maent am ei gael (34).
• O ran cyrchu gwybodaeth gwrthderfysgaeth a gweithio gyda phartneriaid lleol yn y dyfodol, un o’r themâu allweddol a ddeilliodd o ymatebion oedd bod cyfranogwyr yn gweld cyfuniad o grwpiau, cyfarfodydd a fforymau yn ganolog i lwyddiant.
• Dywedodd bron i bedwar o bob pump o’r cyfranogwyr a ymatebodd (1,822) y byddent yn cyrchu gwybodaeth am wrthderfysgaeth pe bai’r gwasanaeth arfaethedig ar gael iddynt, tra dywedodd ychydig dros un o bob pump (519) na fyddent. Perchnogion, gweithredwyr, neu’r rhai sy’n gyfrifol am ddiogelwch mewn Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd a ddywedodd hefyd y byddent yn cyrchu gwybodaeth am wrthderfysgaeth (1,083) oedd fwyaf tebygol o ddefnyddio’r gwasanaeth hwn i gael diweddariadau cyffredinol ar newid risg terfysgaeth (735), i ddeall pa weithgareddau rheoli risg y mae angen i chi eu gwneud (709) ac i gyrchu hyfforddiant gwrthderfysgaeth (600).
• Gwnaeth cyfanswm o 802 o gyfranogwyr sylwadau i gefnogi partneriaethau busnes lleol sydd â rôl o ran cefnogi sefydliadau a lleoliadau i sicrhau gwell diogelwch. Roedd 116 o gyfranogwyr a adawodd sylwadau gwrthgyferbyniol.
• Gofynnwyd i’r cyfranogwyr beth yr oeddent yn credu y dylai’r Llywodraeth ei ystyried er mwyn cefnogi’r gwaith o ddarparu cyngor ac arweiniad o ansawdd uchel gan weithwyr diogelwch y sector preifat sy’n darparu cyngor diogelwch ynghylch gwrthderfysgaeth. Yr opsiwn a ddewiswyd amlaf ymhlith cyfranogwyr oedd i’r Llywodraeth ystyried gweithredu ei safonau â chymorth ei hun ar gyfer asesiadau risg a chyngor gwrthderfysgaeth (622), a ddilynwyd gan hyfforddiant achrededig ar gyfer gweithwyr proffesiynol unigol (579), rheoleiddio ymgynghorwyr gwrthderfysgaeth (475), a ‘chontractwyr cymeradwy’ â chymorth y Llywodraeth (475).
• Ymhlith yr awgrymiadau ar gyfer cymhellion y Llywodraeth i annog partïon i fwrw ymlaen ag ystyriaethau a mesurau diogelwch roedd darparu cyngor a gwybodaeth, gwell ymgysylltu a chyfathrebu a mwy o gydweithio a chydgysylltu.

Cyflwyniad, cyd-destun a methodoleg

Cefndir yr ymgynghoriad

Diben yr ymgynghoriad ar y Ddyletswydd Diogelu oedd ystyried sut y gall y Llywodraeth gydweithio â phartneriaid yn y sector preifat a’r sector cyhoeddus i ddatblygu mesurau diogelwch cymesur i wella diogelwch y cyhoedd ac i atal terfysgaeth.Ystyriodd hefyd sut y mae’r rhai sy’n gyfrifol am Leoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd (Lleoliadau Hygyrch i’r Cyhoedd) (unrhyw fan y mae gan y cyhoedd neu unrhyw ran o’r cyhoedd fynediad iddo, trwy dalu neu fel arall, fel hawl neu yn rhinwedd caniatâd datganedig neu ymhlyg) yn barod ac yn fodlon i gymryd camau priodol pe bai ymosodiad terfysgol yn digwydd.

Gyda rhai eithriadau (e.e. ar gyfer diogelwch trafnidiaeth ac ar gyfer rhai meysydd chwaraeon), nid oes gofyniad deddfwriaethol penodol i ystyried na gweithredu mesurau diogelwch mewn Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd. Fodd bynnag, mae llawer o fesurau rhesymol a phriodol y gellir eu cymryd - ac yn aml lle y’i cymerir eisoes - gan sefydliadau sy’n gweithredu mewn lleoliadau o’r fath. Byddai angen i ddeddfwriaeth gydbwyso’n ofalus yr angen i sicrhau bod diogelwch y cyhoedd yn cael ei ystyried yn effeithiol, a gweithredu mesurau diogelwch rhesymol, yn erbyn yr effeithiau ar sefydliadau o ran cwmpas.

Diben yr ymgynghoriad

Diben yr ymgynghoriad ar y Ddyletswydd Diogelu oedd ceisio barn pob parti y gallai ‘Dyletswydd Diogelu’ effeithio arno. Mae hyn yn arbennig o berthnasol i sefydliadau sy’n berchen ar leoliadau neu sy’n gweithredu mewn Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd.

Bydd yr ymatebion i gwestiynau’r ymgynghoriad ac ymchwil a dadansoddi ychwanegol yn cael eu defnyddio gan y Swyddfa Gartref i ddatblygu Asesiad Effaith Rheoleiddiol.

• Cynhaliwyd y cyfnod ymgynghori rhwng 26 Chwefror 2021 a 2 Gorffennaf 2021.

Sianeli cyfranogi

Roedd pedair adran thematig i’r ymgynghoriad, gan gynnwys cwestiynau gorfodol a dewisol. O’r cyfanswm o 58 o gwestiynau, roedd 31 yn benagored, roedd 24 yn ymatebion sefydlog ac roedd 3 yn rhifiadol agored. Sefydlwyd nifer o wahanol sianeli ymateb gan y Swyddfa Gartref i alluogi cyfranogwyr i gyflwyno eu hymateb ac unrhyw dystiolaeth ategol:

1. Ar-lein drwy ymateb i’r holiadur, a gynhaliwyd gan y Swyddfa Gartref

2. Drwy e-bost neu

3. Drwy’r post

Fe wnaeth dudalen ymgynghori’r Ddyletswydd Diogelu4 gynnal Dogfen Ymgynghori, a oedd yn cynnwys manylion cynigion y Llywodraeth a materion cysylltiedig. Roedd hwn ar gael i bawb ei weld cyn cyflwyno ymateb.

Derbyn a thrin ymatebion

Fel yr amlinellwyd uchod, cyflwynwyd yr holl ymatebion drwy un o’r tair sianel gyfranogi i’r Swyddfa Gartref. Yna trosglwyddwyd yr ymatebion hyn yn uniongyrchol i Ipsos MORI drwy borth trosglwyddo diogel. Cafodd yr holl ymatebion electronig gwreiddiol eu ffeilio, eu catalogio’n ddiogel, a rhoddwyd rhif cyfresol iddynt i gyfeirio atynt yn y dyfodol, yn unol â gofynion Deddf Diogelu Data (2018), a Rheoliadau Diogelu Data Cyffredinol (GDPR).

Yn ystod y cyfnod ymgynghori, derbyniodd y Swyddfa Gartref 491 o ymatebion e-bost (h.y. heb ddefnyddio fformat y ffurflen ymateb swyddogol i’r ymgynghoriad). Ar ôl y dyddiad cau ar gyfer yr ymgynghoriad, trosglwyddwyd y rhain yn ddiogel i Ipsos MORI drwy’r un dull. Roedd y ffordd yr ymdriniwyd ag ymatebion i’r ymgynghoriad yn destun proses drylwyr o wirio, cofnodi a chadarnhau i sicrhau llwybr archwilio llawn.

Cyfraddau ymateb

Yn gyffredinol, cwblhawyd y ffurflen ymgynghori ar-lein 2,264 o weithiau, ochr yn ochr â 491 o ymatebion e-bost.

Mae’r tabl isod yn dangos sut mae’r cyfraddau ymateb yn cael eu dadansoddi yn ôl gwahanol fathau o gyfranogwyr.

Dull ymateb	Ymatebion nad ydynt yn rhanddeiliaid (e.e. cyhoeddus/sefydliadau)	Ymatebion rhanddeiliaid (sefydliadau)	Ymatebion i’r ymgyrch	CYFANSWM
Ffurflenni ymateb ar-lein	1,785	479	0	2,264
E-bost	195	0	296	491
CYFANSWM	1,980	479	296	2,755

Ceir rhestr lawn o randdeiliaid yn Atodiad D sydd wedi’i chynnwys o dan glawr ar wahân.

Diben yr adroddiad

Mae’r adroddiad hwn yn cyflwyno crynodeb o’r prif ymatebion i’r ymgynghoriad yn seiliedig ar ddadansoddiad systematig. Mae’r adroddiad yn ymdrin â’r ymatebion i unrhyw gwestiynau caeedig (h.y. y rhai sydd â graddfa ateb) a chrynodeb o’r dadansoddiad o’r themâu mwyaf cyffredin a grybwyllir mewn ymateb i’r cwestiynau agored, yn seiliedig ar godio thematig a wnaed gan Ipsos MORI.

Yn ogystal â hyn, adolygwyd nifer o gwestiynau yn yr ymgynghoriad gan dîm yn y Swyddfa Gartref. Er mwyn bod yn gyflawn, mae dadansoddiad y Swyddfa Gartref hefyd wedi’i gynnwys o dan glawr yr adroddiad hwn i sicrhau bod yr holl ymatebion yn cael eu coladu mewn un ddogfen ddadansoddol i’w hadolygu ymhellach.

Dadansoddi a chodio ymatebion

Roedd y broses o ddadansoddi cynnwys pob ymateb i’r cwestiynau dilynol penagored yn seiliedig ar godio thematig a gynhaliwyd gan Ipsos MORI. System yw hon lle mae ‘codau’ cryno unigryw yn cael eu gweithredu i eiriau neu ymadroddion penodol a gynhwysir yn nhestun yr ymateb. Mae’r codau hyn yn cynnwys teimlad, yn yr achos hwn a oedd sylw’n gadarnhaol/cefnogol neu’n negyddol/ddim yn gefnogol. Mae gweithredu’r codau a’r is-godau cryno hyn i gynnwys yr ymatebion yn caniatáu dadansoddiad systematig o’r data.

Datblygodd Ipsos MORI fframwaith codio cychwynnol (h.y. rhestr o godau i’w gweithredu) yn seiliedig ar destun yr ymatebion cyntaf a dderbyniwyd. Crëwyd y set gychwynnol hon o godau drwy dynnu’r themâu a’r pwyntiau cyffredin a godwyd. Yna diweddarwyd y fframwaith codio cychwynnol drwy gydol y broses ddadansoddi er mwyn sicrhau bod unrhyw themâu newydd yn cael eu cipio. Roedd datblygu’r fframwaith codio fel hyn yn sicrhau y byddai’n rhoi cynrychiolaeth gywir o’r hyn a ddywedodd y cyfranogwyr.

Defnyddiodd Ipsos MORI system ar y we o’r enw Ascribe i reoli codio’r holl destun yn yr ymatebion. Mae Ascribe yn system sydd wedi’i defnyddio ar nifer o brosiectau ymgynghori ar raddfa fawr. Cafodd ymatebion eu lanlwytho i’r system Ascribe, lle’r oedd aelodau o dîm codio Ipsos MORI wedyn yn gweithio’n systematig drwy’r sylwadau ac yn gweithredu cod i bob rhan(au) perthnasol ohonynt.

Roedd y system Ascribe yn caniatáu monitro’r broses codio a datblygiad organig y fframwaith codio yn fanwl (h.y. ychwanegu codau newydd at sylwadau newydd). Gweithiodd tîm o godwyr i adolygu’r holl ymatebion wrth iddynt gael eu lanlwytho i’r system Ascribe. Cafodd pob codwr friff trylwyr am amcanion yr ymgynghoriad cyn y gallent gynnal dadansoddiad o’r ymatebion. Roedd hefyd angen i godwyr fod wedi darllen y Ddogfen Ymgynghori cyn cynnal eu dadansoddiad o’r ymatebion.

Er mwyn sicrhau na chollwyd unrhyw fanylion, cafodd codwyr eu briffio i godi codau a oedd yn adlewyrchu’r hyn a oedd yn cael ei ddweud mewn ymatebion. Yna, cafodd y rhain eu chwalu’n nifer llai o themâu allweddol yn ystod y cam dadansoddi i helpu wrth adrodd. Yn ystod camau cychwynnol y broses godio, cynhaliwyd cyfarfodydd wythnosol gyda’r tîm codio i sicrhau dull cyson o godi codau newydd a sicrhau bod yr holl godau ychwanegol yn cael eu neilltuo’n briodol ac yn gyson. Rhoddwyd cyfle i’r Swyddfa Gartref adolygu’r ffrâm cod yn wythnosol i gadarnhau bod unrhyw faterion a godwyd yn cael eu dehongli a’u dadansoddi’n thematig yn gywir.

I’r rhai a roddodd sylwadau drwy e-bost neu lythyr (ac nid yn unol â fformat yr holiadur), priodolwyd pob un o’u sylwadau i’r cwestiynau perthnasol yn y ffurflen ymateb. Mae hyn yn golygu, er enghraifft, pe bai aelod o’r cyhoedd yn cyflwyno ymateb drwy e-bost ac yn gwneud sylwadau sy’n gyson ag ymateb i C18 o’r ffurflen ymateb, yna dadansoddwyd sylwadau o’r fath ochr yn ochr ag ymatebion a gyflwynwyd i’r cwestiwn penodol hwnnw. Roedd y dull hwn yn sicrhau bod ymatebion drwy bob sianel yn cael eu dadansoddi gan ddefnyddio’r un fframwaith.

Diben cael cwestiynau caeedig oedd galluogi mesur cefnogaeth/cytundeb ar gyfer y maes polisi penodol o fewn y cynnig, tra bod y cwestiynau dilynol penagored wedyn yn caniatáu i gyfranogwyr ehangu ymhellach ar eu barn neu ddarparu rhesymu.

Dehongli’r canfyddiadau

Er bod ymarfer ymgynghori yn ffordd werthfawr o gasglu barn am bwnc eang, mae nifer o ffactorau y dylid eu cadw mewn cof wrth ddehongli’r ymatebion.

• Er bod yr ymgynghoriad yn agored i bawb, roedd y cyfranogwyr yn hunan-ddethol. Mewn ymgynghoriadau gall fod tuedd i ymatebion ddod oddi wrth y rhai sy’n fwy tebygol o ystyried eu bod yn cael eu heffeithio ac felly’n fwy brwdfrydig i fynegi eu barn. Mewn ymgynghoriadau blaenorol, rydym hefyd wedi canfod bod ymatebion yn tueddu i gael eu polareiddio rhwng y rhai sy’n credu y bydd y cynigion o fudd iddynt hwy neu eu hardal, ac i’r gwrthwyneb y rhai sy’n credu y byddant yn cael effaith negyddol. Nid yw ymgynghoriadau’n tueddu i gasglu barn y ‘mwyafrif tawel’ yn llawn, a allai fod yn llai rhagfarnllyd am y cynigion sy’n cael eu hystyried.

• Felly, rhaid deall mai dim ond i gofnodi barn amrywiol aelodau’r rhanddeiliaid a’r rhai nad ydynt yn rhanddeiliaid sydd wedi dewis ymateb i’r cynigion a geir yn y Ddogfen Ymgynghori y gellir defnyddio canfyddiadau’r ymgynghoriad, fel yr adlewyrchir drwy’r adroddiad hwn. Oherwydd natur hunan-ddethol y dull, ni ddylid cyfuno’r canfyddiadau i fod yn gynrychioliadol o unrhyw fath o gyfranogwr, na’u defnyddio i gynrychioli barn ehangach unrhyw sectorau penodol. O’r herwydd, gwneir unrhyw ffigurau a gyflwynir fel rhifau ac nid fel canrannau.

Strwythur yr adroddiad

Mae’r adroddiad hwn wedi’i rannu’n bedair pennod sy’n cyfateb i’r penodau a’r cwestiynau cysylltiedig a gynhwysir yn y Ddogfen Ymgynghori:

• Adran 1: I bwy (neu ble) y dylai deddfwriaeth fod yn berthnasol?

• Adran 2: Beth ddylai’r gofynion fod?

• Adran 3: Sut y dylai cydymffurfedd weithio?

• Adran 4: Sut y dylai’r Llywodraeth gefnogi a gweithio gyda phartneriaid orau?

Adran 1

I bwy (neu ble) y dylai deddfwriaeth fod yn berthnasol?

• Adran 1: Crynodeb o’r ymatebion

1.1 Cyflwyniad

Gallai’r Ddyletswydd Diogelu arfaethedig fod yn berthnasol i dri phrif faes (ond gall hefyd fod yn berthnasol i leoliadau, partïon a phrosesau eraill drwy eithriad):

1. Lleoliadau cyhoeddus (e.e. lleoliadau adloniant a chwaraeon, atyniadau i dwristiaid, canolfannau siopa)

2. Sefydliadau mawr (e.e. manwerthu, neu gadwyni adloniant) a

3. Mannau cyhoeddus (e.e. parciau cyhoeddus, traethau, tramwyfeydd, pontydd, sgwariau tref / dinas ac ardaloedd i gerddwyr).

Gwnaeth y Ddogfen Ymgynghori dri chynnig y ceisiwyd adborth arnynt. Roeddent yn canolbwyntio ar ystyriaethau deddfwriaethol o ddiogelwch sy’n cael eu cynnal mewn rhai Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd, ond nid lleoliadau preifat, megis mannau cyflogaeth, neu leoliadau eraill lle nad oes mynediad cyhoeddus. Y cynigion hyn oedd:

1. Dylai’r Ddyletswydd fod yn berthnasol i berchnogion a/neu weithredwyr lleoliadau sy’n hygyrch i’r cyhoedd sydd â chapasiti o 100 o bersonau neu fwy

2. Dylai’r Ddyletswydd fod yn berthnasol i sefydliadau mawr (sy’n cyflogi 250 o staff neu fwy) sy’n gweithredu mewn Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd a

3. Dylid defnyddio’r Ddyletswydd i wella ystyriaethau a chanlyniadau diogelwch mewn mannau cyhoeddus.

Roedd y rhan hon o’r ymgynghoriad hefyd yn ystyried a ddylid cynnwys lleoliadau, partïon neu brosesau eraill o fewn cwmpas Dyletswydd Diogelu er mwyn sicrhau gwell diogelwch i’r cyhoedd a pharodrwydd sefydliadol. Mae hefyd yn nodi rhestr o sectorau y cynigiodd y dylid eu heithrio o’r Ddyletswydd.

Mae’r adran hon yn crynhoi’r ymatebion i rai o’r cwestiynau uchod a ofynnwyd yn yr ymgynghoriad.

1.2 Cefnogaeth/gwrthwynebiad i Ddyletswydd Diogelu

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr i ba raddau yr oeddent yn cytuno neu’n anghytuno â’r cysyniad o ddeddfwriaeth Dyletswydd Diogelu.

Roedd tua saith o bob deg o’r rhai a ymatebodd i’r cwestiwn hwn yn yr ymgynghoriad (1,664) yn cytuno neu’n cytuno’n gryf â’r datganiad, tra bod tua un o bob pump (421) yn anghytuno. Nid oedd unrhyw wahaniaeth amlwg mewn ymatebion gan y cyfranogwyr hynny a oedd yn berchen ar nifer o leoliadau hygyrch o’u cymharu â’r rhai a oedd yn berchen ar un yn unig.

Gwnaeth y cyfranogwyr dros 70 o awgrymiadau ynghylch y math o leoliadau a lleoedd yr oeddent yn teimlo y dylai deddfwriaeth y Ddyletswydd Diogelu fod yn berthnasol iddynt. Mae’r tabl isod yn rhoi crynodeb o’r lleoliadau a grybwyllir fwyaf.

Table 1.1: Prif leoliadau a lleoedd y dylai deddfwriaeth fod yn berthnasol iddynt

Math o leoliad/lle	Nifer y
Pob Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd	53
Pob sefydliad / lleoliad / waeth beth fo’r maint	32
Pob lleoliad cynulliadau mawr (maint lleiaf heb ei nodi)	31
Addoldai / sefydliadau crefyddol	31
Pob sefydliad / lleoliad	26
Lleoliadau preifat	20
Trafnidiaeth gyhoeddus [rheilffyrdd / meysydd awyr / bws]	19
Sefydliadau elusennol / nid er elw / gwirfoddol	16
Trefnwyr digwyddiadau / rheolwyr / staff / nid y lleoliad yn unig	16
Awdurdodau lleol / digwyddiadau awdurdodau lleol	16
Perchnogion / deiliaid trwydded	15
Lleoliadau / digwyddiadau chwaraeon	14
Ysbytai / darparwyr gofal iechyd	11
Digwyddiadau dros dro	10

Y farn a nodwyd amlaf ymhlith cyfranogwyr oedd y dylai pob Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd fod ‘o fewn y cwmpas’ ar gyfer y ddeddfwriaeth Dyletswydd Diogelu. Yn benodol, roedd y farn o blaid cynnwys crynoadau mawr, er nad oedd eraill yn pennu trothwy maint penodol ac yn teimlo y dylid ei weithredu i leoliadau waeth beth fo’u maint.

1.3 Y meini prawf ar gyfer eu cynnwys yn neddfwriaeth y Ddyletswydd Diogelu

Gofynnodd yr ymgynghoriad i gyfranogwyr pa feini prawf ddylai benderfynu orau pa leoliadau y dylai Dyletswydd fod yn berthnasol iddynt. Gallai cyfranogwyr ddewis mwy nag un ymateb os oeddent yn credu y dylai fod yn rhaid i Leoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd fodloni mwy nag un maen prawf.

Meini prawf i benderfynu pa leoliadau y dylai Dyletswydd fod yn berthnasol iddynt

Teimlai dros hanner y rhai a ymatebodd (1,267 allan o 2,388) y dylai capasiti lleoliadau benderfynu a ddylid gweithredu Dyletswydd ai peidio. Roedd llawer llai o gyfranogwyr o’r farn mai lefelau staffio (292) neu refeniw blynyddol (166) fyddai’r penderfynyddion gorau.

O’r cyfranogwyr hynny a ddewisodd ‘arall’ fel opsiwn, y meini prawf a nodwyd amlaf oedd:

• Lefel risg y Lleoliadau sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd a’r tebygolrwydd y byddai’r lleoliadau hynny’n darged oherwydd natur eu gweithrediad (e.e. safleoedd ffydd)

• Capasiti cyfartalog (yn hytrach nag uchafswm)

• Lleoliad Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd a

• Y math o ddigwyddiadau a gynhelir mewn Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd.

Cynigiodd rhai cyfranogwyr y dylai Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd orfod bodloni meini prawf lluosog, yn hytrach nag un yn unig, er mwyn bod yng nghwmpas y Ddyletswydd.

Lefelau capasiti i bennu lleoliadau o ran cwmpas y Ddyletswydd

Roedd ychydig dros hanner yr holl gyfranogwyr a ymatebodd (428 allan o 806) o’r farn y dylai’r trothwy fod yn 100 ac felly’n cytuno â chynnig y Llywodraeth. O’r cyfranogwyr a ymatebodd, roedd bron ddwywaith cymaint yn credu y dylai’r trothwy fod yn uwch na 100 (246) nag yn is (132). Cymedr yr holl drothwyon capasiti a awgrymwyd oedd 303 o bersonau. Yn ogystal, y capasiti cymedrig a roddwyd gan y rhai a awgrymodd y dylai’r trothwy fod yn is na 100 oedd 47, tra bod y capasiti cymedrig a roddwyd gan y rhai a awgrymodd y dylai’r trothwy fod yn uwch na 100 yn 824.

Trothwyon maint i’w cynnwys yng nghwmpas y Ddyletswydd

Y thema a grybwyllwyd amlaf oedd y dylai pob sefydliad fod o fewn cwmpas Dyletswydd Diogelu waeth beth fo’i faint (664 allan o 2348). Yn gyffredinol, roedd cyfranogwyr yn tueddu i gytuno y dylid cynnwys sefydliadau mwy (250+ o weithwyr) o’u cymharu â sefydliadau llai, gydag ychydig iawn (43) yn ystyried bod micro-sefydliadau (1-9 o weithwyr) o fewn cwmpas.

Gwnaeth rhai cyfranogwyr sylwadau eraill mewn ymateb i’r cwestiwn hwn.

• Mae angen diffinio’r term ‘sefydliad’ yn glir

• Mae angen egluro’r mathau o gyflogeion a gwmpesir yn y trothwy staffio (h.y. gwirfoddolwyr, rhan- amser, asiantaeth ac ati)

• Dylid ystyried y ffaith bod rhai sefydliadau’n cael eu staffio gan wirfoddolwyr, gyda chyfranogwyr yn tueddu i ffafrio eithrio staff gwirfoddol o niferoedd staffio a

• Dylid ystyried niferoedd staff ar lefel safle/Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd yn hytrach na chyfanswm nifer y staff a gyflogir gan y sefydliad.

1.4 Priodoldeb perchnogion/gweithredwyr lleoliadau sy’n darparu mesurau lliniaru diogelwch

Gofynnodd yr ymgynghoriad i gyfranogwyr am gyfrifoldeb lleoliadau a sefydliadau sy’n hygyrch i’r cyhoedd i baratoi eu staff i ymateb pe bai ymosodiad.

Parodrwydd staff pe byddai ymosodiad terfysgol

Roedd tua saith o bob deg (1,655 allan o 2345) yn cytuno bod gan berchnogion a gweithredwyr Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd gyfrifoldeb i baratoi staff pe byddai ymosodiad. Teimlai tua dwywaith cymaint o gyfranogwyr (1,578 allan o 2349) ei bod yn briodol i berchnogion a gweithredwyr ystyried diogelwch a gweithredu mesurau lliniaru priodol o gymharu â’r rhai a oedd yn anghytuno (771).

Gofyniad perchnogion/gweithredwyr i ystyried diogelwch a gweithredu mesurau lliniaru priodol

Yna gofynnwyd i’r cyfranogwyr am briodoldeb perchnogion a/neu weithredwyr lleoliadau i ystyried diogelwch a gweithredu mesurau lliniaru priodol mewn lleoliad. Teimlai tua dwywaith cymaint o gyfranogwyr a ymatebodd i’r cwestiwn hwn (1,578) ei bod yn briodol i berchnogion a gweithredwyr ystyried diogelwch a gweithredu mesurau lliniaru priodol o gymharu â’r rhai a oedd yn anghytuno (771).

I’r cyfranogwyr a nododd ‘na’ (h.y. na ddylai perchnogion a gweithredwyr fod yn gyfrifol) gofynnwyd iddynt pam eu bod yn credu hyn. Roedd y materion allweddol a godwyd mewn ymateb i’r cwestiwn hwn yn cynnwys:

• Efallai na fydd digon o staff i weithredu’r Ddyletswydd

• Efallai na fydd perchnogion a gweithredwyr yn gallu fforddio gweithredu’r Ddyletswydd

• Mae’n ormod o faich i berchnogion a gweithredwyr i’w chymryd

  • Dylai’r cyfrifoldeb fod ar y cyd neu gyda phartïon eraill yn unig fel:

  • Awdurdodau lleol

  • Yr Heddlu

  • Y Llywodraeth a

• Gwasanaethau diogelwch.

-Dylai gweithredwr y lle sy’n hygyrch i’r cyhoedd fod yn gyfrifol, yn hytrach na’r perchennog.

1.5 Partïon yn gweithio gyda’i gilydd mewn lleoliadau sydd yn rhannu defnydd a chyfrifoldeb diogelwch

Cynigiodd y Ddyletswydd Diogelu y dylai partïon gydweithio lle mae defnydd a chyfrifoldeb am ddiogelwch yn cael eu rhannu. Gofynnwyd i’r cyfranogwyr yn yr ymgynghoriad a ydynt yn ystyried hyn yn briodol.

Partïon yn cydweithio lle mae cyfrifoldeb sefydliadol a rennir am leoliad

Roedd mwyafrif y cyfranogwyr (979 allan o 1198) yn cytuno y dylai partïon gydweithio lle mae cyfrifoldeb sefydliadol a rennir am leoliad. O’r rhai a nododd ‘na’ y rheswm a grybwyllwyd fwyaf (118) oedd y byddai’n rhy feichus/lletchwith i sefydliadau, yn enwedig i’r rhai sy’n cael eu rhedeg gan wirfoddolwyr a grwpiau cymunedol.

1.6 Dealltwriaeth o’r diffiniad o Leoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr a oeddent yn glir a yw eu sefydliad yn dod o fewn cwmpas y diffiniad o Leoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd, a ddiffinnir fel ‘man y mae gan y cyhoedd neu unrhyw ran o’r cyhoedd fynediad iddo, trwy dalu neu fel arall, fel hawl neu yn rhinwedd caniatâd datganedig neu ymhlyg’.

Eglurder ynghylch a yw’r sefydliad yn dod o fewn y diffiniad o Leoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd

Atebodd y mwyafrif llethol o’r cyfranogwyr sy’n berchen ar Leoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd (711 allan o 763) eu bod yn ymwybodol o ddosbarthiad eu sefydliadau ac a yw’n dod o fewn cwmpas y diffiniad o Leoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd.

1.7 Diffiniad o ‘sefydliad mawr’

Mae’r Llywodraeth wedi cynnig y byddai Dyletswydd Diogelu yn berthnasol i sefydliadau sydd â 250 neu fwy o weithwyr. Gofynnwyd i’r cyfranogwyr a oedd yn glir a yw eu sefydliadau’n dod o fewn y maen prawf hwn.

Eglurder ynghylch a yw’r sefydliad yn dod o fewn y maen prawf maint

O ran maen prawf maint arfaethedig y Llywodraeth, lle byddai’r Ddyletswydd Diogelu yn gymwys neu sefydliadau â 250 neu fwy o weithwyr, roedd tua 7 o bob 10 o’r rhai a ymatebodd (567 allan o 763) yn gwybod a yw eu sefydliad yn perthyn i’r diffiniad.

1.8 Eithriadau eraill o’r Ddyletswydd (ac eithrio’r rhai a restrir yn Atodiad 1)

Yna gofynnodd yr ymgynghoriad i gyfranogwyr gyfeirio at Atodiad 1 y ddogfen ymgynghori7 ac yna ystyried a oeddent yn credu y dylid cael eithriadau eraill o Ddyletswydd Diogelu.

Eithriadau Eraill i’r Ddyletswydd Diogelu

Er nad oedd mwyafrif y cyfranogwyr (1,347 allan o 2340) yn credu y dylid cael eithriadau eraill (ac eithrio’r rhai yn Atodiad 1) o Ddyletswydd Diogelu, roedd dau o bob pump a ymatebodd i’r cwestiwn hwn (993) yn credu y dylid eu cael. I’r rhai a nododd y dylid cael eithriadau eraill o’r Ddyletswydd Diogelu, roedd yr eithriadau a gofnodwyd fwyaf yn cynnwys:

• Eithriadau ar gyfer Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd mewn lleoliadau risg isel (yn enwedig gwledig). Nodwyd hyn yn aml gan y rhai a ymatebodd ar ran addoldai

• Eithriadau yn seiliedig ar sgôr asesiad risg

• Eithriadau ar gyfer elusennau a Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd sy’n cael eu rhedeg yn bennaf neu gan wirfoddolwyr yn unig

• Eithriadau ar gyfer grwpiau cymunedol a neuaddau pentref a

• Eithriadau ar gyfer addoldai, yn enwedig os ydynt yn fach.

Adran 2

Beth ddylai’r gofynion fod?

Adran 2: Crynodeb o’r ymatebion

2.1 Cyflwyniad

Rhoddodd Adran 2 o’r Ddogfen Ymgynghori wybodaeth am yr hyn y dylai fod yn ofynnol i bartïon o fewn cwmpas Dyletswydd Diogelu ei wneud. Rhoddwyd pwyslais ar yr angen i bob sefydliad ystyried diogelwch staff a’r cyhoedd sy’n defnyddio eu cyfleusterau, a hyrwyddo gwaith partneriaeth gan nifer o sefydliadau sy’n berchen ar neu’n gweithredu mewn mannau cyhoeddus er mwyn sicrhau canlyniadau diogelwch effeithiol. Pwysleisiodd y byddai Dyletswydd, i lawer o sefydliadau, lleoliadau a mannau cyhoeddus, yn golygu newidiadau syml i systemau a phrosesau sy’n bodoli eisoes, heb unrhyw neu dim ond goblygiadau eithriadol o isel, ac i eraill byddai’n golygu ystyriaethau mwy sylweddol (a fyddai’n adlewyrchu’r gwaith a wnaed eisoes i rai).

Roedd yr ymgynghoriad yn gofyn rhai cwestiynau am yr elfen hon o Ddyletswydd a chrynhoir yr ymatebion yn y bennod hon.

2.2 Arfer gorau ar gyfer diogelwch amddiffynnol a chanlyniadau parodrwydd sefydliadol mewn mannau cyhoeddus

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr a yw eu sefydliadau’n cynnal asesiad risg ar gyfer terfysgaeth ar hyn o bryd. Rhannwyd yr ymatebion rhwng y rhai a oedd yn cynnal asesiad risg (540) a’r rhai nad oeddent (543).

Sefydliadau sy’n cynnal asesiad risg ar gyfer terfysgaeth

O’r rhai a ymatebodd ‘ydyn’ i gynhyrchu asesiad risg, cynhyrchodd y mwyafrif (449) yr asesiad risg yn fewnol yn hytrach na’i gaffael drwy unigolyn a benodwyd yn allanol (105).

Mae’r rhan fwyaf o sefydliadau sy’n cynnal asesiadau risg yn eu hadolygu o leiaf unwaith y flwyddyn, gydag ychydig o dan hanner (400) yn eu hadolygu sawl gwaith y flwyddyn. Treuliodd chwech o bob deg cyfranogwr y mae eu sefydliadau’n cynnal asesiadau risg (606) ganolrif o 4 diwrnod ar asesiadau o’r fath. Y pwyntiau eraill a godwyd oedd:

• Cynhelir asesiadau risg yn barhaus (yn parhau drosodd)

• Nid oedd yn bosibl rhoi ffigur cywir a

• Nododd rhai cyfranogwyr eu bod yn cynnal asesiadau risg gyda chymorth Cynghorwyr Diogelwch yr heddlu a/neu Gwrthderfysgaeth.

Adolygiadau asesu risg

Lliniaru yn erbyn risgiau terfysgaeth

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr beth yw’r camau lliniaru gwrthderfysgaeth y mae eu sefydliadau’n ymgymryd â hwy ar hyn o bryd. Ceir crynodeb isod o’r camau lliniaru a grybwyllwyd amlaf.

Lliniaru yn erbyn risgiau terfysgaeth

C23. Pa gamau lliniaru yn erbyn risgiau terfysgaeth y mae eich sefydliad yn ymgymryd â hwy ar hyn o bryd (dewiswch bob un sy’n berthnasol)?	Nifer y cyfranogwyr
Cydgysylltu â’r heddlu neu adnodd arall (e.e. ymgynghorydd diogelwch) ar fygythiadau a mesurau diogelwch priodol	529
Cynhelir hyfforddiant staff i godi ymwybyddiaeth o’r bygythiad a beth i’w wneud	502
Mae gweithdrefnau gwacáu ar waith ac fe’u deallir a’u hymarfer gan staff	498
Ystyrir gwendidau safle/lleoliad (i fygythiadau terfysgol) a mesurau lliniaru ffisegol priodol	491
Mae polisïau a gweithdrefnau diogelwch personél yn ystyried risgiau diogelwch	484
Protocolau a gweithdrefnau diogelwch sefydliadol wedi’u diffinio’n dda, gan gynnwys ar gyfer ymateb i ymosodiad terfysgol	462
Mae mesurau ar waith i nodi ac amharu ar ragchwilio gelyniaethus	433
Mae gweithdrefnau neu ap parhad busnes (e.e. ap Action Counters Terrorism) yn cynnwys gwybodaeth am sut i ymateb i ymosodiadau	412
Cymryd rhan mewn mentrau diogelwch lleol	399
Involved in local security initiatives	247
CYFANSWM NIFER Y CYFRANOGWYR	1,083

Ar gyfer nifer fach o gyfranogwyr a nododd yr opsiwn ‘arall’, roedd y camau lliniaru eraill a gynhaliwyd yn cynnwys:

• Teledu Cylch Cyfyng, staff sydd wedi’u hyfforddi ynghylch diogelwch, asesiadau risg, mesurau i atal troseddau cyffredinol, gweithio gyda’r heddlu gwrthderfysgaeth a/neu Gynghorwyr Diogelwch Gwrthderfysgaeth, cyngor diogelwch y Llywodraeth a

• Dywedodd rhai cyfranogwyr a nododd eu bod yn berchen ar Leoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd neu eu bod yn gyfrifol am ddiogelwch mewn Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd nad oeddent yn gwneud unrhyw gamau lliniaru yn erbyn terfysgaeth.

Gwariant

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr faint o arian y mae eu sefydliadau fel arfer yn ei wario ar fesurau neu brosesau diogelwch newydd neu ddiwygiedig a fyddai’n lliniaru yn erbyn risgiau terfysgol mewn un flwyddyn ariannol.

O’r rhai a ymatebodd i’r cwestiwn (1,148), rhoddodd ychydig o dan chwarter y cyfranogwyr (254) amcangyfrif o gostau, ac roedd yr ystod yn sylweddol, sy’n cyfateb i gymedrig o £9.64m a chanolrif o

£20,000. Roedd yr ymatebion testun rhydd mwyaf cyffredin yn cynnwys:

• Roedd yr arian sy’n cael ei wario ‘ddim llawer’ a

• Mae’r arian sy’n cael ei wario yn amrywio yn dibynnu ar y digwyddiad a gynhelir.

Y canlyniadau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol gorau mewn mannau cyhoeddus

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr beth oedd y gweithgareddau a’r mecanweithiau presennol yn eu barn hwy a arweiniodd at y canlyniadau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol gorau mewn mannau cyhoeddus. Mae’r tabl isod yn crynhoi’r canlyniadau ar gyfer pob un o’r mesurau a gyflwynwyd.

Gweithgareddau/mecanweithiau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol gorau

C25. Beth yw’r gweithgareddau a’r mecanweithiau presennol sydd, yn eich barn chi, yn arwain at y canlyniadau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol gorau mewn mannau cyhoeddus?	Nifer y cyfranogwyr
Cyrsiau codi ymwybyddiaeth a hyfforddiant staff	698
Ymgyrchoedd cyfathrebu e.e. Action Counters Terrorism a See It, Say It, Sorted	642
Cynhyrchion ac offer cyngor ac arweiniad	476
Mecanweithiau a phrosesau awdurdodau lleol	449

Soniodd cyfranogwyr yn aml am weithgareddau a mecanweithiau sy’n canolbwyntio ar godi ymwybyddiaeth fel dulliau effeithiol sy’n arwain at well canlyniadau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol mewn mannau cyhoeddus. Cyfeiriwyd llai at weithgareddau a mecanweithiau a oedd yn fwy gweithdrefnol a seiliedig ar gyngor.

Roedd gweithgareddau a mecanweithiau eraill a ystyriwyd gan gyfranogwyr yn arwain at y canlyniadau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol gorau mewn mannau cyhoeddus yn cynnwys:

• Yr heddlu

• Codi ymwybyddiaeth ymhlith y cyhoedd (yn parhau drosodd)

• Hyfforddiant perthnasol a chyfredol a

• Mecanweithiau sydd ar waith gan yr Awdurdod Lleol.

2.3 Potensial i weithgareddau a mecanweithiau presennol wneud mwy i liniaru bygythiadau terfysgol mewn mannau cyhoeddus

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr nodi swyddogaethau presennol yr awdurdod lleol sy’n arwain ar hyn o bryd at y canlyniadau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol gorau mewn mannau cyhoeddus.

Mae’r tabl isod yn dangos y canlyniadau ar gyfer pob un o’r swyddogaethau a gyflwynwyd.

Swyddogaethau gorau presennol awdurdodau lleol ar gyfer gwireddu canlyniadau diogelwch

C26. Beth yw swyddogaethau presennol awdurdodau lleol sy’n arwain ar hyn o bryd at y canlyniadau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol gorau mewn mannau cyhoeddus?	Nifer y cyfranogwyr
Prosesau Iechyd a Diogelwch, diogelwch tân a rheoli adeiladu	643
Grwpiau Cynghori ar Ddiogelwch (ar gyfer digwyddiadau)	477
Partneriaethau Diogelwch Cymunedol	442
Pwyllgorau Trwyddedu (ar gyfer gwerthu a chyflenwi alcohol, darparu adloniant a lluniaeth yn hwyr yn y nos)	382
Trwyddedu ar gyfer diogelwch meysydd chwaraeon	345
Fforymau Lleol Cymru Gydnerth	337
Prosesau cynllunio	326
Byrddau CONTEST a Diogelu	244
Ardaloedd Gwella Busnes (y gellir eu sefydlu gan Awdurdodau Lleol, busnesau neu unigolion i fod o fudd i fusnesau lleol)	221
NIFER LLAWN Y CYFRANOGWYR	1,083

Soniwyd yn amlach am swyddogaethau presennol awdurdodau lleol, a oedd yn cynnwys briffiau diogelwch penodol (megis diogelwch tân a phrosesau rheoli adeiladu) fel swyddogaethau sy’n arwain ar hyn o bryd at y canlyniadau diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd sefydliadol gorau mewn mannau cyhoeddus. Soniwyd yn llai aml am swyddogaethau presennol awdurdodau lleol a oedd yn fwy generig eu natur o’u cymharu.

Cymorth sydd ei angen i wella/cefnogi swyddogaethau presennol awdurdodau lleol i wireddu canlyniadau diogelwch mwy effeithiol

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr beth fyddai ei angen i wella neu gefnogi swyddogaethau presennol awdurdodau lleol i wireddu canlyniadau diogelwch mwy effeithiol. Codwyd amrywiaeth o themâu mewn ymateb i’r cwestiwn hwn.

• Gwell ymwybyddiaeth/amlygrwydd, gyda rhai yn cynnig defnyddio ymgyrchoedd hysbysebu effeithiol, tra bod eraill yn canolbwyntio mwy ar yr angen i wella ymwybyddiaeth o lefel y bygythiad

• Gwell ymgysylltu/cyfathrebu, drwy amrywiaeth o sianelau cyfathrebu (e.e. ar-lein, radio, neges destun) ond hefyd gyda phartneriaid a rhanddeiliaid eraill fel Ardaloedd Gwella Busnes, Cynghorwyr Diogelwch Gwrthderfysgaeth, gwasanaethau brys, adrannau cynllunio/trwyddedu, Prevent, Grwpiau Cynghori ar Ddiogelwch, Cymdeithas y Diwydiant Diogelwch, y Llywodraeth, y diwydiant trafnidiaeth, a chyda rhanddeiliaid eraill yn fwy cyffredinol. Roedd rhai’n teimlo y dylid gwneud ymgysylltu’n orfodol neu hyd yn oed y dylid deddfu ar ei gyfer (yn parhau drosodd)

• Mwy o gyngor a rhannu gwybodaeth, sy’n gyfredol ac yn fwyaf nodedig o ran arfer gorau, cyngor gan arbenigwyr yn y diwydiant, a chan yr heddlu

• Mwy o gyllid/adnoddau, ar gyfer awdurdodau lleol ond fe wnaeth eraill gyfeirio at yr angen am gyllid ychwanegol i’r heddlu ac i ariannu fforymau cydnerthedd lleol ac ati.

• Hyfforddiant, yn bennaf ar gyfer staff diogelwch ac ar gyfer Grwpiau Cynghori Diogelwch

• Modd i ddal sefydliadau a lleoliadau yn atebol

• Darparu cyngor a chymorth pwrpasol yn dibynnu ar faint y sefydliad/lleoliad

• Atebolrwydd, yn bennaf ar gyfer sefydliadau a lleoliadau o dan Ddyletswydd Diogelu

• Cydweithio agosach/gweithio a chydlynu cydgysylltiedig, gyda’r heddlu, Cynghorwyr Diogelwch Gwrthderfysgaeth a fforymau cydnerthedd lleol

• Pwynt cyswllt penodol

• Cysondeb mewn gwahanol agweddau megis canllawiau, negeseuon a gofynion

• Hwyluso mwy o gyngor ac arweiniad gan Grwpiau Cynghori ar Ddiogelwch

• Deddfwriaeth a thrwyddedu, yn ogystal ag i rai, gan gynnwys diogelwch, yn y broses gynllunio

• Mwy o gyfarfodydd grŵp/digwyddiadau ymgasglu

• Pwerau ychwanegol i Grwpiau Cynghori ar Ddiogelwch

• Mwy o ymweliadau a gwiriadau

• Cynllunio, gan gynnwys i rai pan ddaw’n fater o ddylunio mannau digwyddiadau

• Cynnal adolygiadau, gan gynnwys gyda mwy o reoleidd-dra

• Cynnal asesiadau risg, gyda rhai yn disgwyl offeryn cyfrifiannell risg yn seiliedig ar leoliad / capasiti / math o ddigwyddiad / statws rhybudd ac ati a

• Mesurau diogelwch/diogeledd.

2.4 Yr angen am ofyniad deddfwriaethol ar gyfer mannau cyhoeddus ar gyfer awdurdodau lleol a phartneriaid lleol eraill

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr am eu barn ar ofyniad deddfwriaethol posibl i awdurdodau lleol (ac awdurdodau cyhoeddus perthnasol fel Asiantaethau Priffyrdd) a phartneriaid lleol perthnasol eraill ddatblygu cynllun strategol i fynd i’r afael â therfysgaeth, er mwyn sicrhau diogelwch y cyhoedd, drwy weithio mewn partneriaeth.

Barn ar y gofyniad deddfwriaethol am gynllun strategol

C30. Beth yw eich barn am ofyniad deddfwriaethol posibl i awdurdodau lleol (ac awdurdodau cyhoeddus perthnasol fel Asiantaethau Priffyrdd) a phartneriaid lleol perthnasol eraill ddatblygu cynllun strategol i fynd i’r afael â therfysgaeth, er mwyn sicrhau diogelwch y cyhoedd, drwy weithio mewn partneriaeth?	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi y cynllun strategol deddfwriaethol	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu y cynllun strategol deddfwriaethol	Cefnogaeth net+/-
Pawb a roddodd ymateb 1,842)	652	759	-107
Rhanddeiliad (404)	135	176	-41
Heb fod yn Randdeiliaid (1,438)	517	583	-66

Roedd mwy o gyfranogwyr a wrthwynebodd (759 allan o 1,842) ofyniad deddfwriaethol i awdurdodau lleol a phartneriaid lleol eraill ddatblygu cynllun strategol, na’r rhai a’i cefnogodd (652).

Cafwyd nifer gymharol fawr o awgrymiadau gan gyfranogwyr mewn ymateb i’r cwestiwn hwn. Dangosir yr awgrymiadau a grybwyllir fwyaf yn y tabl isod.

Awgrym	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwneud awgrym
Dylai’r cynllun strategol deddfwriaethol fod yn gymesur â’r risg	115
Dylai fod gan y cynllun strategol deddfwriaethol rolau / cyfrifoldebau
/ disgwyliadau clir	97
Dylai’r cynllun strategol deddfwriaethol gael ei ategu gan gyllid / adnoddau	83
Dylai’r cynllun strategol deddfwriaethol gael ei arwain / ei weithredu gan yr awdurdodau lleol	75
Dylai fod gan y cynllun strategol deddfwriaethol ganllawiau clir / canllawiau llawn	72
Dylai’r cynllun strategol deddfwriaethol ddarparu hyfforddiant	66
Dylai’r cynllun strategol deddfwriaethol fod yn hyblyg / nid yn un maint sy’n addas i bawb	63

Sefydliadau a allai chwarae rhan wrth ddod â phartneriaethau at ei gilydd

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr pa sefydliadau a allai chwarae rhan yn y gwaith o ddod â phartneriaethau at ei gilydd. Sefydliadau llywodraeth leol oedd y rhai a grybwyllwyd fwyaf mewn ymateb i’r cwestiwn hwn (620). Cyfeiriwyd yn aml hefyd at y gwasanaethau brys (212), busnesau a pherchnogion busnes (185), ac adrannau’r Llywodraeth (177) fel sefydliadau y teimlai cyfranogwyr y gallent chwarae rhan flaenllaw yn y gwaith o ddod â phartneriaethau at ei gilydd. Cafwyd 1,374 o ymatebion eraill i’r cwestiwn hwn a oedd yn cyfeirio at amrywiaeth o sefydliadau ychwanegol. Ceir dadansoddiad llawn o sefydliadau a chanlyniadau yn Ffigur 2.3 isod.

Sefydliadau a allai chwarae rhan flaenllaw

Yr hyn y gellid ei gyflawni gan bartneriaethau o’r fath

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr pa ofynion y gallai partneriaethau eu darparu i wella diogelwch a pharodrwydd amddiffynnol. Gofynnwyd iddynt hefyd a oedd yn rhesymol ei gwneud yn ofynnol i sefydliadau perthnasol (er enghraifft y safleoedd cyfagos lle mae gofyniad deddfwriaethol presennol am ddiogelwch) weithio mewn partneriaeth i gyflawni canlyniadau diogelwch.

Rhoddodd cyfanswm o 1,631 o gyfranogwyr ymateb i’r cwestiynau hyn. O’r cyfranogwyr hyn, gadawodd 977 sylwadau a oedd yn cefnogi’r gofyniad i sefydliadau perthnasol weithio mewn partneriaeth i gyflawni canlyniadau diogelwch. Roedd 291 o gyfranogwyr a wnaeth sylwadau gwrthgyferbyniol.

Barn ar ddulliau partneriaeth o wella canlyniadau diogelwch

C33. Pa ofynion i wella diogelwch a pharodrwydd amddiffynnol y gallai partneriaethau o’r fath eu cyflawni’n realistig? C35. Os oes gofyniad deddfwriaethol presennol am ddiogelwch (e.e. ar rai meysydd chwaraeon a safleoedd trafnidiaeth, neu yn y dyfodol y sefydliadau a’r lleoliadau hynny sy’n ddarostyngedig i Ddyletswydd Diogelu), a yw’n rhesymol ei gwneud yn ofynnol i sefydliadau perthnasol (er enghraifft y rhai sy’n gysylltiedig â’r safle) weithio mewn partneriaeth i gyflawni canlyniadau diogelwch?	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi partneriaethau a’u canlyniadau	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu partneriaethau a’u canlyniadau	Cefnogaeth net +/-
Pawb a roddodd ymateb (1,631)	977	291	+686
Rhanddeiliad (359)	208	65	+143
Heb fod yn Randdeiliaid (1,272)	769	226	+543

Y prif reswm dros gefnogaeth oedd y manteision posibl a ddaw yn sgil partneriaethau cydweithredol, yn enwedig wrth ystyried rhannu gwybodaeth. Yn y pen draw, ystyriwyd bod trefniant o’r fath yn gwella diogelwch a diogeledd y cyhoedd ac yn cael ei ystyried gan rai yn hir-ddisgwyliedig.

Roedd teimlad hefyd y byddai partneriaethau o’r fath yn cynyddu ymwybyddiaeth o fygythiadau, yn lleihau gwendidau, yn helpu i ddarparu darlun cyfannol o fygythiadau a byddai hefyd o fudd i’r sefydliadau hynny sy’n gysylltiedig â’r lleoliadau.

Cynigiwyd rhywfaint o gefnogaeth amodol hefyd gan gyfranogwyr, a oedd yn cyffwrdd â materion a godwyd yn flaenorol yn ystod yr ymgynghoriad gan gynnwys sicrhau bod y partneriaethau’n briodol ac yn gymesur â’r risg a’r bygythiad a gyflwynir. Nododd eraill bwysigrwydd darparu cyllid ac adnoddau cysylltiedig hefyd.

Nid oedd llai o gyfranogwyr yn cefnogi cynnull partneriaethau o’r fath (291). Y prif resymau dros wrthwynebu oedd bod partneriaethau o’r fath yn ddiangen ac y byddai ‘canllawiau yn unig’ yn ddigonol. Roedd eraill yn teimlo y byddai creu partneriaethau yn afresymol ac yn anghymesur â’r risgiau.

2.5 Priodoldeb cyflwyno canllawiau deddfwriaethol i sicrhau mwy o sicrwydd ynghylch ystyriaethau a chanlyniadau diogelwch

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr am ble mae canllawiau diogelwch y Llywodraeth ar hyn o bryd, er enghraifft gyda gweithredwyr bysiau a choetsys a phorthladdoedd masnachol, ac a fyddai’n briodol i’r canllawiau hyn ddod yn ddeddfwriaethol o dan y Ddyletswydd Diogelu er mwyn sicrhau mwy o sicrwydd ynghylch ystyriaethau a chanlyniadau diogelwch.

Barn ar ganllawiau diogelwch y Llywodraeth i ddod yn ganllawiau deddfwriaethol

C36. Lle mae canllawiau diogelwch y Llywodraeth yn bodoli ar hyn o bryd (e.e. gweithredwyr bysiau a choetsys a phorthladdoedd masnachol a llongau â baner y DU) a fyddai’n briodol i’r canllawiau hyn ddod yn ganllawiau deddfwriaethol o dan y Ddyletswydd Diogelu er mwyn sicrhau mwy o sicrwydd ynghylch ystyriaethau a chanlyniadau diogelwch?	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi canllawiau diogelwch y Llywodraeth i ddod yn ganllawiau deddfwriaethol	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu canllawiau diogelwch y Llywodraeth i ddod yn ganllawiau deddfwriaethol	Cefnogaeth net +/-
Pawb a roddodd ymateb (1,351)	872	274	+598
Rhanddeiliad (293)	171	65	+106
Heb fod yn Randdeiliaid (1,058)	701	209	+492

Lle mae canllawiau diogelwch y Llywodraeth yn bodoli ar hyn o bryd, mae 872 allan o 1,351 yn credu y byddai’n briodol i’r canllawiau hyn ddod yn ddeddfwriaethol o dan y Ddyletswydd Diogelu.

Gwnaeth cyfanswm o 274 o gyfranogwyr sylwadau i wrthwynebu priodoldeb cyflwyno canllawiau deddfwriaethol. Y prif resymau dros wrthwynebu yw:

• Byddai deddfwriaeth yn ddiangen gan fod y canllawiau presennol yn ddigonol

• Byddai deddfwriaeth yn anghymesur ac yn llawdrwm

• Byddai gweithredu’r ddeddfwriaeth yn ddrud ac yn ychwanegu costau at leoedd sydd eisoes yn ei chael hi’n anodd yn ariannol

• Ni fyddai deddfwriaeth yn ddigon hyblyg

• Byddai’n golygu dull ‘un maint sy’n addas i bawb’ a

• Byddai deddfwriaeth yn cynyddu biwrocratiaeth a rheolau biwrocrataidd.

2.6 Mandadu canllawiau diogelwch cyhoeddedig/cynlluniau gwirfoddol ar gyfer cynhyrchion y gellid eu defnyddio fel arfau o dan Ddyletswydd Diogelu

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr wneud sylwadau ynghylch a fyddai’n rhesymol i fusnesau a gweithredwyr eraill gael mandad i ddilyn canllawiau diogelwch cyhoeddedig a/neu gynlluniau gwirfoddol ar gyfer cynhyrchion y gellid eu defnyddio fel arfau o dan Ddyletswydd Diogelu. Roedd y rhan fwyaf o’r cyfranogwyr a ymatebodd i’r cwestiwn hwn (844) hefyd o’r farn y byddai’n rhesymol i fusnesau a gweithredwyr eraill gael mandad i ddilyn y Ddyletswydd Diogelu (o’i gymharu â 296 a wrthwynebodd).

Barn ar fusnesau i gael mandad i ddilyn y canllawiau o dan ddyletswydd diogelu

C37. Lle mae’r Llywodraeth wedi cyhoeddi canllawiau diogelwch (e.e. gweithredwyr bysiau a choetsys a phorthladdoedd masnachol a llongau â baner y DU) neu wedi sefydlu cynlluniau gwirfoddol ar gyfer cynhyrchion y gellid eu defnyddio fel arfau, a fyddai’n rhesymol i fusnesau a gweithredwyr eraill sy’n gyfrifol gael mandad i ddilyn y canllawiau hynny o dan Ddyletswydd Diogelu?	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi i fusnesau gael mandad i ddilyn y canllawiau o dan dyletswydd diogelu	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu i fusnesau gael mandad i ddilyn y canllawiau o dan ddyletswydd diogelu	Cefnogaeth net+/-
Pawb a roddodd ymateb (1,372)	844	296	+548
Rhanddeiliad (292)	168	64	+104
Heb fod yn Randdeiliaid (1,080)	676	232	+444

2.7 Ymgysylltu â sefydliadau partner i sicrhau gwell dealltwriaeth o fygythiad terfysgol, rheoli risg a mesurau lliniaru

Gofynnodd yr ymgynghoriad sut y gellid annog neu orfodi sefydliadau sy’n gweithio mewn mannau cyhoeddus i ymgysylltu â sefydliadau partner (e.e. yr heddlu) i sicrhau bod gwell dealltwriaeth o fygythiad terfysgol, rheoli risg a mesurau lliniaru. Mae’r themâu allweddol a godwyd gan gyfranogwyr wedi’u crynhoi yn y tabl isod.

Thema	Nifer y cyfranogwyr
Annog ymgysylltu â’r heddlu	195
Gwneud ymgysylltu’n orfodol / ei ddeddfu	180
Gwella cydweithio / cydgysylltu / gweithio cydgysylltiedig	130
Cynnull cyfarfodydd/fforymau lleol	129
Hyfforddiant / addysg	118
Gwneud ymgysylltu yn un o amodau trwyddedu / caniatâd	96
Darparu canllawiau clir / canllawiau llawn	85
Mwy o ymweliadau / presenoldeb / gwiriadau - gan yr heddlu	80
Darparu cyllid / adnoddau	76
Darparu cyngor / gwybodaeth	73
Rhannu arfer gorau	70
Gwella ymwybyddiaeth / gwelededd	62
Gosod rolau / cyfrifoldebau / disgwyliadau clir	56
Darparu person cyswllt penodol i gydgysylltu - o fewn yr heddlu	55
NIFER LLAWN Y CYFRANOGWYR	1,397

Roedd y sylwadau’n adlewyrchu’r gwerth a roddwyd gan gyfranogwyr ar gyfathrebu effeithiol, ac roedd hon yn thema gyffredin a oedd yn rhedeg drwy gyfran fawr o’r ymatebion. Roedd gan y cyfranogwyr farn ychydig yn wahanol ynglŷn â’r math o gyfathrebu neu ymgysylltu y byddai ei angen, ond serch hynny roedd y pwyslais ar ei bwysigrwydd yn glir yn yr ymatebion.

Roedd themâu eraill a grybwyllwyd yn llai cyffredin yn cynnwys:

• Gadael i’r heddlu arwain ymgysylltu (a sicrhau bod ganddynt ddigon o arian ac adnoddau) a rhoi mwy o ymddiriedaeth ynddynt

• Mwy o ymwybyddiaeth ac amlygrwydd ynghylch lefel y bygythiad (o bosibl drwy addysg well i staff) a

• Yr angen posibl i gymell sefydliadau a lleoliadau drwy sicrhau nad oes unrhyw gostau afresymol yn gysylltiedig.

2.8 Costau a manteision ymyrryd a ragwelir ar ffurf Dyletswydd Diogelu

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr am Atodiad 39, sy’n nodi costau a manteision ymyrryd a ragwelir ar ffurf Dyletswydd Diogelu, ac a oedd ganddynt unrhyw sylwadau ar hyn. Cafwyd tua dwywaith cymaint o sylwadau negyddol tuag at gostau a manteision ymyrryd na sylwadau cadarnhaol.

Sylwadau ar Atodiad 3 – costau a manteision

C40. Mae Atodiad 3 yn nodi costau a manteision ymyrryd a ragwelir ar ffurf Dyletswydd Diogelu. Rhowch unrhyw sylwadau sydd gennych yn yr Atodiad hwn.	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi Atodiad 3 – costau a manteision	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu Atodiad 3 – costau a manteision	Cefnogaeth net +/-
Pawb a roddodd ymateb (977)	235	642	-407
Rhanddeiliad (261)	55	183	-128
Heb fod yn Randdeiliaid (716)	180	459	-279

O ran sylwadau negyddol, roedd y prif faterion a godwyd yn cynnwys:

• Y gost, a fyddai’n ychwanegu costau ychwanegol i amrywiaeth o randdeiliaid, ar gyfer busnesau o fewn y cwmpas ond hefyd i’r rhai ar yr ochr orfodi/rheoleiddio (e.e. yr heddlu, awdurdodau lleol). Mynegwyd pryder am elusennau a’r sefydliadau hynny sy’n gweithredu yn y sector gwirfoddol, addoldai/sefydliadau crefyddol a hefyd ar gyfer sefydliadau a lleoliadau llai

• Y posibilrwydd o gau busnesau a lleoliadau oherwydd y goblygiadau o ran costau

• Y premiymau/costau yswiriant uwch

• Amhendantrwydd canfyddedig y costau (a’r manteision)

• Diffyg budd i rai, gan gynnwys sefydliadau crefyddol, safleoedd risg isel a sefydliadau a lleoliadau llai

• Ystyrir bod y manteision yn afrealistig a’u bod wedi’u gorbwysleisio

• Mae costau wedi’u tanddatgan a byddent yn fwy yn y pen draw

• Bydd y costau’n drech na’r manteision

• Y baich cynyddol ar rai sefydliadau a gwirfoddolwyr

• Yr effaith ar elusennau a sefydliadau gwirfoddol, gan gynnwys y potensial i leihau cyfranogiad mewn gwaith elusennol a

• Potensial iddo danseilio hyder y cyhoedd drwy barhau i ganolbwyntio ar fygythiadau terfysgol.

O’r cyfranogwyr hynny a wnaeth sylwadau cefnogol mewn ymateb i gostau a manteision ymyrryd a nodir yn Atodiad 3, roedd y prif resymau’n cynnwys:

• Gellir cyfiawnhau’r costau, ac ystyriwyd y byddai’r manteision yn drech na’r gost

• Mae costau a manteision yn rhesymol, yn deg ac wedi’u nodi’n gywir

• Cydnabuwyd y manteision cyffredinol, gan gynnwys pwysigrwydd pennaf diogeledd a diogelwch y cyhoedd ac

• Yr effaith gadarnhaol ar hyder y cyhoedd i leihau ofn a’r budd canlyniadol canfyddedig i’r economi. Cyfeiriodd rhai at eu cred y byddai’n achub bywydau yn y pen draw, a dyma oedd y budd mwyaf ohonynt i gyd.

Roedd cyfranogwyr eraill a wnaeth sylwadau yn cynnig cefnogaeth amodol i’r costau/budd-daliadau a gyflwynwyd yn Atodiad 3, a’r prif reswm oedd y dybiaeth bod y costau’n gywir ac yn rhesymol.

Adran 3

Sut y dylai cydymffurfedd weithio?

Adran 3: Crynodeb o’r ymatebion

3.1 Cyflwyniad

Ystyriodd Adran 3 o’r Ddogfen Ymgynghori sut y gallai’r rhai o fewn cwmpas Dyletswydd Diogelu ddangos cydymffurfedd yn y ffordd fwyaf effeithlon. Roedd hefyd yn nodi ar ba sail y byddai’r Llywodraeth yn goruchwylio ac yn ceisio sicrwydd ar gyflawni Dyletswydd Diogelu ac yn gofyn am farn ar ddefnyddio cosbau sifil am beidio â chydymffurfio.

3.2 Y ffordd orau o ddefnyddio trefn arolygu i gefnogi gwelliannau i ddiwylliant ac arferion diogelwch

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr sut y gellid defnyddio trefn arolygu orau i gefnogi gwelliannau i ddiwylliant ac arferion diogelwch.

Rhannwyd y sylwadau a gafwyd mewn ymateb i’r cwestiwn hwn bron yn gyfartal rhwng y rhai a oedd yn datgan cefnogaeth i drefn o’r fath a’r rhai a oedd yn ei gwrthwynebu.

Barn ar drefn arolygu ar gyfer Dyletswydd

C42. Sut y gellir defnyddio trefn arolygu orau i gefnogi gwelliannau i ddiwylliant ac arferion diogelwch?	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi trefn arolygu	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu trefn arolygu	Cefnogaeth net +/-
Pawb a roddodd ymateb (1,780)	194	191	+3
Rhanddeiliad (394)	42	47	-5
Heb fod yn Randdeiliaid (1,386)	152	144	+8

O’r cyfranogwyr hynny a wnaeth sylwadau i gefnogi trefn arolygu, roedd y prif resymau dros y gefnogaeth yn cynnwys:

• Nodi meysydd y mae angen eu gwella ac unrhyw wendidau neu fannau hyglwyf

• Bydd trefn o’r fath yn gwella cydymffurfiedd â’r Ddyletswydd ac yn annog pobl i’w derbyn

• Ffordd o rannu arfer gorau

• Mae arolygiad o’r fath yn hir-ddisgwyliedig ac yn angenrheidiol

• Yn y pen draw, bydd diogelwch y cyhoedd yn cael ei wella a

• Byddai’n arwain at welliant mewn hyder a gwybodaeth tra’n cynyddu ymwybyddiaeth a chysondeb ymhlith lleoliadau a gweithredwyr.

O’r rhai a gyflwynodd sylwadau i wrthwynebu trefn arolygu, y prif resymau oedd nad oedd cyfranogwyr yn credu ei bod yn angenrheidiol a bod y mesurau presennol yn ddigonol, gyda threfn arolygu yn cael ei hystyried yn llawdrwm ac yn anghymesur hyd at bwynt lle mae’n afresymol. Roedd rhai o’r farn bod y costau’n afresymol ac yn teimlo y byddai’n well eu gwario mewn mannau eraill, tra bod yr heriau posibl o orfodi arolygiadau o’r fath yn rhesymau eraill a nodwyd yn erbyn y cynnig.

3.3 Gweithredu trefn gydymffurfio (arolygu a gorfodi)

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr roi sylwadau ynghylch sut y gallai trefn gydymffurfio (arolygu a gorfodi) weithredu. Nododd rhai cyfranogwyr fesurau gwirioneddol y gellid eu gweithredu fel rhan o drefn o’r fath, tra bod eraill wedi codi awgrymiadau mewn ymateb.

Mae’r tabl isod yn crynhoi’r prif fesurau y credai cyfranogwyr y dylent fod yn elfennau allweddol o drefn gydymffurfio.

Y mesurau uchaf i fod yn elfennau allweddol o’r drefn gydymffurfio

Mesur trefn gydymffurfio	Nifer y cyfranogwyr
Hyfforddiant	115
Ymweliadau / arolygiadau rheolaidd	104
Archwiliadau	65
Cosbau / cosbedigaethau am beidio â chydymffurfio / gorfodi priodol yn ofynnol	64
Gwiriadau / hapwiriadau	56
Mesurau iechyd a diogelwch	56
Ymweliadau / arolygiadau rheolaidd, a allai fod yn ddirybudd	46
Ymweliadau / arolygiadau blynyddol rheolaidd	44
System achredu / ardystio	44
Hunanasesiadau	43
Archwiliadau diogelwch tân	36
Ymweliadau / arolygiadau rheolaidd, sy’n cael eu cyhoeddi / eu cynllunio	33

3.4 Defnyddio cosbau sifil am beidio â chydymffurfio

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr am eu barn ar ddefnyddio cosbau sifil (dirwyon) ar gyfer sefydliadau sy’n methu’n barhaus â chymryd camau rhesymol i leihau effaith bosibl ymosodiadau sy’n gysylltiedig â sicrhau cydymffurfedd â Dyletswydd Diogelu.

Yn gyffredinol, roedd y farn tuag at ddefnyddio dirwyon am beidio â chydymffurfio wedi’i rhannu’n gymharol. Cyflwynwyd dadleuon cryf gan gyfranogwyr a oedd yn cefnogi ac yn gwrthwynebu’r cynnig.

Barn ar gosbau sifil

C43. Beth yw eich barn am ddefnyddio cosbau sifil (dirwyon) ar gyfer sefydliadau sy’n methu’n barhaus â chymryd camau rhesymol i leihau effaith bosibl ymosodiadau sy’n gysylltiedig â sicrhau cydymffurfedd â Dyletswydd Diogelu?	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi cosbau sifil	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu cosbau sifil	Cefnogaeth net +/-
Pawb a roddodd ymateb (1,780)	517	547	-30
Rhanddeiliad (394)	99	153	-54
Heb fod yn Randdeiliaid (1,386)	418	394	+24

Roedd y rhesymau dros gefnogi’r defnydd o ddirwyon yn cynnwys:

• Cynnydd mewn cydymffurfedd

• Y teimlad bod cosbau sifil yn angenrheidiol ac yn hir-ddisgwyliedig

• Y cynnydd mewn atebolrwydd lleoliadau a sefydliadau

• Tegwch canfyddedig cosbau o’r fath ac

• Yn y pen draw, byddai’r mesur yn arwain at welliant mewn diogelwch a diogeledd y cyhoedd.

Roedd y rhesymau dros wrthwynebu’r cynnig cosb sifil yn cynnwys:

• Dim angen a/neu annheg

• Roedd y diffiniad o ‘gamau rhesymol’ yn amwys ac yn aneglur

• Yr angen i eithrio rhai mathau o leoliadau a sefydliadau

• Yr heriau sy’n gysylltiedig â’r gost i orfodi cosbau sifil

• Y potensial iddo fod yn wrthgynhyrchiol ac

• Yn y pen draw, nid yw’n arwain at well cydymffurfedd.

3.5 Sylwadau eraill mewn perthynas â gweithredu trefn gydymffurfedd

Gwnaed rhai sylwadau eraill ar draws yr ymgynghoriad mewn perthynas â gweithredu trefn gydymffurfedd.

Sylwadau ar y drefn gydymffurfedd

C44. A oes gennych unrhyw sylwadau eraill ynghylch sut y gallai cyfundrefn gydymffurfedd (arolygu a gorfodi) weithredu?	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi trefn gydymffurfedd	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu trefn gydymffurfedd	Cefnogaeth net +/-
Pawb a roddodd ymateb (1,780)	21	159	-138
Rhanddeiliad (394)	6	37	-31
Heb fod yn Randdeiliaid (1,386)	15	122	-107

I grynhoi, fe wnaeth y sylwadau hynny a oedd yn cefnogi gweithredu trefn gydymffurfedd ailadrodd cefnogaeth, tra dywedodd eraill ei fod wedi gweithio mewn mannau eraill a’i bod yn hir-ddisgwyliedig

Roedd y sylwadau hynny a oedd yn ailadrodd eu gwrthwynebiad i drefn o’r fath yn cynnwys rhai themâu allweddol a godwyd mewn mannau eraill mewn rhai ymatebion, gan gynnwys ei bod yn llawdrwm, y gost bosibl, yr effaith negyddol bosibl ar gynnal digwyddiadau a’r potensial iddi fod yn niweidiol i rai busnesau.

Adran 4

Sut y dylai’r Llywodraeth gefnogi a gweithio gyda phartneriaid orau?

Adran 4: Crynodeb o’r ymatebion

4.1 Cyflwyniad

Amlinellodd Adran 4 o’r Ddogfen Ymgynghori sut y mae’r Llywodraeth ar hyn o bryd yn rhoi cyngor ac arweiniad i’r rhai sy’n gyfrifol am Leoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd, a sut y gellid gwella’r ymdrechion hyn, a symud mecanweithiau newydd ymlaen i gefnogi’r gwaith o gyflawni’r Ddyletswydd Diogelu.

Fe wnaeth y Ddogfen amlygu mecanweithiau newydd a ddatblygwyd gan y Llywodraeth i gynyddu’r ystod o ymgysylltu a darparu offer a chynhyrchion wedi’u teilwra i anghenion defnyddwyr. Fodd bynnag, cydnabu hefyd fod ymgysylltu a defnyddio yn wirfoddol, a gall ymwybyddiaeth o’r offer hyn fod yn isel ymhlith y rhai sy’n gyfrifol am Leoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd.Os datblygir Dyletswydd Diogelu, bydd angen gwella ymdrechion i gefnogi sefydliadau o fewn cwmpas y Ddyletswydd.

Amlinellodd rywfaint o’r cyngor a’r arweiniad posibl hwn.

Aeth y Ddogfen Ymgynghori ymlaen i nodi pwysigrwydd sefydliadau sy’n aelodau a chynrychioliadol, gan gynnwys y diwydiant diogelwch, wrth godi ymwybyddiaeth o ran cyfathrebu a chefnogi’r gwaith o gyflawni, a sut y gellid defnyddio Dyletswydd Diogelu i gymell yn hytrach na gorfodi cydymffurfiedd.

Roedd yn ystyried bod hyn yn bwysig o ran sicrhau nad yw’r Ddyletswydd yn creu unrhyw ganlyniadau neu gostau anfwriadol yn ddiofal.

Mae’r adran hon yn crynhoi ymatebion i’r cwestiynau a ofynnwyd wedyn i gyfranogwyr yn Adran 4.

4.2 Beth fyddai fwyaf defnyddiol i helpu i gydymffurfio â Dyletswydd Diogelu?

Gofynnwyd i bawb sy’n berchen ar/gweithredu Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd neu sy’n gyfrifol am ddiogelwch Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd (1,083) beth fyddent yn ei gael fwyaf defnyddiol wrth eu helpu i gydymffurfio â Dyletswydd Diogelu. Mae’r tabl isod yn dangos y canlyniadau ar gyfer pob un o’r mesurau a gyflwynwyd.

Mesurau mwyaf defnyddiol i helpu i gydymffurfio â Dyletswydd Diogelu

C48. Beth fyddech chi’n ei gael fwyaf defnyddiol i’ch helpu i gydymffurfio â Dyletswydd Diogelu?	Nifer y cyfranogwyr
Un gwasanaeth digidol lle gallech gyrchu deunydd, cyngor a hyfforddiant perthnasol mewn un lle	806
Templed asesu risg	795
Gwybodaeth am gynnal asesiad risg ar gyfer bygythiadau terfysgaeth	671
Gwybodaeth hawdd ei dreulio ynglŷn â bygythiad a methodolegau ymosod	667
Cyngor ar yr hyn sy’n gyfystyr â mesurau lliniaru rhesymol ymarferol a phriodol sy’n briodol ar gyfer fy amgylchiadau	657
Cyrsiau hyfforddi ac ymwybyddiaeth staff	654
Cyngor yn ymwneud â sut y gall sefydliad baratoi ar gyfer ymosodiad terfysgol	591
Cyngor yn ymwneud â mesurau lliniaru ar gyfer diogelwch amddiffynnol	583
Cynhyrchion e-ddysgu	582
Cyngor yn ymwneud â diogelwch personél a phobl	577
Cyfarfod lleol lle gallaf siarad am y Ddyletswydd gydag arbenigwyr a sefydliadau tebyg eraill	551
Cyfarfod sector lle gallaf siarad am y Ddyletswydd gydag arbenigwyr a sefydliadau tebyg eraill	466
Ap	393
Datblygu ardystiadau neu safonau cynnyrch ar gyfer agweddau ar y dull	380
Arall	186

Y peth y byddai bron i dri chwarter y gweithredwyr neu’r perchnogion Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd yn ei gael fwyaf defnyddiol o ran eu helpu i gydymffurfio â Dyletswydd Diogelu oedd gwasanaeth digidol lle gellid cyrchu deunyddiau, cyngor a hyfforddiant perthnasol mewn un lle (806). Roedd ychydig yn llai yn teimlo y byddai templed asesu risg (795) yn ddefnyddiol tra bod dros dri o bob pump yn gofyn am wybodaeth am gynnal asesiad risg ar gyfer bygythiadau terfysgaeth (671).

Teimlai mwy na hanner perchnogion neu weithredwyr Lleoliadau Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd y byddai cyngor mewn meysydd penodol yn fwyaf defnyddiol i’w helpu i gydymffurfio â Dyletswydd Diogelu, gan gynnwys:

• Cyngor ar yr hyn sy’n gyfystyr â mesurau lliniaru rhesymol ymarferol a phriodol ar gyfer fy amgylchiadau (657)

• Cyngor ynghylch sut y gall sefydliad baratoi ar gyfer ymosodiad terfysgol posibl (591)

• Cyngor yn ymwneud â mesurau lliniaru ar gyfer diogelwch amddiffynnol (583) a

• Cyngor yn ymwneud â diogelwch personél a phobl (577).

4.3 Cyngor a chymorth sydd eu hangen ar gyfer sefydliadau a lleoliadau o fewn cwmpas y Ddyletswydd Diogelu

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr pa gyngor a chymorth y credent y byddai eu hangen ar gyfer sefydliadau a lleoliadau o fewn cwmpas y Ddyletswydd Diogelu. Aeth y Ddogfen Ymgynghori ymlaen hefyd i ofyn am gymhlethdodau mannau cyhoeddus a pha gymorth ac arbenigedd pwrpasol ychwanegol y gellid eu darparu, o ystyried yr angen posibl am weithio mewn partneriaeth.

O ran y cyngor a’r cymorth sydd eu hangen ar sefydliadau o fewn cwmpas y Ddyletswydd Diogelu, y themâu a godwyd amlaf gan gyfranogwyr (1,185) oedd sicrhau bod cyngor a chymorth yn bwrpasol ac nid yn ‘un maint sy’n addas i bawb’, yr angen am eglurder a phwysigrwydd ymgysylltu a chyfathrebu effeithiol. Fe wnaeth y cyfranogwyr amlygu hefyd yr angen i gynnwys arbenigwyr diogelwch o ran darparu cyngor ac arweiniad.

4.4 Sut y gallai’r Llywodraeth gefnogi a gweithio gyda phartneriaid orau

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr a oedd ganddynt unrhyw gynigion eraill ynghylch yr hyn y gallai’r Llywodraeth ei wneud i gefnogi partneriaid i gyflawni Dyletswydd Diogelu.Gadawodd cyfanswm o 483 o gyfranogwyr ymateb yn y cwestiwn hwn.

Y prif gymorth a nodwyd mewn ymateb i’r cwestiwn hwn oedd yr angen i’r Llywodraeth ddarparu cyllid ac adnoddau. Roedd rhai ymatebion yn nodi pwy y dylid targedu adnoddau o’r fath atynt – er enghraifft, gwasanaethau brys, awdurdodau lleol, fforymau cydnerthedd lleol, gwasanaethau diogelwch a’r heddlu. Gofynnodd eraill am ddarparu benthyciadau i brynu offer diogelwch.

Y prif ddarn arall o gymorth oedd darparu gwybodaeth, cyngor ac arweiniad, sy’n:

• Pwrpasol

• Hawdd ei gyrraedd ac o un ffynhonnell

• Syml a hawdd ei ddeall

• Clir ynghylch pa fesurau lliniaru sy’n effeithiol

• Ar-lein

• Diweddariadau rheolaidd a rhagweithiol ac

• Yn cefnogi sefydliadau a lleoliadau i gynllunio.

4.5 Defnyddio a sgorio’r canllawiau cyfredol

Gofynnwyd i bawb sy’n berchen ar/gweithredu Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd neu sy’n gyfrifol am ddiogelwch Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd (1,083) a ydynt ar hyn o bryd yn cael cyngor gan y Llywodraeth ynghylch bygythiad, diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd. Roedd mwy a ddywedodd eu bod yn cyrchu cyngor gan y Llywodraeth (599) o’i gymharu â’r rhai a ddywedodd nad oeddent (484).

Y rhai sy’n cyrchu cyngor gan y Llywodraeth ynghylch bygythiad, diogelwch amddiffynnol a pharodrwydd

Roedd y rhesymau mwyaf cyffredin dros beidio â chyrchu cyngor ac arweiniad y Llywodraeth yn cynnwys peidio â gwybod ei fod yn bodoli (217), heb feddwl bod angen iddynt fynd i’r afael â’r bygythiad (200), diffyg amser i gyrchu’r wybodaeth (74), ac yn rhy ddryslyd i ddod o hyd i’r hyn y maent am ei gael (34).

C47. Pam nad ydych yn cyrchu’r cyngor a’r arweiniad hwn ar hyn o bryd?	Nifer y cyfranogwyr
Ni wyddwn ei fod yn bodoli	217
Ni chredaf fod angen imi fynd i’r afael â’r bygythiad	200
Nid oes gennyf yr amser i gyrchu hyn	74
Mae’n rhy ddryslyd dod o hyd i’r hyn yr wyf am ei gael	34
Arall	302

4.6 Mynediad at wybodaeth am wrthderfysgaeth drwy wasanaeth digidol a ddarperir gan y Llywodraeth/heddlu

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr am unrhyw sylwadau neu awgrymiadau pellach ynghylch sut y gallent gyrchu gwybodaeth am wrthderfysgaeth a gweithio gyda phartneriaid lleol ar faterion gwrthderfysgaeth yn y dyfodol.

Un o’r themâu allweddol a ddeilliodd o ymatebion i’r cwestiwn hwn oedd bod cyfranogwyr yn gweld cyfuniad o grwpiau, cyfarfodydd a fforymau yn ganolog i gyrchu gwybodaeth a gweithio gyda phartneriaid lleol. Soniwyd hefyd am fforymau cydnerthedd fel opsiynau. Cafwyd amrywiaeth o awgrymiadau eraill am fformat cyfarfodydd o’r fath gan gynnwys:

• Gallai cyfarfodydd ar lefel leol, ranbarthol a chenedlaethol i gyd chwarae rhan bwysig
• Partneriaethau Diogelwch Cymunedol
• Nodi Parthau Diogelwch Cymunedol
• Rhwydwaith/Bwrdd CONTEST
• Yr angen am ddigwyddiadau sy’n cynnwys cyfarfodydd wyneb yn wyneb
• Grwpiau laser
• Sectorau aml-asiantaeth/traws-sectorau
• Bwrdd Prevent a
• Gyda swyddogion gwrthderfysgaeth ac asiantaethau eraill fel yr heddlu ac ati.

Gweithio gyda phartneriaid lleol ar faterion gwrthderfysgaeth yn y dyfodol

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr a fyddent yn cyrchu gwybodaeth am wrthderfysgaeth drwy wasanaeth newydd y mae Plismona gwrthderfysgaeth yn ei chynllunio, ar y cyd â’r Llywodraeth a’r Sector Preifat.

Dywedodd bron i bedwar o bob pump o’r cyfranogwyr a ymatebodd (1,822) y byddent yn cyrchu gwybodaeth am wrthderfysgaeth pe bai’r gwasanaeth arfaethedig ar gael iddynt, tra dywedodd ychydig dros un o bob pump (519) na fyddent. Wrth edrych ar hyn gan y rhai sy’n berchen ar, yn gweithredu, neu’n gyfrifol am ddiogelwch mewn Lleoliad sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd, mae cyfran y rhai sy’n dweud ‘Byddwn’ yn codi i dros bedwar o bob pump (885 yn dweud ‘Byddwn’ a 198 yn dweud ‘Na fyddwn’). Gellir dweud y gwrthwyneb ar gyfer y rhai nad ydynt yn berchen, yn gweithredu neu’n gyfrifol am ddiogelwch gyda llai na thri chwarter yn dweud ‘Byddwn’ (937 yn dweud ‘Byddwn’ a 321 yn dweud ‘Na fyddwn’).

Y rhai a fyddai’n cyrchu gwybodaeth am wrthderfysgaeth pe bai gwasanaeth newydd ar gael iddynt

Rhesymau dros beidio â bod eisiau cyrchu gwasanaeth gwybodaeth gwrthderfysgaeth

Cyfeiriodd y rhai a ddywedodd nad ydynt am gyrchu gwybodaeth am wrthderfysgaeth pe bai’r gwasanaeth arfaethedig ar gael iddynt (519) at nifer o resymau dros hyn. Teimlai rhai cyfranogwyr fod y risg o droseddau terfysgaeth yn rhy isel ac nad yw’n fygythiad ar hyn o bryd, gyda rhai’n sôn yn benodol bod y risg yn is mewn ardaloedd gwledig. Dywedodd eraill fod y risg o derfysgaeth yn rhy isel o’i chymharu â phroblemau eraill tra bod rhai’n dweud bod y risg isel yn golygu nad yw’n ddefnydd da o amser cyfyngedig i gyrchu gwybodaeth gwrthderfysgaeth.

Dywedodd rhai cyfranogwyr naill ai nad yw’r wybodaeth yn berthnasol i’w rôl neu eu sefydliad. Dywedodd eraill fod maint eu sefydliad yn rhy fach i bryderu eu hunain am wybodaeth gwrthderfysgaeth, bod diffyg adnoddau i ymgymryd â’r math hwn o gasglu gwybodaeth, mae’n rhy feichus i wirfoddolwyr (gan nad oes staff), neu nid oes angen iddynt gyrchu’r wybodaeth.

Perchnogion, gweithredwyr, neu’r rhai sy’n gyfrifol am ddiogelwch mewn Lleoliad Sy’n Hygyrch i’r Cyhoedd a ddywedodd hefyd y byddent yn cyrchu gwybodaeth am wrthderfysgaeth (1,083) oedd fwyaf tebygol o ddefnyddio’r gwasanaeth hwn i gael diweddariadau cyffredinol ar newid risg terfysgaeth (735), i ddeall pa weithgareddau rheoli risg y mae’n ofynnol eu cynnal (709) ac i gyrchu hyfforddiant gwrthderfysgaeth (600).

Rhesymau dros ddefnyddio gwasanaeth gwybodaeth gwrthderfysgaeth Newydd

C51. Am beth fyddech chi’n fwyaf tebygol o ddefnyddio’r math hwn o	Nifer y cyfranogwyr
Cael diweddariadau cyffredinol ar sut mae’r risg terfysgaeth yn newid	735
Deall pa weithgareddau rheoli risg y mae’n ofynnol eu cynnal	709
Cyrchu hyfforddiant gwrthderfysgaeth	600
Adrodd am weithgarwch/pryderon terfysgol tybiedig	578
Deall beth i’w wneud ar ôl digwyddiad	530
Cefnogi gweithgareddau cynllunio busnes	515
Cysylltu â sefydliadau eraill i drafod gwrthderfysgaeth	441

4.7 Rôl partneriaethau sector preifat/busnes

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr am y rôl y dylai partneriaethau busnes lleol ei chael wrth gefnogi sefydliadau a lleoliadau i sicrhau gwell diogelwch.

Gwnaeth cyfanswm o 802 o gyfranogwyr sylwadau i gefnogi partneriaethau busnes lleol sydd â rôl o ran cefnogi sefydliadau a lleoliadau i sicrhau gwell diogelwch. Roedd 116 o gyfranogwyr, ar y llaw arall, a adawodd sylwadau gwrthwynebus.

Barn ynghylch a ddylai partneriaethau busnes lleol fod â rôl ai peidio

C53. Pa rôl y dylai partneriaethau busnes lleol (fel Ardaloedd Gwella Busnes, partneriaethau Menter Leol ac ati) ei chael wrth gefnogi sefydliadau a lleoliadau i sicrhau gwell diogelwch?	Nifer y cyfranogwyr sy’n cefnogi y dylai fod gan bartneriaethau busnes lleol rôl	Nifer y cyfranogwyr sy’n gwrthwynebu y dylai fod gan bartneriaethau busnes lleol rôl	Cefnogaeth net +/-
Pawb a roddodd ymateb (961)	802	116	+686
Rhanddeiliad (221)	184	23	+161
Heb fod yn Randdeiliaid (740)	618	93	+525

Ystyriaethau’r Llywodraeth i gefnogi cyngor ac arweiniad gwrthderfysgaeth

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr beth ddylai’r Llywodraeth ei ystyried er mwyn cefnogi’r gwaith o ddarparu cyngor ac arweiniad o ansawdd uchel gan weithwyr proffesiynol diogelwch y sector preifat sy’n darparu cyngor diogelwch gwrthderfysgaeth. Gallai cyfranogwyr ddewis mwy nag un ymateb os oeddent yn teimlo y dylai’r Llywodraeth gael ystyriaethau lluosog.

Ystyriaethau’r Llywodraeth i gefnogi cyngor ac arweiniad gwrthderfysgaeth

Yr opsiwn a ddewiswyd amlaf ymhlith cyfranogwyr oedd i’r Llywodraeth ystyried gweithredu safonau ar gyfer asesiadau risg a chyngor gwrthderfysgaeth, ac yna hyfforddiant achrededig ar gyfer gweithwyr proffesiynol unigol, a rheoleiddio ymgynghorwyr gwrthderfysgaeth. Roedd nifer o gyfranogwyr hefyd o’r farn y byddai ‘cynlluniau contractwyr cymeradwy’ a gefnogir gan y Llywodraeth yn cefnogi darpariaethau cyngor ac arweiniad ar wrthderfysgaeth.

4.8 Potensial i gymhellion y Llywodraeth annog partïon i fwrw ymlaen ag ystyriaethau a mesurau diogelwch

Gofynnwyd i’r cyfranogwyr am y potensial i’r Llywodraeth gymell gwell arferion diogelwch. Ailadroddodd rhai o’r ymatebion i’r cwestiwn hwn lawer o’r themâu allweddol a ddaeth i’r amlwg mewn mannau eraill yn ystod yr ymgynghoriad.

• Darparu cyngor a gwybodaeth. Roedd y cymhellion a nodwyd yn cynnwys rhoi cyngor pwrpasol, casglu gwybodaeth gan ‘arbenigwyr’ a phartneriaid diogelwch eraill (fel Cynghorwyr Diogelwch Gwrthderfysgaeth, yr heddlu ac ati), er mwyn i gyngor fod yn glir ac yn hawdd ei ddeall a hefyd yn hawdd ei gyrchu. Roedd rhannu arfer gorau yn thema arall a grybwyllwyd yn gyffredin, yn ogystal â chymhellion yn ymwneud â darparu cyngor a gwybodaeth

• Gwell ymgysylltu a chyfathrebu. Nododd y cyfranogwyr amrywiaeth o randdeiliaid y dylai hyn fod yn berthnasol iddynt, gan gynnwys Cynghorwyr Diogelwch Gwrthderfysgaeth, awdurdodau lleol, fforymau cydnerthedd lleol, yr heddlu a sefydliadau masnach cysylltiedig a

• Mwy o gydweithio, cydgysylltu a gweithio cydgysylltiedig. Soniodd y cyfranogwyr am amrywiaeth o randdeiliaid a allai gydweithio, gan gynnwys yr heddlu, y gwasanaethau diogelwch, awdurdodau lleol, y sector preifat ac Awdurdod y Diwydiant Diogelwch.