Tilmaam

11 xaaladood oo jirka ah (20-todobaad oo iskaan ah)

La cusboonaysiiyay 4 August 2022

1. Ujeedada baaritaanka

Baaritaankan wuxuu dhacayaa inta u dhexeysa 18 toddobaad iyo 20 toddobaad 6 maalmood oo uurka ah waxaana badanaa loo yaqaannaa baaritaanka usbuuca 20aad. Waxa kale oo mararka qaarkood loo yaqaannaa baaritaanka xilliga dhexe ee uurka.

Baaritaanka waxaa lagu fiirin doonaa 11 xaaladood oo kala duwan oo ilmaha qabi karaan, lagumana heli karo wax kasta oo qaladan.

11 xaaladood oo jirka ah (20-todobaad oo iskaan ah)

2. Ku saabsan xaaladahan

Masawirku wuxuu si faahfaahsan u eegayaa lafaha ilmaha, wadnaha, maskaxda, xangulaha laf-dhabarta, wajiga, kalyaha iyo caloosha. Inta badan baaritaanka ayaa muujin doona in cunuga uu u muuqdo in uu korayo sidii la filayay laakiin mararka qaarkood cudur ayaa la heli karaa ama laga shakin karaa. Xaaladaha qaar ayaa si cad loo arki karaa marka loo eego kuwo kale. Tusaale ahaan, qaar ilmaha ah waxay qabaan dhibaato loogu yeero spina bifida, taasoo saamaysa xangulaha laf-dhabarta.

Spina bifida waxaa si caadi ah loogu arki arkaa masawir iyadoo ilmaha qaba dhibaatadan, qiyaastii 9 ee 10kiiba (90%) la ogaado.

Qaar ka mid ah xaaladaha kale, sida cilladaha wadnaha, way adagtahay in la arko. Masawirku wuxuu ogaadaa qiyaastii kala bar (50%) ee ilmaha qaba cillado wadnaha ah.

Qaar ka mid ah xaaladaha lagu arki karo baaritaanka ayaa ka micna ah in ilmuhu u baahan doono daaweyn ama qalliin kadib marka uu dhasho, tusaale ahaan dibnaha jeexan. Xaaladaha qaar oo yar, waxaa la heli karaa xaalado halis ah. Tusaale ahaan, maskaxda ilmaha, kelyaha, xubnaha gudaha ama lafaha ayaa laga yaabaa inaan si sax ah u sameysmin. Qaar ka mid ah xaaladaha aadka u daran ee dhif dhifka ah, kuwaas oo daaweyn aan suurtagal ahayn, ilmuhu wuxuu dhiman doonaa isla markiiba kadib marka uu dhasho ama xilliga uurka.

Waxaa jira macluumaad faahfaahsan oo ku saabsan xaaladaha guud ee la raadiyo inta lagu jiro baaritaankaan [NHS.UK] (https://www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/anomaly-scan-18-19- 20-21-toddobaadyo uur leh /).

3. Tijaabada baaritaanka

Inta badan masawirada waxaa sameeya shaqaale si gaar ah loo tababaray looguna yeero sonographers.

Si uu sonographer-ku u helo masawiro fiican ee ilmaha, masawirka waxaa lagu qaadaa meel qol iftiin daciif ah leh.

  1. Waxaa lagu waydiin doonaa inaa ku seexato gogol.
  2. Waxaa kaddib lagu waydiin doonaa inaad kor u qaado qaaybta hore ee xabadkaaga aadna hoos u dhigto goonadaada ama sarwaalkaaga ilaa lugaha.
  3. Warqad ayaa lagu wareejinayaa dharkaaga si looga dhawro dheecaanka kareemka ultrasound, kaasoo kaddibna lagaa marinayo caloosha.
  4. Sonographer-ku wuxuu marinayaa aalad gacanta lagu hayo jirkaaga si uu u baaro jirka ilmaha. Kareemku wuxuu xaqiijinayaa inuu jiro xiriir fiican oo u dhexeeya aaladda iyo jirkaaga.

In la sameeyo masawirka dhibaato ma keenayso laakiin sonographer-ku wuxuu ku isticmaali karaa cadaadis yar si loo helo aragtida ugu fiican ee ilmaha. Tani waa mid laga yaabo in diiqad la dareemo. Masawir madow iyo caddaan ah ee ilmaha ayaa kaddib lagu arkayaa shaashadda ultrasound. Waqtiga baaritaanka, sonographers-ku waxay u baahan yihiin inay shaashadda ku hayaan boos siinaya ayaga aragti fiican ee ilmaha. Shaashaddu ayaga ayay toos ugu aadanaan kartaa ama waxooga ka leexsanaan kartaa.

Ballantu waxay caadiyan qaadataa qiyaastii 30 daqiiqo.

Waa in kaadihaysta buuxdaa markii aad ballanta u imaanayso. Dhakhtarka ama umulisada ku daryeelaya ayaa kuu sheegaya ka hor inta aadan imaan. Haddii aadan hubin, waad la xiriiri kartaa oo waydiin kartaa.

Waxaad u baahan kartaa qof kuu soo raaca ballanta masawirka. Inta badan cisbitaallada ma u oggolaadaan carruura inay joogaan waqtiga masawirka maadaama daryeel-carruur aan laga helayn halkaas. Fadlan waydii cisbitaalkaaga arrintan ka hor ballantaada.

Mararka qaarkood way adagtahay in la helo aragtiyo fiican ee ilmaha ah. Tani macnaheedu maaha inay jirto wax laga walwalo. Haddii ay taasi dhacdo, waxaa lagu siin doonaa hal baaritaan oo dheeraad ah xilliga toddobaadka 23aad ee uurka. Tusaale ahaan, inta badan lama dhameystiri karo baaritaanka labaad sababtoo ah:

  • ilmuhu wuxuu u jiifaa qaab aan caadi ahayn
  • waxaad ka sareeysaa culuyska caadiga ah

Haddii ay sidaasi noqoto, laguma siin doono baaritaan kale laakiin waxaad ilmahaaga laga qaadi doonaa baaritaan dhammaan jirka ah dhalashada kadib.

4. Nabadgeliyada baaritaanka

Ma jiraan wax halis ah oo la yaqoono ee ilmaha ama hooyada ka soo gaara qaadashada baaritaanka ultrasoundka laakiin waa muhiim inaad si taxaddar leh uga fekerto inaad qaadaneysid baaritaanka usbuuca 20aad iyo haddii kale. Baaritaanku ayaa ku siin kara macluumaad macnihiisu noqon karo inaad sameyso go’aano dheeraad ah oo muhiim ah. Tusaale ahaan, waxaa lagu siin karaa baaritaanno dheeraad ah oo leh khatar ilmo-dilan.

5. Baaritaanka waa ikhtiyaarkaaga

Qasab ma ahan inaad samayso masawirkan. Dadka qaarkood waxay rabaan inay ogaadaan haddii ilmahoodu uu qabo mid ka mid ah 11-ka xaaladood, qaarka kalana ma rabaan.

6. Diiditaanka baaritaanka

Haddii aad dooratid inaadan qaadanin baaritaanka waxaad weli haysan kartaa dhammaan qaybaha kale ee daryeelkaaga joogtada ee dhalmada ka hor ah.

7. Natiijooyinka soo bixi kara

Baadhitaannada intooda badani waxay muujiyaan in ilmuhu u muuqdo inuu u korayo sidii la filayey, iyo inaan laga helinba mid ka mid ah 11-ka xaaladood.

Haddii mid ka mid ah xaaladaha la helo ama laga shakiyo, dhakhtarka sameynaya baaritaanka wuxuu codsan karaa ra’yi labaad oo uu ka helayo xubin ka mid ah shaqaalaha.

Baaritaanka laguma wada heli karo dhamaan xaaladaha. Mar walba waxaa jira fursad ah in ilmuhu ku dhalan karaan cilad caafimaad oo aan lagu ogaan karin baaritaan.

8. Baaritaano dheeraad ah

Waxaa laga yaabaa in lagu siiyo baaritaan kale si hubaal ah si loogu ogaado haddii ilmuhu uu qabo mid ka mid ah xaaladaha.

Haddii lagu siiyo baaritaano dheeraad ah, waxaa lagu siin doonaa macluumaad dheeraad ah oo ku saabsan baaritaanada si aad u go’aansato haddii aad rabto inaad qaadato iyo haddii kale. Waxaad kala hadli kartaa tan umulisadaada ama la taliye/dhakhtar. Haddii ay muhiim tahay, waxaa laguu gudbin doonaa dhakhtar takhasus, waxaana macquul ah cisbitaal kale.

9. Helitaanka natiijooyinkeyga

Sonographer-ku wuxuu kuu sheegi karaa maxsuullada masawirka waqtigaas.

10. Ku saabsan buug-yerahan

Caafimaadka Dadwaynaha ee England (PHE) wuxuu sameeyay buug-yarahaan isagoo ka wakiil ah NHS.